Als de stadions in Nederland nog langer leeg blijven, gaan vier tot acht clubs uit Eredivisie en Keuken Kampioen Divisie het nog voor het einde van het seizoen 'heel erg moeilijk' krijgen met liquide middelen. Daarvoor waarschuwt Keuken Kampioen Divisie-directeur Marc Boele op basis van de in november uitgebrachte prognosecijfers. Hij roept de Tweede Kamer op tot actie, want volgens hem dreigt in de volgende jaargang een nog veel hardere klap als supporters en sponsors door een gebrek aan perspectief af beginnen te haken.

Door Thijs Verhaar

De divisievoorzitter is bang dat clubs langzaam maar zeker binding met hun publiek verliezen nu de fans al zo lang geen wedstrijd meer kunnen bezoeken. In de afgelopen maanden was het in ieder geval nog wel mogelijk om alle wedstrijden live op televisie te kijken, maar vanaf medio januari is dit volgens Boele hoogstwaarschijnlijk om budgettaire redenen niet meer het geval voor de Keuken Kampioen Divisie. Daarom hoopt hij dat de politiek toestemt om vanaf half januari weer fans toe te laten in alle Nederlandse stadions. "Fans van de Keuken Kampioen Divisie zijn anders vanaf de derde periode volledig afhankelijk van een schakelprogramma en zien zo nog maar gedeelten van wedstrijden van hun favoriete club. De zichtbaarheid van de competitie en binding met de clubs gaat dan nog veel verder achteruit en dat kan heel grote gevolgen hebben", vreest hij.

"In een recent onderzoek onder 670 partners van de Nederlandse clubs gaf 93 procent van de sponsors bijvoorbeeld nu al aan dat de doelstelling van het partnership door de coronamaatregelen dit seizoen niet of nauwelijks wordt bereikt." Dat hoeft volgens Boele niet direct te betekenen dat al die geldschieters af gaan haken als de situatie richting het nieuwe seizoen niet verbetert, maar hoopgevend is het beeld allerminst. De beleidsbepaler rekent voor dat de sponsors graag zichtbaarheid willen en dat is veel makkelijker te realiseren als de clubs weer (wat) toeschouwers mogen verwelkomen. "We hopen daarom van harte dat de politiek rekening met onze sector houdt nu de routekaart wordt herijkt", stelt Boele.

Hij verwijst naar de uitkomsten van een rapport van het auditteam waaruit blijkt dat de 130 Nederlandse wedstrijden die dit seizoen met een beperkte hoeveelheid publiek zijn gespeeld geen verhoogd risico op coronabesmetting hebben opgeleverd. "De onderzoekers hebben geconcludeerd dat fans van begin tot einde veilig waren in de stadions. De anderhalve meter afstand werd overal gerespecteerd en je zit sowieso in de buitenlucht. Daarnaast kunnen clubs ervoor zorgen dat iedereen identificeerbaar is, dus eventueel bron- en contactonderzoek is in geval van nood goed te organiseren", somt Boele op. Hij hoopt daarom dat politiek Den Haag, dat maandag vergadert over de kwestie, besluit om vanaf half januari ook beperkt publiek toe te laten als het landelijke risiconiveau op 'ernstig' of zelfs 'zeer ernstig' staat. Nu is dat pas mogelijk als er wordt afgeschaald naar 'zorgelijk'.

"Mits de besmettingscijfers in de rest van het land niet fors oplopen natuurlijk. Dan is er logischerwijs niets mogelijk, maar wij hopen op begrip en hulp van de overheid als het virus niet verder toeslaat. Het is immers bewezen dat een gecontroleerd stadionbezoek geen extra besmettingsgevaar met zich meebrengt." Boele stelt dat alle clubs draaiboeken hebben uitgewerkt waarmee ze (een deel van) hun seizoenkaarthouders op een veilige manier kunnen verwelkomen. "Aan het begin van het seizoen was dat nog wel toegestaan, dus die plannen zijn al getest en bewezen goed werkend. Ik hoop daarom echt dat er geluisterd wordt, want de clubs hebben het keihard nodig", aldus de KKD-directeur.

De divisievoorzitter heeft alle prognosecijfers ingezien en daaruit blijkt dat de 16 clubs in de Keuken Kampioen Divisie (Jong-teams zijn niet meegerekend) zonder heropening van de stadions gezamenlijk zo'n 25 miljoen minder inkomsten hebben ten opzichte van vorig jaar. "Alle clubs hebben daar al op ingespeeld door stevig te bezuinigen, maar dan nog houd je een gezamenlijk verlies van 11 miljoen euro over door het gebrek aan zaken als horeca-inkomsten en kaartverkoop", rekent hij voor. Clubs met wat meer reserves kunnen zulke operationele verliezen wel even volhouden, maar voor vier tot acht teams uit de Keuken Kampioen Divisie én Eredivisie gaat dat volgens Boele aan het einde van dit seizoen al leiden tot serieuze problemen met liquide middelen.

"Het is niet aan mij om te zeggen welke teams dat dan zijn, maar neem van mij aan dat de zorgen groot zijn. Ook de clubs met wat meer vlees op de botten kunnen dit niet over een heel lange periode aan", waarschuwt Boele, die aangeeft dat de overkoepelende organisaties van het Nederlandse voetbal in samenwerking met de evenementenbranche ook actief mee helpen met onderzoek naar een maatschappij met Covid-19. Diverse clubs uit Ere- en Keuken Kampioen Divisie zijn aangemerkt als zogeheten Field Labs, waarbij onderzocht moet worden wat er gebeurt als bepaalde groepen mensen op de tribune zitten zonder afstand van elkaar te houden.

"Zo kunnen we in overleg met instanties als de overheid kijken wat het virus doet als je een vak vol jongvolwassenen bij elkaar zet of mensen hebt die negatief hebben getest op een sneltest of in een later stadium mensen die zijn gevaccineerd. Op die manier kan de voetballerij hopelijk zorgen voor extra kennis die onderdeel gaat zijn van de oplossing", verwacht Boele. Vooralsnog zijn die onderzoeken echter niet mogelijk omdat er nog helemaal geen publiek wordt toegelaten en het is onduidelijk of en wanneer de politiek besluit tot versoepelingen.

Overigens hoeven fans niet direct te vrezen voor faillissementen van betaalde voetbalclubs, want de Nederlandse teams kunnen in geval van uiterste nood terugvallen op het zogeheten Deltaplan. Dat is een extra vangnet voor clubs die in coronatijd al het mogelijke hebben gedaan om te bezuinigen, maar toch geen uitweg meer kunnen vinden. Tot nu toe heeft geen enkele profclub uit de Keuken Kampioen Divisie voor die hulp aangeklopt, maar de kans is volgens Boele groot dat het aan het einde van het seizoen wel zover gaat zijn als de huidige situatie in de stadions niet snel verandert. "En dan is natuurlijk de grote vraag wat er daarna gaat gebeuren. Clubs mogen tot nu toe heel dankbaar zijn met de trouw van hun supporters en sponsors, maar willen zij volgend seizoen hun seizoenkaart of sponsorcontract weer verlengen? Zonder verbeterd perspectief hebben straks alle clubs een heel groot probleem. We hebben echt publiek nodig."