Realisten vs Voetballiefhebbers
Toch heerste er in ons kikkerlandje vooral euforie. Wij hadden het samen gepresteerd. Volkshelden werden geboren: Wesley Sneijder was met vijf doelpunten topscorer van het toernooi, de hardwerkende Dirk Kuyt was o zo sympathiek en zonder Robben hadden we de finale niet bereikt. Bert van Marwijk had ondanks onze mindere defensie maar mooi de WK-finale bereikt. Hij was nu echt een absolute topcoach.
Maar in deze clubexpert wil ik naar de andere kant van het verhaal kijken. Was het voetbal eigenlijk wel goed? Hebben wij onze naam in het buitenland, als land dat streeft naar perfect positiespel en aanvallend voetbal, wel waargemaakt? Beiden vragen kan ik als voetballiefhebber niet positief beantwoorden. Op deze twee vragen wil ik in deze Clubexpert ook dieper op ingaan.
Voor het WK was er al een strijd ontstaan tussen twee soorten groepen: de zogenaamde 'realisten' en 'voetballiefhebbers'. Aan de ene kant de realisten, die puur denken aan het resultaat. Harde werkers als Nigel de Jong, Mark van Bommel en Kuyt staan niet ter discussie, omdat zij beter zouden zijn voor het resultaat. Onze bondscoach Van Marwijk schaar ik ook onder deze groep, eigenlijk is hij de leider ervan. Ik denk dat een grote groep voetbalsupporters in Nederland, dan moet je denken aan de supporters die de wedstrijd niet eens zien door alle feestelijkheid en alcohol, ook onder deze groep valt.
Ikzelf heb meer met de andere groep, de mensen die zichzelf voetballiefhebbers noemen. Iedereen heeft een eigen mening over mooi voetbal, maar de meeste mensen vinden het voetbal van clubs als Arsenal en Barcelona het mooist. De voetballiefhebbers vinden dat dit voetbal, waar wij als natie toch groot mee zijn geworden, nagestreefd moet worden. Het boegbeeld van de voetballiefhebbers is voor mij toch wel Johan Cruijff. Hij heeft zich misschien niet heel erg uitgesproken, maar ik ben er zeker van dat hij zich heeft kunnen ergeren aan het spel van het Nederlandse elftal.
Geen moment heb ik kunnen genieten van het spel van het Nederlands elftal op het WK. Het niveau op het WK was op Spanje en Duitsland na niet om over naar huis te schrijven. Nee, dit WK was geen reclame voor het voetballen. Wat moeten mensen die normaal gesproken geen voetbal kijken, zich vreselijk geërgerd hebben aan dit spelletje. Als je kijkt naar het spel van het Nederlands Elftal, dan lijkt dat niet op de sport waar ik zo gek op ben geworden.
Een veel geopperde mening is dat er teveel geld omgaat in de sport. Door de belangen zouden coaches niet willen verliezen en daardoor veel zekerheidjes inbouwen. Ik kan er met mijn hoofd niet bij dat er teveel geld om zou gaan in het voetbal. Ik vindt het woord te persoonlijk, het is voor iedereen verschillend. Maar ik denk wel dat de belangen groot zijn en dat als gevolg daarop de coaches verdedigend gaan spelen. Dit is een groot probleem en daar heb ik nu niet zomaar een oplossing voor. Daar valt over na te denken.
Er waren echter drie uitzonderingen op het WK: Chili, Spanje en Duitsland. Deze drie landen speelden aanvallend, met flair en met durf om te voetballen. Chili onderscheidde zich door volop de aanval te gaan en ging uiteindelijk eervol ten onder. Spanje speelde weliswaar met twee verdedigende middenvelders, maar dat waren wel Xabi Alonso en Sergio Busquets. Technisch gezien waren ze vooral op het middenveld superieur. Het einde van het WK voor Spanje is bekend. Duitsland speelde ook aanvallend met veel beweging, op een manier hoe Nederland eigenlijk had moeten spelen. Ook bij Duitsland pakte het aanvallende voetbal goed uit: een mooie derde plek is het resultaat.
Dat is wel opvallend om te zien. Alle nationale teams probeerden met zoveel mogelijk man achter de bal te spelen in een zo defensief mogelijke opstelling. Toch zie je dat de clubs die wel probeerde te voetballen, dit meer dan verdienstelijk deden. Mooi voor het publiek en goede reclame voor het voetbal. Ik verwacht niet dat elk land volop de aanval gaat, maar ik vind het zo jammer dat Nederland zich niet tussen dit rijtje uitzonderingen heeft kunnen scharen.
In 1974 en 1978 deden we dat wel. Toen veroverden we de wereld met het totaalvoetbal. Het leverde tot twee keer toe geen wereldtitel op, maar wel internationaal respect. Deze twee WK's waren dan wel ver voor mijn tijd, ik kan er echt van genieten als mensen in het buitenland vol respect over ons elftal in deze tijd praten. Het is toch mooi om door het leven te gaan als de eeuwige nummer twee, dat het publiek steeds weet te vermaken en internationaal respect verdient.
Daarom ben ik, achteraf, eigenlijk blij dat we het WK niet gewonnen hebben. Moet je jezelf eens voorstellen: nadat we er steeds zo dicht bij waren met prachtig voetbal, zouden we het WK voor de eerste keer winnen met dit belachelijke voetbal. Ik vind dat we terug moeten gaan naar onze roots, want ooit zullen we het WK winnen op onze eigen manier. En dan zal de ontlading nog groter zijn.
Over vier jaar is Van Marwijk weg als bondscoach. In het vervolg op deze clubexpert zal ik aangeven hoe ik vind dat we ons flitsende aanvallende voetbal kunnen gaan spelen. Ik hoop dat Nederland na het EK doorgaat met een coach die wel speelt volgens ons voetbal. Dan kunnen we in 2014 weer vlammen, om voor het eerst in onze historie het WK binnen te slepen.
