Zirkzee als boegbeeld van cultuuromslag 'big spender' Bayern München
Door Rian Rosendaal
Op de website van de jeugdacademie van Bayern wordt de lezer direct geconfronteerd met een kleine hersenkraker: "Wat hebben David Alaba, Holger Badstuber, Bastian Schweinsteiger, Owen Hargreaves en Sammy Kuffour gemeen?" Het antwoord wordt snel gegeven. Het vijftal wist de sprong van de jeugdafdeling naar het eerste elftal te maken. Met de veelzeggende toevoeging dat Alaba zijn doorbraak alweer tien jaar geleden beleefde, onder toenmalig trainer Louis van Gaal. De door blessures geplaagde Badstuber staat tegenwoordig onder contract bij het in de 2. Bundesliga opererende VfB Stuttgart. Schweinsteiger, Hargreaves en Kuffour hebben inmiddels een punt gezet achter hun actieve loopbaan. Het is volgens de Bayern-leiding hoog tijd dat er weer wat namen worden toegevoegd aan het illustere rijtje van 'eigen jongens'.
Bayern Campus
De recordkampioen van Duitsland opende in dat kader in de zomer van 2017 de zogeheten FC Bayern Campus, waar alle jeugdelftallen van negen tot negentien jaar hun trainingen afwerken op maar liefst acht velden. Het dertig hectare grote terrein werd door voormalig clubpresident Uli Hoeness als 'revolutionair' omschreven. "In de afgelopen jaren heeft ons werk op jeugdgebied te weinig resultaat opgeleverd. Sinds David Alaba is helaas geen enkele speler ook maar in de buurt gekomen van de hoofdmacht. Met de Bayern Campus willen we tegenwicht bieden aan de gekte op de transfermarkt en de geëxplodeerde salarissen." Hoeness gaf toe dat hij soms met jaloezie keek naar de jeugdcomplexen van andere buitenlandse topclubs. "Een eigen jeugdafdeling is al jaren een grote droom van ons. We zijn dan ook enorm trots op wat we vanaf heden kunnen bieden. Niemand ter wereld kan zich meten met de infrastructuur die voor onze trainingsstaf beschikbaar is gesteld."
Ondanks het optimisme van Hoeness zijn de 'nieuwe Alaba's' in de afgelopen drie jaar nog niet opgestaan. Jonge en getalenteerde spelers dienen zich wel degelijk aan, maar zijn in de meeste gevallen wel afkomstig van andere clubs. Alphonso Davies wordt met name dit seizoen regelmatig overladen met complimenten, maar Bayern betaalde in 2018 wel 'gewoon' ruim zestien miljoen euro voor de sensatie uit Canada. De dit seizoen doorgebroken Joshua Zirkzee heeft een verleden bij Feyenoord, terwijl Michaël Cuisance en Jann-Fiete Arp afkomstig zijn van respectievelijk Borussia Mönchengladbach en Hamburger SV. Door blessureleed in verdedigend opzicht klopt Lars Lukas Mai steeds nadrukkelijker op de deur, maar of Flick hem na de coronacrisis gelijk voor de leeuwen gooit is voorlopig nog maar de vraag. Meritan Shabani koos voor een frisse start bij Wolverhampton Wanderers en Franck Evina deed voor de uitbraak van het coronavirus ervaring op bij KFC Uerdingen in de 3. Bundesliga. Adrian Fein is met Hamburger SV ook tijdelijk elders gestald. Jeong Woo-yeong ruilde Bayern vorig jaar zomer in voor SC Freiburg, al is de Zuid-Koreaanse aanvaller inmiddels op huurbasis teruggekeerd in het beloftenelftal van de grootmacht uit München. Leon Dajuka en Sarpreet Singh beleefden net als Zirkzee dit seizoen hun officiële debuut en de verwachtingen zijn dan ook hooggespannen. Intern bij Bayern wordt er ook veel verwacht van Oliver Batista Meier, al wordt niets overhaast met de linksbuiten met Braziliaanse roots.
Het feit dat Bayern nog steeds grotendeels wordt gedragen door gerenommeerde namen bezorgt de clubleiding geen slapeloze nachten. Het vele werk op de achtergrond moet vroeg of laat zijn vruchten gaan afwerken, zo luidt het oordeel op de burelen van de beroemde Säbener Strasse in de Zuid-Duitse stad. Jochen Sauer en Sebastian Hoeness, neef van oud-preses Uli Hoeness, zijn belangrijke pionnen in de toekomstplannen van Bayern. Het tweetal deed ervaring op bij RB Leipzig en heeft nu de opdracht om de jeugdopleiding van der Rekordmeister naar een hoger plan te tillen. Sauer is als hoofdopleidingen verantwoordelijk voor het totale plaatje, terwijl Hoeness inmiddels is gepromoveerd naar het tweede elftal van Bayern, uitkomend in de 3. Bundesliga. Laatstgenoemde vindt niet dat de Duitsers te laat zijn begonnen met de hervorming van de jeugdafdeling. "Nee, absoluut niet", beaamt de jeugdtrainer in gesprek met Goal. "We zijn uiteraard zeer blij met de totstandkoming van de Bayern Campus en profiteren dan ook optimaal van de geweldige faciliteiten. We werken keihard aan de ontwikkeling van jeugdspelers die in de nabije toekomst in aanmerking komen voor het spelen op profniveau." Hoeness doelt daarmee waarschijnlijk niet op Derrick Köhn en Kwasi Okyere Wriedt, die het tweede elftal van Bayern deze zomer normaal gesproken inruilen voor Willem II.
Cultuuromslag op jeugdgebied
Hoeness is in de laatste drie jaar zeer onder de indruk geraakt van de samenwerking en de sfeer op de hypermoderne Bayern Campus. "Het gezamenlijke doel, de ontwikkeling van spelers, staat hier altijd op de eerste plaats. Ik heb zeker het gevoel dat Bayern de juiste weg is ingeslagen", aldus de ambitieuze jeugdcoach. Het optimisme van Hoeness wordt gedeeld door oud-doelman Oliver Kahn, die onlangs toetrad als bestuurslid en op 1 januari 2022 de voorzittershamer overneemt van Karl-Heinz Rummenigge. Ook de winnaar van de Champions League in 2001 hoopt vurig dat de achterban van Bayern steeds vaker te maken krijgt met zelfopgeleide spelers. "De achterliggende gedachte is dat we spelers ontwikkelen die de potentie hebben om in de voetsporen te treden van grootheden als Bastian Schweinsteiger, Philipp Lahm, Thomas Müller, David Alaba en Toni Kroos." Kahn bemoeit zich naast de jeugd ook met inkomende transfers en vertrouwt in dat geval op de expertise van voormalig ploeggenoot Hasan Salihamidzic, thans technisch directeur in München en per 1 juli 2020 eveneens lid van het bestuur. "Ik ben een teamspeler, maar zal niet aarzelen om mijn ervaring in te zetten", zo liet de voormalig sluitpost begin januari weten aan Sport1. "Er is veel kennis aanwezig bij Bayern. Niet alleen bij Hasan, maar ook bij de scouting en de analisten. Die kennis dient te worden samengevoegd."
Met de terugkeer van Kahn als bestuurder krijgt het Bayern van de toekomst steeds meer vorm. Salihamidzic is als teammanager al enige jaren van grote waarde voor zowel de technische staf als de spelers van de hoofdmacht. Iets minder goed zichtbaar is de inbreng van oud-spelers Miroslav Klose en Martin Demichelis, die in de jeugd van Bayern werken aan hun vaardigheden als trainer. Salihamidzic toonde zich vorig jaar zeer verheugd met de komst van Demichelis naar het Onder 19-elftal van Bayern. "Als voormalig speler kent hij de filosofie van deze club als geen ander." De loopbaan van Klose lijkt in een stroomversnelling te zijn geraakt, daar de voormalig topschutter van Bayern en Duitsland volgens BILD met ingang van komend seizoen als rechterhand fungeert van Flick bij het eerste elftal. Een grote stap voor de gewezen spits, die nog geen twee seizoenen werkzaam is bij de Onder-17 van het voetbalbolwerk uit München. Klose, met 259 doelpunten als clubspeler en 71 als international van die Mannschaft, zou met zijn schat aan ervaring als afmaker weleens van grote waarde kunnen zijn voor de ontwikkeling van Zirkzee als mogelijke permanente opvolger van Robert Lewandowski in de spitspositie bij Bayern.
Sauer, die in maart door Bayern werd beloond met een nieuw meerjarig contract, is in ieder geval blij dat Zirkzee, Dajuka en Singh deze jaargang al aan het grote werk hebben mogen ruiken. "Dat is een groot compliment voor alle trainers, fysiotherapeuten en supervisors die werkzaam zijn op de Bayern Campus", zei het hoofd opleidingen enkele maanden geleden in een interview op de website van zijn werkgever. "Het werkt tevens motiverend voor de andere talentvolle spelers om te zien dat deze jongens de sprong hebben weten te maken. De weg richting onze proftak is uitdagend en soms zeer moeilijk, maar zeker niet onoverkomelijk. Aan het einde van de rit is het altijd de speler die voor zichzelf moet bepalen of hij bereid is om alles aan de kant te schuiven voor zijn grote droom. Talent alleen is nooit voldoende om te slagen in de voetballerij en zeker bij een club als Bayern kun je als speler niet alleen op je talent teren."
