'Ik vroeg een gek bedrag en ze gingen meteen akkoord'

Door Tim Siekman

Tegenwoordig verdient De Jong zijn brood bij Davao Aguilas FC, na successen en dieptepunten bij verschillende clubs. "Ik ben het laatste jaar twee keer van club veranderd. Ik heb bij Global Cebu FC het meeste succes gehad, we hebben toen de beker gepakt en zijn kampioen geworden. Ook ben ik destijds Speler van het Jaar in de Filipijnen geworden. Begin 2015 ging ik even naar België (KSV Bornem, red.) en daar scheurde ik mijn meniscus. Daarna ben ik weer naar de Filipijnen gegaan, naar Ceres-Negros FC."

De Jong is reeds bij elf profclubs actief geweest, waarvan vijf in het Aziatische land. Tussendoor kwam de mannetjesputter regelmatig uit voor de nationale ploeg van de Filipijnen, het geboorteland van zijn moeder. De Jong, die 51 interlands op zijn naam heeft staan voor the Azkals, leeft met zijn vrouw en kind een teruggetrokken bestaan in de vroegere kolonie van Spanje en de Verenigde Staten, maar de middenvelder is momenteel wegens een minder prettige reden even terug te vinden in Almelo.

"Ik heb momenteel een liesblessure en laat me behandelen door Jan Kleinpenning. Hij staat hoog aangeschreven en heeft een specifieke techniek. Hij heeft volgens mij een heel hoog slagingspercentage, waarbij men vijf dagen na de behandeling al weer staat te trainen. Het doet wel pijn natuurlijk, maar het gaat al stukken beter nu. Ik kan in ieder geval alweer rustig een balletje trappen. Ik heb hier negen maanden last van gehad."

"Ik heb in de Filipijnen een MRI-scan gedaan en ze kwamen met allerlei diagnoses: van een hernia tot een liesbreuk. Ik heb zoveel diagnoses gehad dat ik op een gegeven moment tegen de club heb gezegd: 'Ik ga naar Nederland, ik neem de MRI-scan mee en ik ga het daar wel uitzoeken.' Het blijft Azië… Je kan hier in Nederland wel klagen over allerlei dingen, maar we mogen heel blij zijn. Als je daar zit, kijkt haast niemand naar je om."

Waarom ruilde je deze zomer het hoger aangeschreven Ceres in voor Davao?
"Drie of vier maanden was ik daar bij Ceres en toen kreeg ik een telefoontje van mijn oude manager van de Onder-21 van de Filipijnen en hij wilde mij er graag bij hebben. Ik zei: 'Sorry, ik zit goed hier, ik heb een tweejarig contract. Ik heb een vrouw en een kindje.' Ik heb het drie of vier maanden afgehouden, maar ze wilden me nog steeds hebben. Ik zei toen tegen mijn vrouw: 'Ik ga gewoon een gek bedrag noemen, dan houden ze wel op.' Ik zei toen inderdaad een gek bedrag en ze gingen meteen akkoord. Gewoon het dubbele van wat ik verdiende! Ik kon het niet geloven. Toen heb ik het eerlijk aan de mensen van Ceres verteld, wat ik kon verdienen en dat het om een vijfjarig contract ging. Het is ook een mooi bedrag om mee naar Nederland te nemen en een huis te kopen. Ceres gunde het me. Ze werkten mee en ik heb vlak daarna de vrijlatingspapieren ondertekend."

Het was kwalitatief geen stap hogerop, of wel?
"Nee, Davao stond onderaan en halverwege het seizoen werden er veel spelers gehaald. Jefferson Cheng, de baas van Davao maar ook van Western Sydney Wanderers in Australië, investeerde veel, maar het ging niet heel veel beter. Er werden wel goede spelers gehaald, maar vooral voor in de aanval. Achterin stonden er een paar lokale Filipijnen. Tja, heel leuk als je zelf vier keer scoort, maar als je er vijf tegen krijgt… Ik ben aan het 'uitbollen'. Wanneer mijn contract over vijf jaar afloopt, ben ik 32 jaar. Dan ga ik terug naar Nederland."

Ben je door je prestaties een bekendheid in de Filipijnen?
"Eerst wel, maar nu is dat minder geworden. In 2014 heb ik besloten niet meer voor de Filipijnen te spelen, vanwege familieomstandigheden en de corruptie. Toen ik in 2008 nog bij NAC Breda speelde en voor de eerste keer meedeed bij het eerste elftal, stelden de Filipijnen nog niet zoveel voor. Op de FIFA-ranglijst stonden we lager dan Andorra en San Marino, we vielen bijna van de kaart. Ik wilde mijn land toen vertegenwoordigen en het voetbal populairder maken in de Filipijnen. Volgend jaar is het tien jaar geleden dat ik mijn debuut maakte en inmiddels zijn wij de nummer één van Zuidoost-Azië en staan we middenin de FIFA-ranglijst."

Waarom heb je dan zo vroeg al afscheid genomen van je interlandcarrière?
"Na 51 interlands heb ik bedankt, vanwege die twee redenen die ik opnoemde. Ik wilde niet meer zoveel vliegen. Ik kon zo meer bij mijn kindje zijn. Maar ook dus vanwege de corruptie. Een bond krijgt een bepaald bedrag van de FIFA, maar het wordt verduisterd waar het naartoe gaat. Het is heel moeilijk uit te leggen, alles is hier gebaseerd op emoties. Als ik in Nederland iemand een klootzak noem, kan hij kwaad worden, maar kan hij het misschien ook waarderen en gaat iedereen weer zijn eigen kant op. In de Filipijnen wordt dat altijd tegen je gehouden. Het is net een vrouw: als je iets zegt, dan gaan ze er twee maanden later weer over beginnen. Ik kom uit Brabant, dan zeg je waar het op staat. Af en toe wordt dat niet gewaardeerd. Dat je dan iets zegt en dat ze dan je salaris niet betalen."

Wat was de druppel?
"Ook een geval van corruptie. Ik zag een jongen voetballen, ongeveer tien of elf jaar oud, die geschikt was voor het Filipijnse elftal. Ik ging naar een oude trainer van me en zei: 'Je moet die jongen erbij pakken.' Die jongen ging toen naar trainingskamp, maar werd niet gekozen. Ik dacht: hoe kan dat? Ik ben gaan kijken en toen stond er een jongen in die wel tien kilo te zwaar was. Wat bleek: zijn vader zou de vliegtickets sponsoren, dus die jongen stond erin. Ja, dan ga ik me niet meer inzetten voor de nationale ploeg. Er spelen allemaal privébelangen. Ook bij presidentsverkiezingen. Stemmen ronselen door mensen om te kopen…. Geen idee waar ze al het geld vandaan halen. Maar ik zeg het ook gewoon. Ik heb er schijt aan. Als iets niet correct is, dan zeg ik dat het niet correct is."

Is het daarom ook dat je weleens wordt omschreven als 'Dutch Bad Boy'?
"Nou, niet helemaal. De waarheid zeggen deed ik vooral in het begin, daarna ben ik rustiger geworden, zodat het avontuur ook wat langer zou duren. Nu heb ik het gevoel dat ik meer macht heb en iets ook krachtig kan uitspreken. Maar mijn imago komt vooral door het kaarten pakken. Ik had in het begin ook vaak ruzie met de scheidsrechter of met tegenstanders. Met medespelers niet eigenlijk, want ik ga voor ze door het vuur. Ik moet de vuilnis buitenzetten, het vieze werk opknappen. Dat, in combinatie met mijn tatoeages, zorgde voor dat imago."

Is het voetbal in de Filipijnen anders dan in Europa?
"Zeker. Het niveau is erg omhoog gegaan de laatste jaren, in heel Azië trouwens. Met Ceres moesten wij bijvoorbeeld tegen Hanoi, de kampioen van Vietnam en zij speelden echt goed voetbal. Je werd van het kastje naar de muur gestuurd. Het voetbal heeft echt een ontwikkeling doorgemaakt. Het land moest leren wat voetbal inhield. Een spits die geen bal raakt maar er goed uitziet, wordt belangrijker gevonden dan iemand die tackelt en ervoor zorgt dat er niet gescoord wordt. Daar wordt niet naar omgekeken. Dan zeggen ze: 'De Jong scoort nooit.' Maar ze kunnen me steeds meer waarderen, want ik ga volop in de strijd, ook voor mijn land destijds."

Wat is voetbaltechnisch het grootste verschil?
"In de Filipijnen ligt veel focus op fitness. Je moet veel lopen en dat ook nog eens met dertig graden. Tactisch is het niet echt super, het is heel vaak hectisch. Je moet echt fit zijn, vanwege de hitte maar ook omdat je meters moet maken. Ik was bij NAC en Dordrecht niet echt fit, maar ik voerde gewoon mijn taken uit, omdat ik wist dat mijn teamgenoten dat ook deden. In de Filipijnen moet je anderen continu corrigeren en gaten dichtlopen. Als de rechtsbuiten balverlies lijdt, weet ik dat ik dertig of veertig meter moet terugsprinten. Iedere keer als ik dan zeg 'houd het simpel' of 'bal eruit halen', dan worden ze emotioneel. Soms is dat erg vermoeiend. Het is dan wel lekker dat ik in Nederland de batterij kan opladen. Dit klinkt vrij negatief en zo bedoel ik het eigenlijk niet. Het is eerlijk waar een geweldig land, vooral als je daar op vakantie gaat. Maar als je moet samenwerken daar, dan kan het lastig worden. Een voorbeeld: ik heb bijna een heel jaar lang non-stop gevoetbald, maar dan staan ze ervan te kijken dat je overbelast bent. De fysio's daar begrepen dat niet en negeerden mijn klachten. Hun beredenering was dat ik een robot was, maar dat ben ik niet. Tegen dat soort dingen loop je continu aan."

Je bent dus Filipijns international geweest met 51 interlands. Wat was het hoogtepunt?
"In 2010 zaten we in de halve finale van het Zuidoost-Aziatisch kampioenschap. Op dat moment wilde echt iedereen voetbal zien. We kregen toen heel veel privésponsors. We gingen rond die tijd naar Qatar of Dubai op trainingskamp en speelden bijvoorbeeld tegen het LA Galaxy van David Beckham. Dat soort praktijken ga je in de Jupiler League niet meemaken. Ik heb toen het shirt van Robbie Keane weten te bemachtigen. Dat zijn de leuke dingen die je je kinderen en kleinkinderen kan vertellen."

De Filipijnen kunnen zich voor het eerst in de geschiedenis kwalificeren voor de Asia Cup. In maart spelen ze de laatste wedstrijd tegen Tadzjikistan. Volg je het nog op de voet?
"Ja! Ik hoop wel dat ze dan genoeg energie hebben en hun koppie erbij weten te houden. Ze hebben laatst tegen Nepal gelijkgespeeld (0-0, red.) en normaal was dat geen probleem geweest. Het was gewoon pure vermoeidheid, omdat de competitie zo lang aan de gang is. Maar ze verdienen het wel en ik gun het degenen die er keihard voor hebben gewerkt. Dat gun ik ze echt van harte. Ik blijf wel bij mijn standpunt waarom ik er niet meer voor speel. Als onze baas van Davao het zou overnemen, dan zou ik er misschien weer voor openstaan. Maar in principe niet. Ik kon mezelf niet meer recht in de spiegel aankijken. Ik voelde dat het niet goed was, maar het is puur mijn keuze. Ik ga mijn vrienden die er wel spelen niet op aankijken."

Je hebt al aangegeven dat er veel verschil zit tussen het voetbal in Azië en Nederland. Heb je ook dingen meegemaakt waar je erg verbaasd over was?
"Haha, heb je tot morgenvroeg?! Op de Filipijnen gebeuren er zoveel dingen waar je in Nederland van zou staan te kijken. Even nadenken… Oh ja, de laatste wedstrijd nog… Zie je, ik hoef niet eens zo lang na te denken. We hadden ons opgewarmd, maar toen kwam de scheidsrechter eraan: 'Er mag niet gevoetbald worden, want er staan geen ambulances buiten.' Er moeten altijd twee ambulances bij een wedstrijd klaarstaan om een speler gelijk te kunnen vervoeren. Wij terug naar binnen en na een halfuur was er een ambulance. 'Nee, het moeten er echt twee zijn.' De andere ambulance stond ergens met pech aan de kant. Die kwam uiteindelijk niet. We hebben toen niet gespeeld, maar wel met 3-0 gewonnen... Maar het is nooit één ding, hoor. De dag voor de wedstrijd weet je al dat er twintig dingen fout kunnen gaan."

Kan je daar op een bepaalde manier rekening mee houden?
"Nauwelijks. Je probeert er zelf wat aan te doen, maar je hebt het gewoon niet in de hand. De scheidsrechters ook… Een drama. Bijvoorbeeld toen ik bij Persiba Balikpapan speelde in Indonesië. In de rust kwam onze baas eens met een grote zak geld de kleedkamer binnenwandelen. Hij zei: 'Dit is jullie bonus, maar de helft ervan gaat naar de scheidsrechter.' Die werd dus omgekocht. En wat denk je? In de 82e minuut kregen we een strafschop en in de 87e minuut kregen we nóg een penalty, waardoor we de wedstrijd uiteindelijk met 2-1 wonnen."

Je moet er gewoon mee leren leven dus?
"Ja. Het is overleven, zo kan je het het beste omschrijven. Nu ik geblesseerd ben, is het bijvoorbeeld heel moeilijk om dingen te regelen, maar als ze je kunnen gebruiken, dan wordt alles voor je geregeld. Maar ja, ik kan er wel de hele dag over zeiken, maar ik kan ook over veel dingen erg positief zijn. Zeker wat betreft financiën. Je krijgt te veel betaald ten opzichte van het niveau, hetzelfde geldt voor voetballers in Maleisië. Ik heb gehoord dat sommigen 50.000 per maand pakken. Ik heb het hoe dan ook beter voor elkaar dan de jongens in de Jupiler League."

Hoe bevalt het leven überhaupt daar?
"Geweldig! We hebben een appartement gekocht in een bepaald stuk, Bonifacio Global City. Het is vergelijkbaar met Singapore, heel modern. Je merkt eigenlijk niet dat je in de Filipijnen woont. Er wonen alleen maar expats en er wordt alleen maar Engels gesproken. Het eten is ook echt geweldig. Veel Amerikaans eten, ook omdat het een kolonie van de Verenigde Staten is geweest, maar ook Nederlands voedsel is niet moeilijk te vinden. Je kunt hier gewoon appelmoes en rode kool kopen. De levensstijl is echt goed, maar het kost wel wat natuurlijk. Zo moeten de kinderen naar een privéschool."

Is dat niet compleet anders dan de rest van de Filipijnen?
"Ja, je leeft in een bubbel. Een gemaakt leven, want als je naar buiten gaat, zie je de armoede. Dan word je met de neus op de feiten gedrukt. In het begin had ik er erg veel last van, maar je krijgt eigenlijk een andere mentaliteit. Iedereen houdt zich met zichzelf bezig. Een voorbeeld: in de Filipijnen zijn er heel veel overstromingen. Ze beredeneren hier van: 'Is er twee straten verderop een overstroming? En in deze straat niet? Oké!' Ze denken niet van: laten we helpen. Maar als je mensen daarop aanspreekt, gaan ze blaffen. Het is net alsof je je kind betrapt bij de koekjestrommel. Ze gaan dan heel erg persoonlijk reageren, dat maak je continu mee. Ik ben bijvoorbeeld een voetbalschool gestart. Dan zeg je dat ze iets niet goed doen en dan voelen ze zich aangevallen, terwijl ze weten dat je daar bent om eraan te werken. Als je er iets van zegt, dan schiet het bij hen volledig in het verkeerde keelgat. Ook met ouders. Wat dat betreft valt de appel niet ver van de boom."

Zo te horen zou een terugkeer naar Nederland in de toekomst welkom zijn...
"Dat is wel de bedoeling, ja. We zijn er wel aan toe. Maar ik zou dom zijn als ik dit contract niet uitzit en deze kans pak. Zo staan we er nu in. Maar als ze over vierenhalf jaar weer een contract voor twee jaar aanbieden, zouden we gek zijn als we het niet doen. Want zoveel verdien je nooit met een normale baan. Maar wel belangrijk om te zeggen: het is hier ook een geweldig avontuur. Je hebt af en toe je frustraties, maar het is ook leuk om steeds meer van mijn eigen moeder te begrijpen. Toen ik opgroeide, begreep ik mijn moeder soms niet. En als je daar aankomt, besef je wat zij heeft meegemaakt. De mentaliteit, overleven, dankbaar zijn..."

Waar zou je in Nederland nog aan de slag willen?
"Zonder voetbal leven gaat niet voor mij. Als ik het niet doe, kijk ik het. Als ik het niet kijk, dan doe ik het. Over vijf jaar, op mijn 32ste, moet ik kijken of ik nog fit genoeg ben. Wellicht in de derde klasse. Misschien bij VV Baronie, vlakbij Breda, waar ik het liefste ben. Daarna ga ik waarschijnlijk mijn trainersdiploma halen en word ik misschien jeugdtrainer. Ik heb een 'Nederlandse school' in de Filipijnen en daar lachen ze ons nu uit, omdat 'we' er nu al twee eindtoernooien niet bij zijn. Misschien ga ik wel het vrouwenvoetbal in, ik heb daar ook ervaring in. En zaalvoetbal is het liefste wat ik doe. Maar we zien het wel. De route die je van plan bent te gaan wandelen, verandert altijd. Het gaat nooit zoals gepland."

Op zoek naar een nieuwe carrièrekans? Laat je omscholen tot servicemonteur!