Cryptowereld krijgt via Messi, Suárez en James voet aan de grond
Door Dominic Mostert
'Vooruitstrevend' is niet het eerste woord dat opkomt als men denkt aan voetbal op Gibraltar. Het nationale elftal behoort met een 195ste plek op de FIFA-ranking tot de zwakste ploegen ter wereld, terwijl alleenheerser Lincoln Red Imps nooit verder kwam dan de tweede voorronde van de Champions League. Toch schreef Gibraltar United, de nummer vier van het afgelopen seizoen in de Gibraltarese Premier Division, dit weekend geschiedenis. De club kondigde aan dat de spelers hun salaris vanaf volgend seizoen in cryptogeld krijgen uitbetaald. En wie verder kijkt dan de neus lang is, ziet dat het niet onlogisch is dat dit experiment juist op Gibraltar plaatsvindt.
Als het gaat om de legitimiteit van cryptogeld, ligt Gibraltar voorop. Volgens een recente ranglijst van BlockShow Europe is Gibraltar, na Zwitserland, het meest blockchain-vriendelijke land van Europa. Blockchain is het openbaar 'grootboek', ofwel de database, waarin digitale transacties worden geverifieerd en opgeslagen. Dat gebeurt zonder tussenkomst van bijvoorbeeld banken of de overheid. Start-ups die een nieuwe cryptomunt willen uitgeven, betalen weinig belasting (de vennootschapsbelasting is tien procent). Bovendien staat Gibraltar bekend als een voorloper fintech: technologische innovatie in de financiële sector.
Clubeigenaar Pablo Dana van Gibraltar United belegt zelf in de cryptomunt Quantocoin. Via Dana is een onderlinge sponsorovereenkomst gesloten. "Gibraltar was de eerste plek waar gokbedrijven twintig jaar geleden werden gereguleerd, toen iedereen ze nog verschrikkelijk vond. Er werd een platform gecreëerd om het witwassen van geld tegen te gaan. De kennis is aanwezig om met cryptogeld hetzelfde te doen", zegt de clubeigenaar tegen The Guardian. Gokbedrijven zijn inmiddels verweven met het voetbal: ze behoren op Gibraltar tot de grootste sponsors. In de hoogste twee Engelse divisies wordt bijna zestig procent van de clubs op de een of andere manier gesponsord door een gokbedrijf.
Betalingen in cryptogeld kunnen volgens Dana zorgen voor méér transparantie en het bestrijden van corruptie. Het uitvoeren van onderhandse betalingen in cash wordt lastiger, als alle uitgaven worden bijgehouden in de blockchain. Bovendien is cryptogeld een uitkomst om buitenlandse spelers te betalen die niet makkelijk een bankrekening kunnen openen op Gibraltar. Een ander voordeel: blockchaintransfers zijn vrijwel belastingvrij, omdat er geen overheid aan te pas komt om belasting aan af te staan.
In januari werd Ömer Kiroglu de eerste 'bitcoin-voetballer' ter wereld. De Turkse amateurclub Harunusta betaalde namelijk 0.0524 bitcoins en 2.500 lira voor de aanvaller, omgerekend een bedrag van 975 euro. "We hebben dit gedaan om naam voor onszelf te maken in het land, de rest van de wereld en in de cryptogemeenschap. Onze naam wordt nu genoemd op televisie alsof we een professionele club zijn. En hier zijn we best trots op", zei voorzitter Haldun Sehit destijds. In gesprek met Voetbalzone zei Roland de Goeij van Bitcoinspot.nl dat hij niet raar zou opkijken, als er meer transfers zouden volgen.
"Maar als je voetballers gaat kopen met bitcoins of andere cryptocurrency en je doet dat voor bedragen van 100.000 euro of meer, dan denk ik wel dat je de autoriteiten of andere reguleerders snel op je nek hebt zitten. Die willen namelijk graag weten waar dat geld vandaan komt, net zoals het geval zou zijn als je de transactie met cash geld uitvoert", gaf hij eind januari aan. Anderen zien het slagen van de transfer van Kiroglu, door zijn ploeggenoten omgedoopt tot 'Ömer Bitcoin', juist als bewijs dat ook grotere transfers mogelijk zijn met cryptogeld.
Sindsdien hebben cryptobedrijven, en andere geïnteresseerde partijen, niet stilgezeten. De London Football Exchange (LFE), een platform waarop aandelen van clubs, wedstrijdtickets, merchandise en andere voetbalproducten worden verhandeld met cryptogeld, heeft een eigen munt uitgegeven. De LFE bereikte al overeenstemming met het Italiaanse Bari en het Spaanse Alcobendas om hun munt te verwerken in de structuren van de clubs. Zo spraken de LFE en de clubs af om de prijzen van de merchandise te verlagen en fans in plaats daarvan in staat te stellen om aandelen van de clubs te kopen in cryptogeld.
Daar hield het niet op. Het Poolse CoinDeal is shirtsponsor van Wolverhampton Wanderers, dat terug is in de Premier League, en de Amerikaanse cryptomunt CashBet adverteert sinds dit jaar bij Arsenal. Lionel Messi promoot een 'blockchain-telefoon' van SIRIN LABS. James Rodríguez en Michael Owen hebben een eigen cryptomunt. Roberto Carlos laat zich in met een Sloveens cryptobedrijf. Didier Drogba en Luís Figo doen ambassadeurswerk. Paul Scholes was deze maand in Hong Kong om een cryptomunt te promoten. Luis Suárez maakt op Instagram reclame voor blockchainvoorspellingsmarkt Stox. En Ronaldinho werkt aan de 'Ronaldinho Soccer Coin', een platform voor voetbalweddenschappen en e-commerce.
Daar kwam begin deze maand het nieuws van een mogelijke overname van Roda JC Kerkrade bovenop. Libereum, een in Vaals gevestigd cryptogeldbedrijf, wil zo snel mogelijk een viertal clubs in verschillende landen opkopen. Eigenaar Rob Ploum is al vanaf zijn vijftiende seizoenkaarthouder in Kerkrade en is 'met een aantal clubs' in onderhandeling, 'waaronder in Nederland', vertelde hij aan Voetbal International. "Met eentje zijn we zelfs al rond. Ook in Roemenië en Zuid-Korea hebben we contacten. Er staan grote dingen te gebeuren. Unieke dingen."
