'Een paar stagiairs van Arsenal zijn naar Ajax gegaan'
Door Gijs Freriks
Arsenal
De in het Noord-Brabantse Vught woonachtige Kucherov ging na zijn klussen in Nederland aan de slag bij achtereenvolgens het Oekraïense Karpaty Lviv (assistent-trainer en hoofdcoach), Naftan Navapolatsk in Wit-Rusland (hoofdcoach) en het eveneens Wit-Russische Dinamo Minsk (assistent-trainer). De oud-verdediger kwam in 2014 bij Arsenal terecht en in juli van het vorige kalenderjaar maakte hij de overstap naar het Everton van toen nog manager Ronald Koeman. Sinds oktober zit zijn werk er ook daar weer op.
Hoe ben je bij Arsenal terechtgekomen?
"Dat kwam ook voor mij als een complete verrassing. Ik was in 2013 assistent van Robert Maaskant bij Dinamo Minsk. We hadden nog een contract voor een jaar, maar wilden veel dingen veranderen. We wilden met Dinamo voor de titel gaan, maar na een aantal gesprekken met de directie kreeg Robert niet het gevoel dat dat mogelijk was. Hij liet zijn contract in december 2013 ontbinden en ik verklaarde me solidair. In februari ging ik voor tien dagen naar Oekraïne om een clinic te geven bij Skala Stryi, een club die in de tweede divisie speelt. Ik was uitgenodigd door de voorzitter die mij nog van vroeger kende. Toen ik daar was, werd ik gebeld door Andries Jonker. Hij vertelde dat hij in de zomer naar Arsenal zou gaan en kende mij nog van Willem II, waar ik de scouting deed. Andries wilde de scouting van Arsenal in Oost-Europa verbeteren en vroeg of ik mee wilde gaan. Dat vond ik een mooie uitdaging en een grote eer. Ik had net een zware tweeënhalf jaar als trainer in het buitenland achter de rug, in Oekraïne en Wit-Rusland. Ik was op zoek naar rust en stabiliteit, dus ik zag het wel zitten."
Hoe kijk je erop terug?
"Het was een enorm rijke ervaring. Ik heb landen, regio's, spelers en clubs leren kennen en het was leuk om niet alleen wedstrijden, maar ook veel trainingen te bekijken. Ik ging vaak ook gewoon vanuit mezelf naar landen toe, puur uit nieuwsgierigheid. Ik vond dat gewoon leuk en het was al met al heel erg positief en rijk."
Je moest de scouting voor Oost-Europa verbeteren. In hoeverre is dat gelukt?
"Ik denk voldoende. Ik heb Martin Šviderský en Vlad Dragomir gescout en iemand zei een keer tegen mij: 'dat aantal is gewoon heel hoog'. Natuurlijk had ik liever gezien dat het hele elftal uit spelers 'van mij' hadden bestaan, maar het gaat om kwaliteit en het is niet makkelijk om de juiste spelers te vinden. Het is voor voetballers zelf ook moeilijk om in een korte tijd te verhuizen, de Engelse taal machtig te worden en je te blijven ontwikkelen. Dat vergt een bepaalde mentaliteit. Het is niet makkelijk om geschikte spelers te vinden omdat je wel spelers zoekt die het niveau van Arsenal aankunnen. En uiteindelijk is het ook niet aan mij om te bepalen of iemand komt of niet. Die knoop wordt door anderen doorgehakt."
Šviderský is een veertienjarige middenvelder die op zijn zesde begon te voetballen bij het Slowaakse Tatran Prešov. Hij liep al stage bij Celtic, Saint-Étienne, Chelsea, Liverpool en Manchester United, alvorens hij in september 2014 werd uitgenodigd voor de voetbalschool van Arsenal in Thessaloniki. Kucherov was hem opgevallen tijdens de Fragaria Cup, een driedaags schooltoernooi in Slowakije. "Op dag één zag ik een interessant jongetje lopen op het middenveld en ik heb hem een half jaar gevolgd", legt Kucherov uit. "Vervolgens is hij naar onze academie in Griekenland gegaan. Waarom Griekenland? Er zijn daar goede faciliteiten en twintig getalenteerde spelers worden daar bij elkaar gezet. Ze trainen er op een hoog niveau en doen mee aan oefenwedstrijden en toernooien. De spelers wonen er intern, gaan er naar school en studeren onder meer Engels. Hierna is Šviderský naar Londen gegaan."
Een andere ontdekking van Kucherov luistert naar de naam Vlad Dragomir, die in de zomer van 2015 voor naar verluidt 100.000 euro werd overgenomen van de Roemeense tweedeklasser CS Poli Timisoara. De aanvallende middenvelder is inmiddels achttien jaar oud, speelt voor het tweede elftal van manager Steve Gatting en zit dicht tegen zijn debuut in het eerste van Arsène Wenger aan. Onder meer AS Monaco en Internazionale hadden Dragomir op de korrel, maar het was Arsenal dat als winnaar uit de strijd kwam.
Waar let je op als scout?
"Als eerste kijk ik naar hoe een speler in de wedstrijd functioneert, want daar moet de speler het laten zien. Ik let veel op technische kwaliteiten, creativiteit, coördinatie, wendbaarheid, motoriek, inzicht en spelintelligentie. Dat zijn belangrijke elementen omhet te halen in de top. Een speler moet makkelijk bewegen op het veld en dat konden Vlad en Martin. Je hoeft niet direct tweebenig te zijn, want dat kan je bijleren, maar ik wil zien dat een speler spelinzicht heeft, situaties sneller inschat dat anderen, snel kan handelen, één of twee keer kan raken. Als dat allemaal voldoende is, dan kijk ik naar het karakter, de familieomstandigheden en de intelligentie van de speler. Zo vorm je een compleet beeld. Een voorbeeld: een Bulgaar, geboren in 2001, was fysiek niet sterk, maar wel slim, intelligent, tweebenig en motorisch goed. Ik heb hem een paar keer zien voetballen en heb ook met zijn familie kennisgemaakt. Ik ben daar anderhalf uur op visite geweest, maar daarin had die jongen maar twee woorden gezegd. Dat lag niet aan de taalbarrière, want hij was gewoon heel stil en introvert. Ik dacht: 'je moet straks naar Engeland, naar een vreemd land, met vreemde ploeggenoten en een vreemde taal'. Voetbal is jezelf laten zien…"
"Een voetballer moet het uiteindelijk in het Emirates Stadium kunnen aantonen, daar kijk je naar als scout. Ik heb daarna nog een keer met de ouders gesproken, maar ik twijfelde hevig. Ik heb er zo volwassen mogelijk mee om proberen te gaan, want ik ben geen manager en ook ik wil dat die jongen gelukkig wordt en de kansen pakt die hij zou kunnen pakken. Maar een jongen met zo'n persoonlijkheid en karakter, dat is onbegonnen werk. Daarom heb ik hem ook niet opgegeven voor een stage bij Arsenal. Als een speler redelijk Engels kan, is dat sowieso een plus. Vlad Dragomir had in het eerste jaar heimwee en presteerde als gevolg daarvan minder. Hij was niet vrij en leeg in zijn hoofd. Later ging het een stuk beter."
Heb je nog meer spelers gezien die onze lezers zouden kunnen kennen?
"Een paar spelers die stage bij ons hebben gelopen en om uiteenlopende redenen niet zijn aangenomen, zijn naar Ajax gegaan. Ricardo Farcas bijvoorbeeld. En Szabolcs Schön kende ik ook al heel lang. Toen ik bij Willem II werkte, scoutte ik weinig écht jonge spelers, maar voornamelijk voetballers van zeventien, achttien jaar oud. Ik zag een keer een speler bij Alemannia Aachen die nog geen contract had. Dat was Lewis Holtby. Ik was ervan overtuigd dat hij moest komen, want hij had alle kwaliteiten voor het Nederlandse voetbal en om snel in ons eerste elftal te spelen. We konden hem ook halen, maar waren niet krachtig genoeg. Na een half jaar tekende Holtby een contract bij Aachen en in de zomer verkaste hij naar Schalke 04. Holtby was mij voor het eerst opgevallen toen hij met Aachen Onder-15 meedeed tegen de B2 van Ajax. Ik zag hem voetballen en dacht: 'poeh, dynamiek, loopvermogen, passing, techniek, controle en het is een leider'. Het was een echt motortje op het veld."
"Ideye Brown is een ander mooi voorbeeld. Hij was op proef bij Feyenoord en ik ging drie dagen langs op Varkenoord om naar hem te kijken. Hij deed mee aan een oefenwedstrijd tegen Barendrecht, maar Feyenoord nam hem niet waardoor wij hem op stage konden nemen. Maar wij contracteerden hem ook niet. Jammer, want hij was een speler met potentie", aldus Kucherov over de Nigeriaans international. "Toen ik in 2011 trainer was van Karpaty Lviv kwam ik Ideye weer tegen. We zouden ons nieuwe EK-stadion openen met een oefenwedstrijd tegen Dynamo Kiev. In de tweede helft kreeg een van onze spelers zijn tweede gele kaart, maar met tien man hielden we het lang op 0-0. In de 96e minuut scoorde Brown toch nog de 0-1. Zo kan het gaan (…) Ideye is geen speler die iedereen meteen kan bekoren. Ik vond hem wel goed als spits: kopsterk, goede sprongkracht, een goed schot, een neusje voor de goal. Maar het was geen speler die veel kon in de kleine ruimte. Nadat hij bij Willem II was vertrokken ging hij naar Frankrijk, daarna naar Dynamo Kiev en daarna naar Engeland. Dus blijkbaar had ik wel goed ingezien dat hij kwaliteit had", glimlacht Kucherov. "Andere spelers die ik lang volgde en van wie ik dacht dat ze wel interessant konden zijn voor Willem II, waren Sidney Sam en Dani Schahin van Hamburger SV. Roman Neustädter zou voor ons komen voetballen, maar ook dat ging niet door. Hij zat indertijd bij FSV Mainz. Zo heb ik dus over verschillende spelers mijn mening intern doorgegeven, maar om uiteenlopende redenen zijn die jongens niet gehaald."
Even terug naar Everton: hoe kwam je daar terecht?
"Na het vertrek van Jonker bij Arsenal ging ik ervan uit dat mijn aflopende contract niet verlengd zou worden. Ik had bij Dinamo Minsk met Raymond Libregts gewerkt en hij was voor de markten van Nederland en België scout van Everton geworden. Hij vroeg of ik interesse had in Everton en vervolgens heb ik kennisgemaakt met de club zelf."
Waarom ben je na drie maanden alweer vertrokken bij Everton?
"Ze communiceerden daar eigenlijk nauwelijks tot niet over, maar het was na het ontslag van Ronald en Erwin Koeman. Ik heb in drie maanden tijd interessante spelers uit het voormalige Oostblok aangedragen, maar misschien vindt Everton het een lastige markt of spelers met een andere mentaliteit? Ik weet het niet."
Je volgt de Russische competitie op de voet. Hoe denk je over Quincy Promes?
"Koeman kende hem natuurlijk al, maar ik heb hem regelmatig voor Everton bekeken. Promes is een speler die bij Everton wordt genoemd en die ook wordt gevolgd. Ik denk dat een tussenstap wel nodig is en dan zou ik een club als Everton zeker adviseren. Je moet realistisch zijn: de Russische competitie is de vijfde of zesde competitie van Europa en dat betekent dat je tegen een ander soort tegenstanders speelt, tegen andere verdedigers en dat je soms moet voetballen voor vijfduizend toeschouwers. Dat is een andere graadmeter. Ja, Promes is verkozen tot de beste speler van Rusland en is kampioen geworden, maar je moet het niveau van de competitie juist inschatten. Promes zou een aanpassingsperiode nodig hebben in de Premier League, bij een West Ham United, Crystal Palace of Everton. Hij kan beter daar naartoe gaan dan dat hij de negentiende man wordt bij Tottenham Hotspur of Liverpool en soms op de bank zit en soms zelfs op de tribune."
Diverse prominenten van Spartak Moskou, onder wie oud-verdediger Sergei Gorlukovich, zeggen dat Promes gewoon vijftien jaar moet blijven om een clublegende te worden. Eens?
"Zo wordt er inderdaad over gedacht in Rusland, maar ik denk dat Promes in de middenmoot van Engeland zeker kan slagen. En als hij geen succes wordt in de Premier League, kan hij altijd nog terug naar Spartak. Spartak zal altijd op hem blijven wachten en dan kan Promes alsnog voor tien jaar tekenen en hier oud worden. Maar een Nederlandse jongen die in de Nederlandse voetballerij is opgegroeid en opgevoed, die droomt er toch van om Het Kanaal een keer over te steken? Of om naar Spanje of Italië te gaan. Ik verwacht dat Promes dat binnen een of twee seizoenen ook gaat doen."
In Promes' contract zou een gelimiteerde transfersom van 37,5 miljoen euro staan. Is hij dat waard?
"Het is in de huidige tijd bizar om over geld te praten of om te oordelen of een speler een bepaald bedrag waard is of niet. De voetbalmarkt is helemaal gek geworden, er is geen enkel realisme meer. Een club kijkt enkel nog hoeveel geld ze in de broekzak hebben zitten en dat geven ze dan ook gewoon helemaal uit. Kijk naar Liverpool en Virgil van Dijk. Of kijk naar Borussia Dortmund, dat even dertig miljoen euro betaalde voor Andriy Yarmolenko. Natuurlijk vind ik Promes geen 37,5 miljoen euro waard, maar ik kijk niet meer naar bedragen, maar puur naar de speler. Jürgen Klopp doet dat ook. Die loopt het trainingsveld op en denkt: 'oh, een extra verdediger'. Of er nou 85 of 185 miljoen euro voor Van Dijk is betaald, dat maakt niet meer zoveel uit. En of Van Dijk nu goede of slechte dingen laat zien bij Liverpool, dat moet je allemaal los proberen te zien van zijn prijskaartje."
Welke spelers zijn nog meer interessant voor Premier League-clubs?
"Ik vind Aleksandr Golovin van CSKA Moskou een jongen met potentie. CSKA zit financieel in een lastig parket en dus is het de vraag of ze hem willen laten gaan en zo ja, voor dertig of honderd miljoen euro? En wil het management meewerken? En wil de jongen zelf ook? Als Russische spelers een goed contract hebben en ze er in de onderhandelingen nog een half miljoen extra per jaar uit kunnen slepen, dan zeggen ze: 'Engeland, bekijk het maar, ik ben de koning in Rusland'. En als je drie, vier, vijf jaar in Rusland blijft, dan ga je die stap op een gegeven moment nooit meer maken. Dat is ook met Alan Dzagoev gebeurd. Golovin moet zélf willen gaan. Hij heeft in ieder geval een goede leeftijd om naar een goede middenmoter in de Bundesliga of de Premier League te gaan, maar hij moet zich niet gek laten maken en denken dat hij naar een Arsenal, Liverpool of Tottenham Hotspur kan."
"Dat is namelijk niet zo. Golovin moet eerst ervaring opdoen, een land leren kennen. Daarin moet hij investeren en dat geldt ook voor Promes. Als je het namelijk twee keer goed doet bij een Everton, dan sta je veel sneller op de radar bij de topclubs. Die clubs hebben dan meer vertrouwen in je prestaties dan wanneer je mooie dingen laat zien in Rusland of Oekraïne. Dat is uiteindelijk ook gebleken bij Van Dijk. Hij heeft verschillende stappen gemaakt en na een paar jaar bij Southampton te hebben gepresteerd, heeft Liverpool hem gepakt. Wat betreft Golovin: hij heeft de juiste mentaliteit om te slagen, maar hij moet die stap wel zelf willen maken. Als hij naar bijvoorbeeld een club in het rechter rijtje van de Premier League gaat, dan ben ik ervan overtuigd dat hij op termijn ook weer een stap hogerop kan maken."
In deel III, dat op dinsdag 6 februari verschijnt, vertelt Pavel Kucherov over zijn spelerscarrière, zijn voorliefde voor Spartak Moskou en over zijn toekomst.
