'Zoals Vladimir Poetin ooit zei: 'hij werkt als een slaaf op de galeien''
Door Gijs Freriks
Rotenberg kwam sinds de winter van 2006 uit voor negen clubs in Rusland, te weten Zenit Sint-Petersburg, Shinnik Yaroslavl, Saturn, Khimki, Alania Vladikavkaz, Kuban Krasnodar, FK Rostov en dus Dynamo- en Lokomotiv Moskou. Hij is inmiddels 31 jaar, maar speelde in totaal pas 71 wedstrijden. Dit seizoen staat de teller voor Rotenberg op acht duels, met een totaal van 75 speelminuten. Onlangs vestigde Rotenberg een twijfelachtig record, want in de wedstrijd tegen Amkar Perm (31 maart, 2-1 verlies) zat hij voor de 131e keer in zijn carrière als veldspeler op de bank in de hoogste afdeling van de Russische voetbalpiramide.
Rotenberg is, zoals de website Sports in mei 2016 schreef, de 'meest mysterieuze voetballer van de Premjer Liga'. Want hoe kan het dat een speler die in de ogen van velen niet goed genoeg is voor de Premjer Liga steeds maar weer nieuwe en grote clubs vindt? Dat zou alles te maken hebben met zijn vader. De 61-jarige Boris Romanovich Rotenberg, een voormalig judomaatje van president Vladimir Poetin, is de eigenaar van banken en bouwbedrijven en beschikt volgens Forbes over een vermogen van 977 miljoen euro. Hij zou clubs hebben bewerkt om zijn zoon in dienst te nemen en vaak ook in ruil voor financiële hulp. Zo zou Rotenberg het financieel noodlijdende Rostov uit de brand hebben geholpen.
"Rotenberg is op voetbalgebied geen speler voor de Premjer Liga en dat weet hij zelf waarschijnlijk ook", zei oud-middenvelder Aleksandr Mostovoi in april 2015 tegen Sovsport. Ook voormalig profvoetballer en analyticus Aleksandr Bubnov is van mening dat Rotenberg jr. tekortschiet: "Ik begrijp niet waarom Kurban Berdyev (voormalig trainer van Rostov, red.) aan hem vasthoudt. Als Rotenberg speelt, spelen ze eigenlijk met tien man, want hij doet nooit mee aan de aanval", vertelde Bubnov in mei 2016 bij Sportbox. Rotenberg geniet bij trainers en medespelers echter wel veel waardering vanwege zijn voorbeeldige instelling, maar één keer was hij het lijdend voorwerp in een in de Russische media breed uitgemeten conflict.
Dynamo speelde in april 2015 thuis tegen stadsgenoot Lokomotiv en Stanislav Cherchesov gaf Rotenberg de voorkeur boven onder anderen Aleksei Kozlov en Douglas. De thuisploeg gaf in de slotfase een 2-1 voorsprong weg en na afloop viel Igor Denisov uit tegen zijn trainer. Waarom had hij Rotenberg opgesteld en niet Kozlov? En waarom speelde middenvelder Artur Yusupov eigenlijk niet? Dynamo legde Denisov een boete op van honderdduizend euro, sommeerde hem bij de beloften mee te trainen en zette de international op de transferlijst. Intussen bleef Cherchesov Rotenberg in de basis zetten, ook in de wedstrijden die volgden tegen CSKA Moskou, Mordovia Saransk, Akhmat Grozny en Rostov.
"Waarom ik hem opstel?", reageerde Cherchesov. "Hij heeft het tegen Lokomotiv heel aardig gedaan en waarom zou ik een speler dan niet het vertrouwen blijven geven? Ook tegen CSKA had hij geen problemen en wonnen we, dus dat geeft aan dat we een juiste beslissing hebben genomen door hem te laten spelen." Sportief directeur Guram Adzhoev ontkende overigens dat Denisov onder meer werd bestraft omdat hij niet wilde hebben dat Rotenberg zou spelen: "Wat een geleuter, nonsens! Van wie heb je dit?", beet hij een journalist van Sport-Express toe. "Rotenberg heeft er niets mee te maken. Waarom Denisov dan is geschorst? Omdat hij de trainer niet respecteert. Hij heeft Cherchesov beledigd, dat is alles."
Ook de 33-jarige Denisov heeft altijd ontkend dat hij zich stoorde aan de basisplaatsen van Rotenberg: "Ik heb geen zin om oude koeien uit de sloot te halen, maar wil wel graag benadrukken dat Boris bij Lokomotiv weer mijn teamgenoot is en dat hij een geweldige gozer en professional is. Ik behandel hem met veel respect en hij had niets te maken met het conflict." Zelf heeft Rotenberg zich nooit uitgelaten over de ruzie tussen Denisov en Cherchesov. Hij geeft, zo legde Sports uit, überhaupt zelden interviews omdat hij ongemakkelijke vragen over zijn gefortuneerde vader wil vermijden en concentreert zich liever op het veroveren van een basisplaats bij zijn huidige werkgever Lokomotiv.
"Rotenberg is een hardwerkende en vasthoudende jongeman die heel graag voetballer wil zijn. Boris speelt niet voor het geld. Vanwege zijn vader is hij absoluut de enige speler in het Russische voetbal die niet voor geld speelt. Geld interesseert hem niet, want zijn pa heeft genoeg om de rest van zijn leven niets te hoeven doen. Boris is voetballer uit liefde voor het spelletje", zei voetbalmakelaar Vladimir Abramov in april 2015. Ook de (oud-) ploeggenoten van Rotenberg zijn te spreken over de instelling van de back: "Hij is een echte workaholic. Spelers die in dezelfde financiële situatie zouden zitten, zouden zich misschien anders gedragen, maar Boris niet. Hij blijft hard trainen en werken, hij is een eenvoudige kerel", vertelde voormalig rechtsbuiten Oleg Samsonov bij Match TV.
"Boris heeft altijd zijn stinkende best gedaan", zei Gennadi Solovyov, voormalig vicevoorzitter van Dynamo Moskou, in april 2015, tegen R-Sport. "Hij is een zeer ijverige jongen die geen vlieg kwaad doet. Hij had op zijn gat kunnen blijven zitten en bamboe kunnen roken, maar hij heeft nooit opgegeven." En zaakwaarnemer Dmitri Seluk: "Borya had de rest van zijn leven op bed kunnen blijven liggen en naar het plafond kunnen spugen, maar hij is een harde werker. Toen hij in 2012 bij Olympiakos Nicosia speelde, was hij een van de beste spelers van Cyprus en dat is toch een behoorlijk niveau. En toen hij zijn sleutelbeenbrak, herstelde hij snel en ging hij meteen door met vechten."
Ofschoon Rotenberg nooit veel minuten maakte, werd hij in juni 2015 opgeroepen voor de nationale ploeg van Finland en speelde hij zijn eerste en enige interland tegen Estland (0-2 verlies). Na één helft werd hij vervangen door bondscoach Mixu Paatelainen, maar de oproep gold voor Rotenberg als een bevestiging dat hij goed bezig was: "Ik heb hier tien jaar voor gewerkt. Het is een teken dat ik iets goed doe. Als ik het niet had verdiend, was ik niet opgeroepen, maar ik blijf met beide benen op de grond staan om meer successen te behalen. Ik ben de mensen dankbaar die mij hebben opgemerkt. Ik ben in Rusland geboren, maar heb Finse roots. Ik beschouw mezelf wel als een Rus. Ik kom nu niet in aanmerking voor de Russische ploeg, maar misschien in de toekomst. Je weet het maar nooit…"
Ook dit keer werd er gesuggereerd dat Rotenberg sr. zijn invloed had aangewend om de voetbalbond te overtuigen om zijn zoon op te roepen voor Finland, het land waarin Boris jr. van zijn vierde tot zijn twintigste woonde en waarin hij voetbalde voor achtereenvolgens Ponistus, HJK, Jokerit en Klubi 04. Onzin, zei zaakwaarnemer Seluk: "De voorzitter van de Finse bond is niet de vader van Rotenberg en zijn broer is ook niet de bondscoach, of zoiets. Ik vind het niet verrassend dat hij is opgeroepen en zou dan ook graag de groeten willen overbrengen aan de vele sceptici die claimen dat Rotenberg alleen maar bij Dynamo zit omdat zijn vader er de voorzitter is. Misschien moet Fabio Capello (ex-bondscoach van Rusland, red.) ook eens op hem letten…", aldus Seluk.
"Borya heeft het verdiend. Ik zeg niet dat hij de Ballon d'Or ook moet winnen, maar hij is wel een speler met een overtuigende zelfgave. Hij is een solide voetballer die zich opoffert voor de rest van het team. Of zoals Poetin eens heeft gezegd: hij werkt als een slaaf op de galeien...", aldus de agent in een interview met Life News. In december vorig jaar voegde hij daar bij Championat aan toe dat Rotenberg in zijn ogen goed genoeg is voor iedere Russische club: "Waarom niet? Aleksei Kozlov heeft voor de nationale ploeg gespeeld, maar Rotenberg is niet minder. Hij is een professional met de hoofdletter P. Oké, hij is geen betoverende speler, hij is geen Dani Alves. Maar hij kent zijn kwaliteiten."
"Boris is fysiek ontwikkeld en een intelligente voetballer. Berdyev was tevreden over hem, Cherchesov idem dito. Twijfel je misschien aan de kwalificaties van deze trainers? Nou, dan twijfel ik aan die van jou. Rotenberg is een sterke voetballer, maar haters zullen altijd blijven haten. Ik ben geïnteresseerder in de mening van Cherchesov en Berdyev dan in die van haters." César Navas, voormalig verdediger van Rostov en tegenwoordig uitkomend voor Rubin Kazan, erkent dat Rotenberg 'een volstrekt normale gozer' is, maar hij lijkt het niet helemaal eens te zijn met de stelling dat Rotenberg precies weet wat hij wel en niet kan: "Het verbaast mij dat hij echt denkt dat hij niet slechter is dan zijn medespelers", zou de Spanjaard een keer in vertrouwen aan journalisten hebben verteld.
Rotenberg vergeleek zichzelf na een wedstrijd met Rostov een keer met Alessandro Costacurta, de oud-verdediger van AC Milan, waarna Navas in lachen zou zijn uitgebarsten: "Als Rotenberg Costacurta is, wie zijn wij dan wel?" De situatie van Rotenberg jr. is in de Russische pers een keer vergeleken met het verhaal van De Bremer stadsmuzikanten. Dit sprookje van de gebroeders Jacob Ludwig Karl en Wilhelm Karl Grimm gaat over een ezel, hond, kat en haan die allemaal hetzelfde probleem hebben: hun baasjes willen van hen af. Ze besluiten om samen naar Bremen te gaan om als stadsmuzikanten hun brood te verdienen en leiden daar een gelukkig bestaan. De ezel, hond, kat en haan worden hier vergeleken met Boris Rotenberg, broer Roman, oom Arkady en neef Igor, maar er is wel een belangrijk verschil.
Roman, Arkady en Igor kozen naar het voorbeeld van Boris sr. allemaal voor een carrière in het zakenleven: Roman werd topman bij Gazprom, neef Igor directeur bij de spoorwegen en oom Arkady bleef bij onder meer de SMP-Bank samenwerken met Boris sr. De enige die niet voor een carrière als zakenman koos, was Boris jr. Hij werd voetballer. Als de ezel, hond, kat of haan die het avontuur opzoekt in Bremen, besloot hij het te willen maken in de sport. En ondanks dat Rotenberg bij niet één club meer dan zestien wedstrijden speelde, pakte hij wel de beker met Lokomotiv, eindigde hij met Rostov op de tweede plaats, bleef hij met Dynamo ongeslagen in de groepsfase van de Europa League en mag hij zich zelfs international noemen.
"Voetballer Rotenberg is een fenomeen", luidde de conclusie van Sports in 2015. "Ik zit niet alleen bij het team om te spelen, maar ook om hard te werken voor mijn ploeggenoten", vertelde Rotenberg in oktober in een zeldzaam interview op de clubwebsite. "De belangen van het team gaan altijd vóór die van mijzelf. Ja, ik wil spelen en een belangrijke rol vervullen, maar uiteindelijk is het de trainer die beslist. Ik probeer altijd in een goed humeur te zijn zodat mijn medespelers zich beter voelen. Uiteindelijk strijden we met z'n allen voor een gemeenschappelijk doel, nietwaar? Het klopt dat niet alle coaches mij in de basis zetten, maar ze weten allemaal dat ik er altijd klaar voor zal zijn."
