Wim Kieft velde een hard oordeel nadat vorige week bekend was geworden dat Brian Brobbey Ajax na afloop van dit seizoen transfervrij gaat verlaten. "Een negentienjarige spits van Ajax, die gratis valt op te halen, kan overal terecht. Maar bij clubs als Chelsea, Manchester City of Juventus ga je niet spelen na een seizoen Eerste Divisie en wat invalbeurten in het eerste van Ajax", waarschuwde de analist in zijn column voor De Telegraaf de reeds aan RB Leipzig gelinkte centrumaanvaller. De Amsterdamse club ziet in ieder geval opnieuw een zelfopgeleide en talentvolle speler de Johan Cruijff ArenA voortijdig verlaten, met zeer waarschijnlijk het buitenland als eerstvolgende halte van de pas negentienjarige Brobbey. In dat kader is het interessant om te kijken naar een elftal aan spelers die net als de fysiek sterke spits Ajax al voor hun twintigste verlieten voor een avontuur in het buitenland.

Waar Brobbey Ajax normaal gesproken pas over enkele maanden de rug toekeert, daar is Julian Rijkhoff reeds vertrokken uit Amsterdam. De pas zestienjarige spits werd vorige week gepresenteerd door Borussia Dortmund als speler voor de toekomst. Ajax had de samenwerking met de talentvolle Rijkhoff graag een vervolg gegeven, maar tijdens de onderhandelingen kwamen beide partijen niet tot een akkoord, waarna de Duitsers toesloegen. In dit geval kwam Marco van Basten met een vernietigend oordeel. Volgens de oud-aanvaller had de jongeling veel beter nog een paar jaar in de jeugdopleiding van Ajax kunnen blijven. "Ik vind het slecht management", zei Van Basten zondag onomwonden in de talkshow Rondo van Ziggo Sport. "Er is geen betere competitie voor jonge jongens in de categorie van zeventien, achttien of negentien jaar dan de Eredivisie." De voormalig topschutter zag al menig Ajax-talent falen over de grens. "Al deze jongens, als je naar het verleden kijkt, die naar het buitenland zijn gegaan, lopen allemaal het spoor bijster. Dus het is gewoon onverstandig. Alleen: ze kiezen voor het geld. Ze kiezen voor het verhaal." Van Basten zag met name in de afgelopen vijf jaar de nodige spelers kiezen voor een vertrek uit de alom geroemde jeugdopleiding van Ajax, waar hij zelf ook de basis legde voor een uiterst succesvolle loopbaan in het buitenland. De meeste talenten trokken overigens naar Engeland of Italië.

Solomon Bonnah
De pas zeventienjarige rechtervleugelverdediger maakte in juni 2019 wereldkundig dat hij de jeugdopleiding van Ajax zou gaan verlaten. Drie maanden later, in september, werd de rechtsback opgepikt door RB Leipzig. Bonnah, een Nederlands jeugdinternational, deed al ervaring op in de UEFA Youth League, al gebruikte trainer Julian Nagelsmann hem nog niet voor het eerste elftal van die Roten Bullen. De vleugelverdediger heeft Chelsea-controleur N'Golo Kanté als grote voorbeeld en hij bekijkt vóór elke wedstrijd beelden van de onvermoeibare Fransman. Bonnah ziet zichzelf in de toekomst als middenvelder fungeren bij Leipzig. Hij droomt hardop van speelminuten in de Champions League, al lijkt het onwaarschijnlijk dat die droom dit seizoen al uitkomt. "We zullen iedere training laten zien dat we er klaar voor zijn, tot die kans komt. Maar dan begint het avontuur eigenlijk pas echt", zo zei de flankspeler in november in een dubbelinterview met ploeggenoot Noah Ohio op de website van sponsor Red Bull.

Dillon Hoogewerf
De eveneens pas zeventienjarige aanvaller wacht net als Bonnah ook geduldig op zijn doorbraak op het allerhoogste niveau, in het geval van Hoogewerf bij Manchester United. Ajax deed er in het voorjaar van 2019 alles aan om de spits te behouden voor de club, maar zonder het gewenste resultaat. Hoogewerf had zijn zinnen gezet op een nieuw avontuur bij de recordkampioen van Engeland. In de jeugdopleiding van the Red Devils laat de jonge Nederlander, vaste klant bij Oranje Onder-17, geregeld zien dat hij over een neusje voor het doel beschikt. Hoogewerf kwam vorig seizoen tot acht doelpunten in de FA Youth Cup, waarop Manchester United besloot om een profcontract uit te delen. In november haalde de voormalig Ajacied het nieuws door een hattrick aan te tekenen in het Onder 18-elftal van de grootmacht. Manager Neil Ryan was na afloop lovend over de werkhouding van Hoogewerf, die vasthoudt aan het plan van de technische leiding van Manchester United om hem op korte termijn te laten debuteren in de hoofdmacht.

Joel Ideho
Ajax kon vorig jaar slechts drie maanden beschikken over de rechtsbenige vleugelaanvaller, die zijn debuut in de UEFA Youth League opluisterde met een schitterend doelpunt tegen het Deense FC Midtjylland. De van Willem II overgenomen Ideho koos begin oktober namelijk voor de verrassende overstap richting Arsenal. Zijn zaakwaarnemer Bart van Meel bevestigde tegenover Ajax Showtime dat de buitenspeler door een andere belangenbehartiger was overgehaald om naar Noord-Londen te verhuizen. Ideho koos naar verluidt voor the Gunners omdat een profcontract bij Ajax niet tot de mogelijkheden behoorde. De trainers in de jeugdopleiding wilden eerst zien of hij zich wel zou ontwikkelen, waarop de aanvaller zijn conclusies trok en bij Arsenal een professional contract tekende. Ideho kwam tot dusver tot zes optredens in verschillende jeugdelftallen van de Londense club, al bleven doelpunten voorlopig uit.

Dani van den Heuvel
Enkele maanden na zijn zeventiende verjaardag ruilde de doelman Ajax in voor het naar de Premier League gepromoveerde Leeds United. Van den Heuvel was teleurgesteld over het voorstel van het Ajax-bestuur en greep kort daarna de aanbieding vanuit Engeland met beide handen aan. "Bij Leeds heeft Dani meer perspectief dan bij Ajax", verduidelijkte zaakwaarnemer Daan Kramp van Forza Sports Group vorig jaar de situatie tegenover Voetbal International. De jeugdige sluitpost is onderdeel van een duidelijk plan van de eindverantwoordelijken in Leeds, zo voegde Kramp daaraan toe. Van den Heuvel kwam in zijn eerste halfjaar op Engelse bodem tot vijf optredens in het Onder 18-elftal van the Whites, terwijl de keeper ook één duel speeltijd kreeg in Leeds Onder-23. Hij tekende een vierjarig contract op Elland Road, wat erop duidt dat men toekomst en perspectief ziet in de jonge Nederlander.

Hossein Zamani
De linksbenige aanvaller viel door zijn optredens in Ajax Onder-17 op bij scouts van Genoa, dat medio 2019 in actie kwam en Zamani naar Italië haalde. Slechts anderhalf jaar later, met drie jeugdwedstrijden achter zijn naam, kwam er alweer een einde aan de Italiaanse droom van de flankspeler. De achttienjarige Zamani werd in zijn tijd bij Ajax gezien als één van de grootste talenten van zijn generatie en het talent nam in 2018 zelfs een video op met straatvoetballer en vlogger Soufiane Touzani. Het filmpje werd maar liefst 250.000 keer bekeken. Zamani werd korte tijd daarna zelfs gelinkt aan Manchester United, terwijl de Britse media repten over een wonderkid. Hij ruilde Genoa in de slotfase van de transferperiode op aanraden van zijn begeleider Mounir El Hamdaoui in voor Telstar, waar de aanvaller binnenkort zijn debuut hoopt te maken.

Nuri Emre Aksit
De centrumverdediger besloot Ajax in de zomermaanden van 2019 te verlaten, met Istanbul Basaksehir als zijn nieuwe werkgever. Aksit, generatiegenoot van onder meer Brobbey, Naci Ünüvar en Ryan Gravenberch, werd vóór die tijd al gevolgd door scouts van Bayern München en Juventus. Een overstap naar één van die Europese topclubs kwam echter niet van de grond. De fysiek sterke mandekker kreeg eind 2019 met een flinke klap te maken, want de FIFA verklaarde zijn contract ongeldig, ondanks toezeggingen van de clubleiding dat alles in orde zou komen. Aksit koos al snel voor een terugkeer in Nederland, waar hij op huurbasis aansloot bij het Onder 19-elftal van Fortuna Sittard. In oktober ging de door Ajax opgeleide centrale verdediger vol voor zijn tweede kans in Turkije, ditmaal bij de relatief onbekende tweedeklasser Menemenspor. Aksit kwam tot dusver slechts tot tachtig minuten in een bekerwedstrijd van de Turkse club, waar zijn contract nog bijna anderhalf jaar doorloopt.

Anouar El Mhassani
De snelle rechtsbuiten was acht jaar lang te bewonderen in de jeugdopleiding van Ajax, voordat in 2017 de jeugdafdeling van West Ham United zijn nieuwe werkomgeving werd. Mede door een slepende blessure viel de Ajax-droom in duigen voor El Mhassani. De vleugelaanvaller, die in de jeugd van Ajax de kleedkamer deelde met onder meer Gravenberch en Sergiño Dest, had enkele jaren geleden ook voor Chelsea kunnen kiezen, zo liet hij vorig jaar weten in een uitgebreid interview met Voetbalzone. Op Stamford Bridge lag echter niet gelijk een profcontract klaar, waardoor de keuze uiteindelijk op stadsgenoot West Ham viel. Ook in Oost-Londen werd El Mhassani regelmatig geconfronteerd met blessureleed en vorig jaar besloten club en speler om de samenwerking niet te verlengen. Fans van Besiktas hadden hem graag naar Turkije zien komen, zo bleek uit verschillende reacties op Instagram. Hij ruilde the Hammers begin oktober evenwel in voor het avontuur bij Ajman Club uit de Verenigde Arabische Emiraten.

Denilho Cleonise
De inmiddels negentienjarige aanvaller liet zich net als Zamani verleiden door het ambitieuze verhaal van Genoa. Vanwege aanhoudend blessureleed bleek er weinig perspectief meer te zijn bij Ajax, waar de speler met roots in Mozambique verdeeld over twee periodes enige jaren als jeugdspeler vertoefde. Op het moment dat hij kon overstappen naar Ajax Onder-18, getraind door John Heitinga, koos hij uit verschillende buitenlandse aanbiedingen voor Genoa. In november 2019 volgde zijn vuurdoop in het eerste elftal van La Superba. Met zeventien jaar, elf maanden en één dag werd hij de jongste Nederlander ooit in de Serie A. Eerder dat jaar was er een flirt met AC Milan, dat goede banden onderhoudt met het bestuur van Genoa. Sinds december 2019 maakte Cleonise echter geen speelminuten meer in het elftal van trainer Davide Ballardinia, al werd hij vorig jaar zomer nog wel genoemd als mogelijke aanwinst van Manchester City, Atlético Madrid en Napoli.

James Fofana
De nu twintigjarige rechtsback koos niet zelf voor een vertrek uit de jeugdopleiding van Ajax. Hij werd in de zomer van 2016 samen met 24 andere jeugdspelers niet goed genoeg bevonden, waardoor er een voortijdig einde kwam aan de Amsterdamse droom. Op 1 augustus van dat jaar poseerde Fofana op zijn Instagram-pagina in een shirt van Lazio. De eerder al uit de opleiding van PSV weggestuurde verdediger schopte het in de Italiaanse hoofdstad uiteindelijk tot acht wedstrijden in het Onder 17-elftal, waarna in de herfst van 2017 in Nederland een nieuw avontuur volgde bij Vitesse. Fofana is inmiddels niet meer actief op profniveau. De vleugelverdediger meldde zich begin 2020 bij amateurvereniging Achilles'29 uit Groesbeek en hij is sinds enkele maanden verbonden aan aartsrivaal De Treffers, al maakt de coronacrisis spelen voorlopig onmogelijk.

Magid Suleiman
De linksback (20) is net als Fofana ook niet meer verbonden aan een profclub. Suleiman bracht in totaal zeven seizoenen door als jeugdspeler van Ajax, waar de stap naar het eerste elftal niet tot de mogelijkheden behoorde. En net als Fofana ruilde de linksbenige verdediger Ajax in augustus 2016 in voor het avontuur bij Lazio. De door Ajax uiteindelijk afgewezen Suleiman keerde na slechts een jaar alweer terug in de Nederlandse voetbalwereld. Na kortstondige dienstverbanden bij AZ en ADO Den Haag verdween hij begin 2020 uit het profmilieu. De gerenommeerde amateurclub VV Katwijk pikte Suleiman op, al kwam de met veel ambitie begonnen samenwerking mede door de coronacrisis en het stilleggen van de competities alweer snel ten einde.

Millen Baars
De rechtsbuiten zag zijn verblijf in de Ajax-opleiding in december 2016 vrij onverwacht ten einde komen. Manchester United werd vervolgens ruim vier jaar geleden zijn nieuwe club. Van een keiharde botsing met de technische leiding van Ajax was geen sprake, al gaf de vader van Baars destijds nog wel een veelzeggend interview met het Noordhollands Dagblad over de breuk. "Alleen omdat Millen ook vaak zijn voetbaltechnische mening wilde geven. Ajax is een mooie club met een zeer goede jeugdopleiding, maar ze kunnen daar helaas niet zo erg goed mee omgaan", zo werd het plotselinge vertrek van de aanvaller uit Amsterdam omschreven door Baars senior. Baars junior verliet Manchester United medio 2019 met een transfervrije status en een halfjaar later vond de jonge buitenspeler onderdak bij Jong AZ, na een succesvol verlopen stageperiode bij de Alkmaarse club.

Ajax de grote hofleverancier voor het buitenland
Ajax zag sinds 2010, nu dus ruim tien jaar geleden, in totaal 22 jeugdspelers richting het buitenland vertrekken. In het laatste decennium verlieten 58 talenten Nederland op minderjarige leeftijd voor een in de meeste gevallen grote club over de grens. Feyenoord volgt Ajax op ruime afstand met elf exponenten uit de jeugdopleiding die kozen voor met name het avontuur in Engeland. PSV daarentegen zag slechts drie spelers naar een buitenlandse competitie verkassen. Naast bovengenoemde spelers zwaaide Ajax ook onder meer Donyell Malen, Javairo Dilrosun en Timothy Fosu-Mensah eerder dan gepland uit.