Het mag duidelijk zijn dat Róbert Bozeník bij Feyenoord niet in de plannen van trainer Dick Advocaat voorkomt. Zelfs als hij door personele problemen weinig andere keuzes lijkt te hebben, doet de oefenmeester inmiddels geen beroep meer op de 21-jarige Slowaakse spits. Is dat op basis van de statistieken van Bozeník terecht? En hoe wordt er vanuit Slowakije aangekeken tegen zijn situatie bij Feyenoord?
Door Chris Meijer
Iedere keer dat Advocaat gevraagd wordt naar Bozeník - en dat is dit seizoen vrij vaak - trekt hij een gezicht als een oorwurm, alsof hem zojuist verteld is dat door zijn toedoen zijn gehele vermogen is verdampt. Dat begon al in maart van het vorige jaar, toen Bozeník pas een paar maanden in Rotterdam was. In de met 7-1 gewonnen halve finale van de TOTO KNVB Beker tegen NAC Breda tekende Bozeník voor zijn derde doelpunt en tweede assist in zijn vijfde wedstrijd voor Feyenoord, maar Advocaat waarschuwde na afloop dat het 'beter moest'. Tijdens de voorbereiding op dit seizoen in augustus herhaalde de trainer van Feyenoord, om eraan toe te voegen dat 'alles' beter moest. "Het meedoen, zijn aannames, het terugleggen, het koppen bij lange ballen van achteruit", zo tekende het Algemeen Dagblad op uit zijn mond.
Inmiddels lijkt Advocaat op een punt aangekomen dat hij liever zijn systeem op de schop gooit dan Bozeník een basisplaats te geven. Op bezoek bij FC Utrecht (1-2 zege) kon Luis Sinisterra maximaal een helft spelen, waardoor Feyenoord in een 5-3-2-formatie aantrad met Steven Berghuis en Bryan Linssen als spitsenduo. "Of hij een aantal wedstrijden de kans moet krijgen? Dat is een beetje een amateuristische gedachte, vind ik. Aan het einde van de maand krijgt hij toch ook zijn volledige salaris, of niet?", zei Advocaat in gesprek met ESPN. "Er moet gewoon een reden zijn waarom ik hem niet opstel of juist wel. We kunnen wel weer een heel verhaal erover beginnen, maar daar heb ik geen zin meer in."
Het mag duidelijk zijn: Advocaat ziet het niet bepaald zitten in Bozeník. Hij was volgens het Algemeen Dagblad als enige binnen Feyenoord geen voorstander van de komst van de jonge Slowaakse spits. Feyenoord troefde bijna anderhalf jaar geleden Hamburger SV en CSKA Moskou in de strijd om Bozeník, voor wie circa vier miljoen euro werd overgemaakt naar MSK Zilina. "'De komst van Róbert geeft ons meer mogelijkheden in aanvallend opzicht. Hij is een jong maar groot talent dat we de tijd geven om hier te groeien en zich verder te ontwikkelen", sprak technisch directeur Frank Arnesen op de website van Feyenoord na de komst van Bozeník.
"Ik denk dat Feyenoord de beste keuze voor hem was", stelt Andrej Zvolensky´, commentator voor het Slowaakse RTVS, in gesprek met Voetbalzone. "Hij had ook een hele specifieke aanbieding van CSKA Moskou, omdat ze hem wilden hebben als vervanger van Fedor Chalov (die overigens nog altijd voor CSKA speelt, red.). Zijn voormalig zaakwaarnemer sprak ook over Hamburger SV en Genoa, maar Feyenoord lijkt me de beste optie. De Eredivisie is een geweldige competitie voor jonge, offensieve spelers. Dat hebben we in Slowakije gezien door de ontwikkeling van Miroslav Stoch (bij FC Twente, red.), Albert Rusnák (bij SC Cambuur en FC Groningen, red.) en vooral Tomáš Suslov, die het momenteel geweldig doet bij FC Groningen. Dus een topclub in Nederland was voor Bozeník een uitstekende vervolgstap, vooral omdat hij met Robin van Persie is komen te werken. Al met al is zijn overstap naar Feyenoord goed ontvangen in Slowakije."
Zijn eerste weken bij Feyenoord verliepen nog veelbelovend, met drie doelpunten en twee assists in zijn eerste vijf wedstrijden. Maar het belangrijkste: Het Legioen sloot de ijverige Bozeník in zijn armen. Doordat hij na zijn eerste doelpunt voor Feyenoord - de winnende in de met 3-4 gewonnen uitwedstrijd tegen PEC Zwolle - zonder shirt in de stromende regen stond te juichen voor het vak met supporters van de tegenstander in de veronderstelling dat daar Feyenoorders stonden. Omdat hij nooit onder stoelen of banken stak dat hij het fantastisch vond om in De Kuip te spelen. En omdat hij het liefst zijn doelpunten viert door met gespreide armen voor de juichende Feyenoord-supporters te staan. Misschien juist wel daarom begint een deel van de aanhang nu langzamerhand wel een beetje medelijden te krijgen met Bozeník. Moet Advocaat Bozeník niet gewoon een aantal wedstrijden de kans geven?
Op basis van de statistieken van Opta is deze vraag lastig te beantwoorden. Bozeník speelde dit seizoen mede door een enkelblessure pas 239 minuten, verdeeld over tien wedstrijden (twee basisplaatsen, acht invalbeurten). Een heel stuk minder dan Linssen (1868 minuten in 26 wedstrijden) en Jörgensen (982 minuten in 19 wedstrijden), die mede daardoor vaker bij doelpunten betrokken waren. Bozeník noteerde dit seizoen nog geen doelpunt of assist, terwijl Linssen betrokken was bij tien treffers (acht doelpunten en twee assists) en Jörgensen drie keer scoorde. Wanneer er dieper wordt ingezoomd op de statistieken, blijkt Bozeník gemiddeld per negentig minuten niet achter te blijven op Linssen en Jörgensen.
Zijn statistieken - bijvoorbeeld passes, passnauwkeurigheid en balcontacten - onderstrepen dat Bozeník moeizamer meevoetbalt dan Jörgensen. Anderzijds blijkt hij eenmaal in of rond het strafschopgebied wel productiever dan zijn concurrenten, getuige de schoten en balcontacten in het strafschopgebied. De statistieken per negentig minuten spreken wellicht in het voordeel van Bozeník, maar de wedstrijd tegen Fortuna Sittard doet dat daarentegen niet echt. Hij mocht drie weken geleden voor het eerst in maanden en voor de tweede keer dit seizoen aan de aftrap verschijnen. In zeventig minuten was hij goed voor vijf schoten waarvan één op doel, twee naast of over en twee werden geblokkeerd. In totaal had Bozeník dertig balcontacten, hij gaf dertien passes waarvan er slechts zes aankwamen bij een ploeggenoot en hij won slechts drie van zijn tien persoonlijke duels. Bozeník scoorde weliswaar, maar zag die treffer geannuleerd worden wegens buitenspel.
Het optreden tegen Fortuna was voor ESPN-analist Mario Been aanleiding zich kritisch uit te laten. "Het is altijd heel makkelijk om mensen te bekritiseren, maar ik vind het geen Feyenoord-spits. Hij komt kwaliteiten tekort om ook maar in de buurt te komen van een basisplek bij Feyenoord. Maar je zult die jongen de komende tijd waarschijnlijk vaker nodig hebben. Met zijn arbeid is niets mis, maar van een spits van Feyenoord verwacht ik meer", oordeelde Been. Collega-analist Kenneth Perez nam Bozeník enigszins in bescherming door erop te wijzen dat hij nergens speelt. Jong Feyenoord speelt door de coronapandemie geen wedstrijden en biedt dus geen mogelijkheden om ritme op te doen. Nu had Bozeník juist net voor de wedstrijd tegen Fortuna 105 minuten bij de Slowaakse nationale ploeg in de benen.
Bij de nationale ploeg van Slowakije is Bozeník normaal gesproken de eerste spits. "Zo zou ik het wel noemen, want er zijn momenteel heel weinig goede spitsen op dit moment", zegt Thanos Michael, die het Engelstalige Twitter-account Slovak Football beheert en het Slowaakse voetbal op de voet volgt, in gesprek met Voetbalzone. Bozeník concurreert voor een plek in de punt van de aanval met Michal Duris, Ivan Schranz, David Strelec, Adam Zrelak, Pavol Safranko en Samuel Mraz, de spitsen van respectievelijk Omonia Nicosia, FK Jablonec, Slovan Bratislava, Warta Posen, Sepsi OSK Sf. Gheorghe en Zaglebie Lubin. "Zij hebben alleen niet een neusje voor de goal zoals Bozeník heeft", voegt Zvolensky´ toe. "Natuurlijk verwachten we hem na zijn blessure nog niet in grootse vorm, maar hij heeft de potentie om de komende tijd de spits van het nationale team te zijn. Die positie is de afgelopen jaren ons grote probleem en hij kan dat oplossen. Maar zijn situatie bij Feyenoord heeft natuurlijk wel invloed op zijn plek in het nationale team, dat hebben we in de afgelopen interlandperiode wel gezien."
Bondscoach Stefan Tarkovic gebruikte tijdens de afgelopen interlandperiode in de WK-kwalificatiewedstrijden tegen Cyprus (0-0), Malta (2-2) en Rusland (2-1 zege) in iedere wedstrijd een andere spits in zijn basiself: eerst Bozeník, daarna Duriz en tot slot Schranz. "Op Cyprus speelde het hele team matig, maar Bozeník was in de spits compleet verloren en werd na een uur spelen vervangen voor Duris. Ik ken Bozeník als een nuttige kracht voor het team. Hij is geen geweldige dribbelaar, maar hij helpt het team met zijn werklust, druk zetten en het kiezen van zijn positie in het strafschopgebied. In de laatste twee wedstrijden was dat alleen niet te zien, tot onvrede van de bondscoach. Daardoor bleef hij in de laatste interland tegen Rusland negentig minuten op de reservebank, ook omdat Schranz het goed deed."
De situatie van Bozeník bij Feyenoord wordt vanuit Slowakije met argusogen gevolgd, daar hij eigenlijk de beste papieren heeft om op het EK van komende zomer basisspeler te zijn. "Ja, want mensen zien dat hij regelmatig moet gaan spelen om zich te ontwikkelen. Het heeft geen zin als hij op de bank zit", beaamt Michael. In hoeverre herkent hij de kritiek die er in Nederland bestaat over de technische kwaliteiten van Bozeník? "Hij is misschien niet de meest verfijnde speler of een geweldige dribbelaar, maar zijn taak is om de bal tegen het net te schieten. Het klopt wel dat zijn beste momenten in het shirt van Slowakije voortkwamen uit momenten dat hij de bal in het strafschopgebied ontving en wist om te zetten in een doelpunt. Maar er zijn ook een aantal wedstrijden geweest waarin hij goed meevoetbalde van buiten het strafschopgebied."
"Bij Zilina waren zijn technische kwaliteiten al niet zijn sterkste punt. Dat kan nu een probleem zijn in de Nederlandse competitie, die enorm technisch is. Tegelijkertijd geloof ik dat hij zijn kwaliteiten aan de bal nog kan ontwikkelen en daarmee een hele goede spits voor Feyenoord kan worden. Hij is nog altijd pas 21", benadrukt Zvolensky. "Bij Zilina heeft hij ook een aantal wedstrijden als vleugelaanvaller gespeeld, maar dat team speelde heel aanvallend en daar werd veel gerouleerd. Bij het nationale team wordt hij alleen als pure targetman gebruikt, ook omdat hij niet de technische kwaliteiten heeft om op de vleugel te spelen. Ik zie in hem een klassieke nummer negen, die uitstekend voor het doel is."
Het lijkt een uitdaging voor Arne Slot te worden om deze kwaliteiten van Bozeník tot volle wasdom te laten komen bij Feyenoord. Schrijver Michel van Egmond noemde Bozeník onlangs in de Dick Voormekaar Podcast van Voetbal International zelfs 'de perfecte lakmoesproef' voor Slot. "Als hij Bozeník aan het voetballen krijgt, zelfvertrouwen weet te geven en hem in het juiste systeem laat spelen, dan bewijst hij het ongelijk van Dick Advocaat. En dan onderstreept hij zijn kwaliteit dat hij jonge spelers beter kan maken", zei Van Egmond. Tot Slot zijn intrede doet in De Kuip, zal Bozeník nog even de tijd moeten uitzitten. Letterlijk, zo lijkt het.