De ex-Ajacied die Messi zou doen vergeten en nu wéér ballen van Iniesta krijgt
Toen Bojan Krkic Pérez, zoon van een Servische vader en een Spaanse moeder, in 1999 op La Masia belandde (de jeugdopleiding van Barcelona), begon hij direct met scoren. Met zijn snelheid en piekfijne dribbelvaardigheden glipte de kleine jongen langs elk vijandig obstakel, en kwam naar verluidt tot meer dan 900 goals, voordat hij in 2006 bij Barcelona B belandde. Na te hebben geschitterd voor Spanje Onder 17 op het WK in België, kon de club niet wachten om Bojan zijn eerste profcontract aan te bieden. Op 28 augustus 2007 was het dan zover: de groeibriljant was oud genoeg om de definitieve stap naar de grotemensenwereld te zetten.
Amper een halve maand later debuteerde hij dus in Barcelona 1. Met een leeftijd van 17 jaar en 19 dagen verbrak hij het record van Messi, die 17 jaar, 3 maanden en 22 dagen oud was bij zijn eerste officiële wedstrijd van de club. Het was niet het enige record dat Bojan dat seizoen zou breken. Voeg daar: 1. Jongst debuterende speler van Barcelona ooit in de Champions League, 2. Jongste doelpuntenmaker van de club in LaLiga, 3. Eerst scorende speler in de Champions League geboren in de jaren negentig en 4. Speler met de meeste competitiegoals in zijn debuutseizoen aan toe; dan pas is het rijtje sluitend.
Bojan imponeerde in zijn eerste jaargang op het hoogste niveau. Onder trainer Frank Rijkaard kwam de aanvaller tot 12 goals in 48 wedstrijden, waarmee een glansrijke carrière in het verschiet leek te liggen. Niemand had destijds echter gedacht dat de woorden van Rijkaard in The Independent eind dat seizoen profetisch zouden blijken. "Als je iemand hebt die écht talentvol is, maakt het niet uit of je zeventien bent", zei de toenmalig oefenmeester. "Als Bojan komt te spelen met spelers die nóg beter zijn, zal hij zeker in het begin explosief gaan groeien. Alles lijkt dan alsof het hem geen moeite kost. Maar na een paar maanden begint het pas echt, omdat mensen zich bewust worden van dat je goed bent. Ze gaan wat van je verwachten."
De verwachtingen, waaraan Bojan eerder dat seizoen al bezweken was. In februari 2008 werd het megatalent door bondscoach Luis Aragonés opgenomen in de Spaanse selectie voor een vriendschappelijk duel met Frankrijk. Hij kon daarin de allerjongste debutant voor la Roja ooit worden. Maar op het laatste moment, slechts minuten voor de aftrap, raakte Bojan verlamd door angst. De Spaanse bond (RFEF) brengt het naar buiten als buikgriep. De angstaanvallen houden aan tot in de zomer, wanneer Aragonés van plan is Bojan op te nemen in zijn selectie voor het EK 2008. Met pijn in zijn hart besluit de grote belofte om te weigeren.
"De volgende dag zag ik een kop", blikt Bojan in 2018 terug in interview met The Guardian. 'Spanje roept Bojan op en Bojan zegt nee'. Die kop maakte me kapot vanbinnen, alsof het me niets kon schelen. Wat vooral pijn deed was dat die kop waarschijnlijk van de Spaanse bond kwam. Hoe kun je me de vorige dag nog bellen, weten hoe ik eraan toe ben en vervolgens dát laten uitlekken?" Bojan wilde de media wel uitleggen hoe de vork écht in de steel zat, maar hij was naar eigen zeggen 'te bang, te ziek, te overweldigd'.
De angstaanvallen werden na verloop van tijd handelbaar, maar een trainerswissel in Catalonië poneerde Bojans volgende probleem. Huidig Manchester City-trainer en gevierd Barça-icoon Josep Guardiola nam het stokje van Rijkaard over aan het begin van het seizoen 2008/09. Bojan maakte zijn minuten nog wel onder zijn nieuwe coach, maar was vooral veroordeeld tot invalbeurten. In de gewonnen Champions League-finale eind dat seizoen (2-0 tegen Manchester United) hield de achttienjarige negentig minuten lang de bank warm.
Drie seizoenen lang jakkerde het op dezelfde manier voort, tot Bojan zijn conclusies trok. Perspectief op een basisplek leek er nauwelijks meer, dus maakte de technicus voor twaalf miljoen euro de overstap naar AS Roma. Daar was Luis Enrique net aangesteld, die overkwam van Barcelona B en dus goed op de hoogte was van Bojans kunnen. Ook was een terugkeer naar Spanje voor Bojan nog niet uitgesloten. Barcelona en Roma hadden een constructie in de verkoop opgenomen, waarbij eerstgenoemde club zijn jeugdexponent na een jaar vrijwillig kon terugkopen en na twee jaar zelfs móést terugkopen voor een bedrag van dertien miljoen euro.
In Italië liet Bojan bij vlagen zijn klasse zijn, maar over het algeheel botste zijn speelstijl met de plaatselijke manier van voetballen. Ten oosten van Spanje moest men het veel meer hebben van inzet en brute kracht dan van technisch vernuft. Daarnaast ging het gerucht dat Bojan nog altijd met een gebrek aan vertrouwen kampte. De Catalaan kwam dat seizoen uiteindelijk tot een verdienstelijke 7 treffers in 37 wedstrijden over alle competities, maar hij wist nimmer een onuitwisbare indruk achter te laten. Ook niet bij AC Milan, waar hij het seizoen daarop aan verhuurd werd.
Gevolg was dat Barcelona de verplichte koopoptie van dertien miljoen moest lichten. Guardiola was inmiddels naar Bayern München vertrokken, maar ook onder nieuwe hoofdtrainer Gerardo Martino was er geen plaats voor Bojan. De gehele Nederlandse top - Ajax, PSV en Feyenoord - deed een gooi naar de 'grote Spaanse naam', waarbij de Amsterdammers uiteindelijk aan het langste eind trokken. Ajax legde Bojan voor een jaar vast op huurbasis, met een tweezijdige optie op nog een jaar.
De nieuwe aanwinst maakte zijn officieuze basisdebuut in een vriendschappelijk duel met Werder Bremen (2-3 winst) in de voorbereiding op het seizoen 2013/14. Bojan draaide directe tegenstander Theodor Gebre Selassie horendol, waardoor de Ajax-fans verwachtingsvol in hun handen wreven. Het werd echter nooit het succes waar ze op gehoopt hadden. Bojan had moeite om zich aan te passen in Amsterdam, mede omdat hij nauwelijks Engels of Nederlands sprak. "Ajax had geen enkele speler die Spaans sprak", vertelde Bojan eind 2018 in interview met de BBC. "Alleen met trainer Frank de Boer kon ik praten. Met hem sprak ik af en toe. Verder ging ik naar de training, sprak daar met niemand en ging dan weer alleen naar huis."
Bojan had met 4 goals in 24 competitiewedstrijden geen verwaarloosbaar aandeel in het landskampioenschap dat seizoen, maar hij besloot desondanks terug te keren naar Spanje. Daar verkocht men hem al snel aan Premier League-club Stoke City, dat 1,8 miljoen euro voor zijn nieuwe aanvaller neertelde. Bojans eerste seizoenshelft bij the Potters leek nog veelbelovend, tot ditmaal een blessure roet in het eten gooide. De schaduwspits miste door zijn gescheurde kruisband het restant van die jaargang en keerde pas terug in de voorbereiding op het nieuwe seizoen.
Ook Mark Hughes wist de juiste snaar bij Bojan echter nooit helemaal te raken. Naarmate het seizoen 2016/17 vorderde verdween de Spanjaard uit de basis bij Stoke, om daar nooit meer terug te keren. Verhuurperiodes aan 1. FSV Mainz en 05 en Alavés werden evenmin een succes, waarop Bojans contract in augustus 2019 met wederzijds goedvinden werd verscheurd. Vrij om te gaan waar hij wilde, tekende de aanvaller tot eind 2020 bij Montreal Impact (tegenwoordig CF Montréal), waar voormalig Barça-ploeggenoot Thierry Henry als trainer aan het roer stond.
In de MLS leek Bojan het speelplezier te hervinden. Binnen twee weken had hij zijn eerste goal te pakken, waarmee hij een doelpuntendroogte van elf maanden doorbrak. Tot en met het einde van zijn contract was Bojan eindelijk weer een zekerheidje op het startformulier van de trainer; de breuk in december 2020 deed dan ook menig wenkbrauw fronsen. Montreal had in het oorspronkelijke contract een optie opgenomen om de samenwerking met Bojan tot eind 2021 te verlengen, maar de club zag daarvan af. De Canadezen vonden zijn salaris te gortig en wilden alleen met hem verder als hij een aanmerkelijke verlaging daarvan zou accepteren.
Bojan weigerde en zat zeven maanden zonder club, tot Vissel Kobe aanklopte. De Japanse topclub zag wel heil in een samenwerking met het voormalig wonderkind van satellietclub Barcelona. Bojan werd bij Vissel herenigd met mede-La Masia-alumnus Sergi Samper én Barça-legende Andrés Iniesta als wiens vervanger hij tegen Sanfrecce Hiroshima (1-1) zijn debuut maakte. Vijf invalbeurten, één basisplek en één doelpunt later werd Bojan echter alweer geveld door een hamstringblessure, waardoor hij de restant van 2021 moest toekijken.
Inmiddels is Bojan weer fit voor het nieuwe seizoen in de J1 League, die eind februari van start gaat. Op 31-jarige leeftijd bevindt hij zich niet op de plek waar de voetbalwereld anno 2007 gedacht had dat hij zou zijn. Eeuwig geplaagd door de misschien wel onvermijdelijke vergelijking met Messi speelde Bojan slechts één wedstrijd voor Spanje: het WK-kwalificatieduel met Armenië in september 2008 (4-0 winst). Een verzoek om van voetbalnationaliteit te veranderen werd in 2016 door de FIFA afgewezen.
Toch houdt Bojan de moed erin. Want als er een gemeenschappelijke deler was over de afgelopen 14,5 jaren, was het dat er altijd een brede lach op het gezicht van het de aanvaller te zien was. Wat er op de achtergrond ook gebeurde. Die lach is ook nu bij Vissel weer zichtbaar, en die lach lijkt gemeend ditmaal. Bojan is dankbaar voor de kans om de wereld te kunnen te zien, voor de hereniging met Iniesta en voor het leven in het algemeen. Wie weet wat Japan de eeuwige belofte nog zal leren - het voetbal daargelaten.
