Pompen of verzuipen voor de KNVB
Grijze wolken pakken zich samen op een grauwe december dag te Alkmaar. Op de top van de evolutie die AZ heet, gaat alles mis. Een leuk provincieclubje met vierduizend toeschouwers in de Alkmaarder Hout dat jaar in jaar uit vecht om lijfsbehoud, veranderde in een stadion met zeventienduizend zitplaatsen, en Alkmaar mocht zich de voetbalhoofdstad van Nederland noemen. Het punt van nu leert hoe met goed beleid de doorstart gemaakt kan worden van een leuk provincieclubje naar structureel topteam in de Eredivisie. Het DSB-mirakel is dan ook een jammerlijk feit van opnieuw een bevestiging dat alles mogelijk is in het voetbal.
De Eredivisie wordt spottend tot 'Mickey Mouse League' verheven, maar het is altijd tot de laatste dag spannend en dat is de neutrale supporters veel waard. Kleine clubs kunnen zomaar tot op de laatste dag zesde staan om vervolgens op de zestiende plaats te eindigen. Elk jaar zijn er meerdere verrassingen in de Eredivisie en voor de clubs is dat natuurlijk leuk, maar is het effectief voor het Nederlands voetbal in het algemeen?
Er zijn drie clubs in Nederland die er qua aanhangers echt bovenuit springen: Feyenoord, Ajax en PSV. PSV is daarvan de enige die de laatste jaren redelijke resultaten heeft behaald in Europees verband. Ajax kan een wedstrijd veranderen in een diamant, maar eens zo vaak word dat weer omgezet in een kale steen. Feyenoord komt elk jaar in het nieuws met financiële malaise en buiten de UEFA Cup winst in 2002 heeft het niets klaargespeeld in Europa. AZ is in UEFA Cup-verband goud waard voor het Nederlandse voetbal, met goede resultaten in de afgelopen jaren. Helaas lijkt alles nu als een kaartenhuis in elkaar te zakken met de DSB affaire. FC Twente is aan een grote opmars bezig binnen de grenzen en daarbuiten. Onder leiding van Steve McClaren en voorzitter Joop Munsterman, lijkt FC Twente zich te nestelen in de Nederlandse top.
Dit alles is van levensbelang voor de KNVB, al gaat dat aan de neus van veel Nederlanders voorbij. De KNVB kan geen rekening houden met een Heracles dat ineens op plaatsen staat die recht geven op Europa League. FC Groningen en SC Heerenveen zijn aan een inktzwart jaar bezig en de middenmotors ruiken bloed.
In Nederland is er een storm van protest gekomen tegenover de Play-Offs, het zou niet eerlijk zijn. en daar heeft het volk in feite gelijk in. De KNVB sloeg echter met de vuist op tafel en antwoordde met hooggeheven stem, dat het 'spectaculair' was en spannend tot de laatste ronde. Er was echter iets heel anders wat de KNVB bezig hield. De KNVB is er bij gebaat dat de beste ploeg naar Europa gaat. Als een Ajax, een PSV, een AZ en iets minder dominant Feyenoord een slecht jaar heeft, kost dat Nederland punten op de UEFA-Coëfficiënten-lijst. Een NAC Breda dat derde wordt in de competitie is leuk voor die club en die stad, maar reken er maar op dat dit niet seizoenen lang doorgezet kan worden. In Europa heeft NAC al helemaal niets te zoeken en dat gaat ten koste van clubs die kwalitatief veel sterker zijn dan NAC Breda.
Dáárom zijn de Play-Offs in het leven geroepen, om een NAC buiten de poort te houden ook al verdiend de club dat wel over de competitie gezien. Henk Kesler kan dat natuurlijk niet hardop zeggen anders komt er een storm van protest over het grijze haar van de Enschedeër. En terecht, want het is in feite ook een oneerlijk systeem, maar de KNVB heeft haast geen keus. Zelfs met dit systeem valt Nederland buiten de boot door de zwakke inkomsten uit TV-gelden, waardoor geen enkele investeerder - mits uit eigen land- geïnteresseerd is in het Nederlandse voetbal.
Toch heeft deze manier van 'competitievervalsing' ook zijn keerzijdes. Het kan zijn dat een - pak hem beet - FC Groningen, nummer twee Ajax uitschakelt. Dan heeft de KNVB weer een probleem. Gelukkig hebben wij een bondsvoorzitter die 'altijd bereid is' om oplossingen te bedenken voor problemen, zo goed en kwaad als het kan. De nummers twee tot en met vier hoefden geen Play-offs meer te spelen, dit werd veranderd in de nummers vijf tot en met acht. Je zou ook kunnen spreken van de nummers zes tot en met negen, aangezien het vaak voorkomt dat een club binnen de top vijf de nationale bekercompetitie wint. Henk Kesler wilde vooral niet dat hij op zijn 'fout' gewezen werd en vond het nieuwe systeem, een 'slap aftreksel van het huidige systeem'…
Complete nonsens natuurlijk van de baas der KNVB, aangezien hij dit plan al lang uitgestippeld had. De clubs stemden natuurlijk vóór, aangezien de grote clubs min of meer verzekerd waren van Europees voetbal en de middenmotors hadden meer kans om in Europa te komen. Voor de subtoppers is dit systeem een drama, maar voor hen is het dweilen met de kraan open in Zeist.
Als je alle feiten en clichés bij elkaar verzamelt, is dit alles natuurlijk een oneerlijk systeem en kan het de woede van veel clubs - begrijpelijk - op de hals halen. Schijnheilig knikken we allemaal mee met de wind en vinden we dat dit niet kan, maar we komen voor een keus te staan… Of we proberen er een spannende competitie van te maken en we zullen stapje voor stapje afglijden naar een zeer laag niveau op Europees gebied. Of we proberen zo goed en zo kwaad als het kan de weg naar boven weer te vinden en in ieder geval op de plek blijven waar we nu staan. De KNVB kiest voor optie twee…
