Vier redenen waarom Erik ten Hag nog niet is ontslagen bij Manchester United
Het seizoen van Manchester United was al overladen met vele dieptepunten, met de catastrofale thuisnederlaag tegen Bournemouth (0-3) als een van de pijnlijkste. Het kalenderjaar werd afgelopen zaterdag tot overmaat van ramp afgesloten met een 2-1 nederlaag op bezoek bij Nottingham Forest. De supporters van the Red Devils hebben lang geleden geleerd dat de mantra 'het kan alleen maar beter worden' een totale leugen is en dat het altijd erger kan, en vaak ook erger wordt.
Ten Hag zag hoe zijn ploeg vlak voor kerst met 2-0 onderuit ging bij West Ham United, waarna op Boxing Day een wonderbaarlijke comeback tegen Aston Villa op Old Trafford werd voltooid. The Mancunians bogen een 0-2 achterstand na rust om in een 3-2 zege.
De nederlaag tegen Forest van afgelopen zaterdag zal daardoor extra hard aankomen. Middenvelder Christian Eriksen sprak na afloop zijn teleurstelling uit bij de BBC. "We zetten dit seizoen een stap vooruit om er vervolgens twee achteruit te zetten." United verloor dit Premier League-seizoen maar liefst negen van de twintig gespeelde wedstrijden. In alle competities werd de ploeg van Ten Hag maar liefst veertien keer verslagen.
Het is de eerste keer dat United zoveel wedstrijden tijdens een eerste seizoenshelft verloor sinds 1930/31, toen het onderaan eindigde in de oude Engelse First Division. De meeste managers die zo'n verschrikkelijk seizoen als het huidige draaien, zouden allang op straat zijn gezet, maar de baan van Ten Hag blijft op de een of andere manier voorlopig veilig.
Fans kunnen het niet langer verdragen
United-supporters zijn er trots op dat ze zich niet zo snel tegen hun spelers keren als andere fans van Engelse clubs doen, maar beelden van supporters die Old Trafford of uitduels vroegtijdig verlaten beginnen dit seizoen normaal te worden.
Toen Marcos Senesi begin december in de 73ste minuut het derde doelpunt van Bournemouth binnenkopte tijdens hun verrassende zege op Old Trafford, zochten duizenden ontevreden United-supporters meteen de uitgang van het stadion, wat de bezoekende fans van Bournemouth ertoe aanzette om vrolijk te scanderen: "Is dit een brandoefening?" Tegen de tijd dat het laatste fluitsignaal klonk, waren er nauwelijks nog supporters van Manchester United op Old Trafford te vinden.
En nadat Mohammed Kudus onlangs in de 78e minuut het tweede doelpunt van West Ham in het London Stadium had gemaakt, begonnen tientallen meegereisde fans het uitvak te verlaten. Wie kan het ze kwalijk nemen dat ze even wilden bijkomen van de nachtmerrie die zich voor hun ogen ontvouwde? Het was lang niet de eerste keer dit seizoen dat hun team hen in de steek liet.
Niks van onneembare vesting over
Het verlies bij West Ham - nog pijnlijker door het feit dat het tegen voormalig United-manager David Moyes was - was Uniteds zesde uitnederlaag van het seizoen in alle competities. The Red Devils hebben dit seizoen buitenshuis nog geen ploeg uit de top negen onder Ten Hag verslagen. De statistieken op Old Trafford zijn zelfs nog slechter.
United verloor zeven wedstrijden op Old Trafford. In vijf van deze duels moest André Onana drie tegentreffers incasseren. United heeft in zeven van zijn tien thuiswedstrijden het eerste doelpunt tegen gekregen, daarmee houdt United alleen hekkensluiter Sheffield United onder zich.
De erbarmelijke thuisvorm van de ploeg van Ten Hag staat in schril contrast met vorig seizoen, toen Old Trafford weer in een onneembare vesting veranderde. Er werden 27 wedstrijden op rij gewonnen. Onder meer Liverpool, Arsenal, Manchester City, Chelsea, Tottenham en Barcelona moesten er toen aan geloven.
De geschiedenis herhaalt zich
United heeft dit seizoen negen van de twintig competitiewedstrijden verloren, drie meer dan José Mourinho en Ole Gunnar Solskjaer verloren toen ze respectievelijk in december 2018 en november 2021 werden ontslagen.
Het puntentotaal is ook redelijk vergelijkbaar. Ten Hag heeft gemiddeld 1,5 punt per wedstrijd verloren, vergeleken met de 1,5 van Mourinho en de 1,4 van Solskjaer. Louis van Gaal haalde gemiddeld 1,7 punten per wedstrijd toen hij aan het einde van het seizoen 2015/16 werd ontslagen, ondanks dat hij met the Mancunians destijds de FA Cup won.
United staat momenteel achtste, twee plaatsen lager dan toen Mourinho werd ontslagen en één lager dan Solskjaer en David Moyes toen zij hun congé kregen. En in tegenstelling tot zijn drie voorgangers heeft Ten Hag geen bemoedigende resultaten in de Champions League om op terug te vallen. Mourinho en Solskjaer wisten United naar de knock-outfase te loodsen voordat ze op straat werden gezet, terwijl Moyes zelfs de kwartfinales bereikte. Ten Hag en zijn spelers eindigden onderaan in een groep met Bayern München, FC Kopenhagen en Galatasaray, waardoor United na de winterstop klaar is in Europa.
Glazers nog steeds aan de kant van Ten Hag
Dus waarom is Ten Hag nog steeds niet ontslagen? Ondanks de alarmerende recente resultaten heeft de oefenmeester uit Haaksbergen nog steeds de steun van de huidige clubleiding van United. Het is een situatie die heel anders is dan die van Mourinho, wiens relatie met toenmalig algemeen directeur Ed Woodward verslechterde toen hij in de zomer van 2018 geen steun kreeg op de transfermarkt.
De clubeigenaren Joel en Avram Glazer hebben Ten Hag toevertrouwd om een culturele reset te leiden na jaren van dalende standaarden en toegenomen spelersmacht. Bij het rechtvaardigen van zijn beslissing om Jadon Sancho in september uit de selectie te verbannen omdat hij zich tegen hem uitsprak op sociale media, onthulde Ten Hag dat hij was aangemoedigd om discipline af te dwingen.
"Het draait om strikte regels", zei Ten Hag. "Het is wat de club me vroeg om te doen, omdat er voor vorig seizoen geen goede cultuur was. Dus om een aantal goede normen te stellen, en dat is wat ik heb gedaan."
Het gebrek aan discipline werd onlangs blootgelegd door Nemanja Matic, de Serviër die tussen 2017 en 2022 onder contract stond bij United. De inmiddels 35-jarige verdediger van Stade Rennes onthulde tegenover het Franse YU Planet dat onder meer Sancho en Paul Pogba bij de Engelse topclub structureel te laat op de training kwamen.
Ten Hag heeft er zijn missie van gemaakt om de normen en waarden bij United te herstellen. De uitgelekte geruchten dat de Nederlandse manager de steun van vijftig procent van de kleedkamer zou zijn kwijtgeraakt, suggereert dat hij die taak nog niet helemaal heeft volbracht. Het feit dat de reactie van de clubleiding op die lekken was om de journalisten die de verhalen publiceerden tijdelijk te weren van persconferenties, geeft daarentegen aan dat zij nog altijd achter hem staan.
United nog steeds in onzekerheid ondanks INEOS-deal
Dat het meer dan een jaar heeft geduurd voordat de strategische herziening van de club werd opgelost, heeft ook in het voordeel van Ten Hag gewerkt. Sir Jim Ratcliffe, de voorzitter van het concern INEOS, investeerde liefst 1,49 miljard euro om 25 procent van de aandelen van de familie Glazer over te nemen. Het duurde echter meer dan twee maanden voordat de deal werd bevestigd door de club.
Ratcliffe gaat zich met een team van specialisten ontfermen over het sportieve beleid bij United, terwijl de Glazers zich focussen op de commerciële kant. De deal moet echter eerst worden goedgekeurd door de regelgevende instanties, waaronder de Premier League. Dus ondanks de opluchting dat de deal eindelijk is bevestigd, blijft de club nog steeds in het ongewisse totdat het groen licht krijgt. De formaliteiten van de Premier League om de deal te accorderen, nemen zeker acht weken in beslag.
Jean-Claude Blanc, de CEO van INEOS Sport die wordt omschreven als de Lionel Messi van de sportbusiness, en technisch directeur Sir Dave Brailsford zullen toetreden tot het bestuur van United. Als ze dat doen, komt de positie van Ten Hag nog meer in gevaar.
Interim CEO Patrick Stewart had niet de bevoegdheid om een manager te ontslaan, maar Brailsford en Blanc wel. Ineos bezit met OGC Nice in de Franse Ligue 1 al een voetbalclub van naam. Het concern stond erom bekend dat ze in het verleden nogal snel ingrepen bij les Aiglons, door vier managers te ontslaan nadat ze Nice in 2019 hadden overgenomen. Verdere achteruitgang van United zal niet worden geaccepteerd.
Er klinken echter berichten dat Ratcliffe en zijn INEOS-collega's veel respect hebben voor Ten Hag, die ze hebben ontmoet toen ze de club in maart bezochten. Die perceptie is misschien veranderd door de slechte resultaten en volgens de geruchten zouden ze overwegen om Graham Potter of Julen Lopetegui aan te stellen als de resultaten niet snel verbeteren. Toch is het onwaarschijnlijk dat ze Ten Hag zullen ontslaan zodra ze de sleutels van de club in handen hebben.
Zoals United ontdekte toen ze Solskjaer ontsloegen in november 2021 en uiteindelijk Ralf Rangnick aanstelden als interim-baas, heb je in het midden van een seizoen te weinig opties om een topcoach te vinden in vergelijking met de zomer. Op de lange termijn wil INEOS misschien een manager die ze zelf hebben uitgekozen. De druk op Ten Hag is door de teleurstellende resultaten alleen maar verder toegenomen, maar het lijkt onwaarschijnlijk dat hem ontslaan bovenaan hun to-do lijst zal staan.
Eerdere prestaties
Ten Hags indrukwekkende staat van dienst als manager geeft hem ook tijd. De oefenmeester maakte wereldwijd naam voor zichzelf door in 2019 met Ajax de halve finales van de Champions League te bereiken. Dat deed Ten Hag met oogstrelend voetbal in een tijdperk dat Ajax in eigen land domineerde. Na zijn vertrek en dat van technisch directeur Marc Overmars bevinden de Amsterdammers zich in een oneindig lijkende vrije val.
Het eerste seizoen van Ten Hag bij United was een groot succes. Door de EFL Cup te winnen veroverde de club voor het eerst in zes jaar tijd een prijs. Daarnaast werd de finale van de FA Cup bereikt en eindigde United derde in de Premier League.
Ondanks zijn moeizame tweede seizoen op Old Trafford wordt Ten Hag nog steeds gezien als een topmanager, die zeer gewild zou zijn als hij door United wordt ontslagen. Hetzelfde kan niet gezegd worden van Solskjaer De Noorse trainer is sinds zijn gedwongen vertrek bij United niet meer aan een nieuwe klus begonnen.
Geen geld om hem te ontslaan
Er gaan ook geluiden rond dat de club in zulke slechte financiële omstandigheden verkeert dat ze het zich misschien niet kunnen veroorloven om Ten Hag te ontslaan, zelfs als ze dat zouden willen. De manager heeft een contract tot de zomer van 2025 en strijkt naar verluidt een riant salaris op van 9 miljoen pond, omgerekend zo'n 10,4 miljoen euro. Hem ontslaan zou de club dus zo'n 19 miljoen euro kunnen kosten, en dan zou United nog meer geld moeten uitgeven aan het aantrekken van een opvolger.
Het is geen geheim dat United het financieel moeilijk heeft. Ze hebben gebruik moeten maken van een kredietfaciliteit om transfers te financieren en hebben de afgelopen jaren enorm weinig inkomsten uit de verkoop van spelers weten te halen. Romelu Lukaku, die in de zomer van 2019 voor 74 miljoen euro naar Inter vertrok, is zelfs de enige echte financiële klapper geweest.
Doordat United zich onlangs niet wist te kwalificeren voor de knock-outfase van de Champions League en na de winterstop zelfs helemaal niet meer Europees actief is, liep het nog meer premies mis. In tegenstelling tot voorgaande jaren kan United niet veel geld uitgeven in de zoektocht naar een nieuwe manager. En ook al zal de komst van Ratcliffe de financiën van de club in eerste instantie een boost geven, het verandert niets aan het feit dat de club balanceert op de rand van de winstgevendheid en de Financial Fair Play-regels van de Premier League.
