'Er kwam iemand van Ajax aan de deur die zei: 'Ik heb een brief voor je''
Lesly, hoe kwam jij als jochie uit Mijdrecht in Amsterdam terecht?
"Ik voetbalde samen met een vriendje bij Argon in Mijdrecht en daar kwam regelmatig een scout kijken. Op een avond werd er aangebeld en deed ik als achtjarig jochie de deur open. Daar stond die man plots en die zei: 'Ik heb een brief voor je'. Ik was natuurlijk dolenthousiast dat ik bij Ajax mocht komen trainen en vertelde trots aan mijn vriend op school dat ik uitgenodigd was, waarop hij zei: 'Ik ook!'. Eerst geloofde ik hem niet, maar het bleek waar te zijn en dus reden we samen naar Ajax."
Waren jullie als kind ook fan van Ajax?
"Ja joh, enorm. We waren er altijd mee bezig. We wisten dat Louis van Gaal werkte met het 'TIPS-systeem'. Dus wij liepen dan over straat en dan riep mijn vriend 'T!', waarop ik dan 'Techniek!' terugschreeuwde. Daarna volgden de I van inzicht, P van persoonlijkheid en S van snelheid. We waren altijd fanatiek bezig met voetbal en hadden ons al opgegeven voor de talentendagen die georganiseerd werden door ABN Amro, maar toen konden we plotseling direct door naar Ajax."
Was de jeugdopleiding inderdaad net een tuchtschool zoals de verhalen doe geloven?
"Nou, elke training voelde ik wel de spanning van het moeten presteren. Een dagje lanterfanten of gas terugnemen zat er in elk geval niet in. Als kind haal je er ook wel een heleboel plezier uit hoor. Het was een leuke groep en je went snel aan de discipline. Daarnaast werden we ook enorm aangemoedigd als het goed ging. Ik zag wel veel jongens afvallen, maar in die tijd was ik een van de beteren. Alleen in de D2 was het even billenknijpen toen ik lang geblesseerd raakte en ze niet precies wisten wat er met mijn knie was. Maar aan het eind van het seizoen zei Sonny Silooy: 'We hebben aan het begin van het jaar gezien wat je kan en we laten je een jaar door naar de D1.'"
Hoe ging je eigen ontwikkeling als speler?
"Van origine ben ik centrumspits. Ik was klein en snel, maar had best een forse bouw en kon goed een bal vasthouden. In die tijd was het inspelen, bij mijn man wegdraaien, rennen en afronden. Met de jaren werden de andere jongens groter en sneller en begon ik meer balverlies te lijden. In de C2 onder Arnold Mühren ben ik op de vleugel gezet. Dat vond ik eerst wel jammer, maar ik kon ook meer acties maken en naar binnentrekken. Ryan Babel was in die tijd echt een voorbeeld voor me: snel, sterk en technisch. Hij kon opeens raak schieten in de korte hoek. Ook keek ik filmpjes van Robinho; dan ging ik daarna zijn acties proberen na te doen op de training."
Wat was het hoogtepunt uit die opleidingsjaren?
"De A1 was echt het leukst. We hadden altijd wel een leuke groep, maar toen de jongens uit '92 en '93 bij elkaar kwamen, was het echt een topjaar. Gasten als Joël Veltman, Jody Lukoki, Ruben Ligeon, Joeri de Kamps, Davy Klaassen, Nicolai Boilesen, Fabian Sporkslede, Ouasim Bouy, Tom Boere en Warner Hahn. We waren buiten het veld ook echt vrienden. In die tijd was Jody de beste speler. Hij mocht ook meteen mee naar het eerste toen Frank de Boer die stap maakte. Ik weet trouwens ook nog goed dat Christian Eriksen erbij kwam in de B1. Dat was écht, écht kwaliteit, niet normaal!"
Hoe was het trainen onder Frank de Boer?
"Nou, ik moest wel behoorlijk bijschakelen. Ik moest constant opletten, want anders ging het verkeerd. Onder Frank had ik moeite met het positiespel, maar hij bleef er maar op hameren. Dag in, dag uit en ik merkte dat ik vol in ontwikkeling bleef en beter werd. Tijdens de training werd alles op mijn linkerbeen gespeeld en als dat een keer niet gebeurde, werd er meteen geroepen. Onder zijn opvolger Fred Grim was het hetzelfde. Die man heeft me echt geraakt en was als een vaderfiguur. Zelfs toen ik een zaakwaarnemer moest kiezen, ben ik bij hem advies gaan vragen. Het niveau ging enorm omhoog onder die twee trainers."
Wanneer mocht je je debuut maken?
"Dat was in het bekerduel tegen Noordwijk. Ik stond totaal onder spanning en bij het eerste balcontact ging het meteen al mis en ook het tweede was niet lekker. Voor het duel had ik met mijn vader afgesproken dat ik gewoon door zou gaan, wat er ook zou gebeuren. Op een gegeven moment begonnen ze te zingen 'Hij is te klein, hij is te klein!', maar ik liet me niet van de wijs brengen. Uiteindelijk maakte ik een doelpunt en toen was dat allemaal meteen vergeten natuurlijk."
Je debuut in de Eredivisie was een minder groot succes toch?
"Haha, ja absoluut. We stonden 0-3 voor op bezoek bij Heracles Almelo en bij een 1-3 stand kwam ik er een kwartier voor tijd in. Werd het 3-3! Nou toen had ik geen lekker gevoel, nee. Nu kan ik erom lachen, maar het was toen vreselijk natuurlijk. Daarna ging ik ook een tijdje terug naar Jong Ajax, dat onder leiding stond van Alfons Groenendijk. Die man heeft me zoveel vertrouwen gegeven; niet normaal. Ik had gewoon compleet het gevoel dat het niet meer mis kon gaan. Toen Moses Daddy op proef kwam bij ons zei Alfons ook doodleuk in de media dat ik me zo goed ontwikkelde dat ie vond dat we hem niet nodig hadden."
Was dat ook je beste periode?
"Ik hoop natuurlijk dat die nog komt, maar tot nu toe wel ja. Na veertien duels had ik zeven goals en een aantal assists. Het was in de tijd van de revolutie van Johan Cruijff en er kwamen performance trainers zoals Ruben Jongkind, Christian Tamminga samen met Wim Jonk en Dennis Bergkamp. Met polsstokhoogspringkampioen Tamminga ging ik een-op-een aan de slag. We hadden een heel plan gemaakt waar we naartoe wilden en gingen met stappen vooruit. Toen ik op een dinsdag of woensdag hoorde dat ik me weer mocht melden bij Ajax 1 realiseerde ik me: dit is de tweede keer, nu moet ik het laten zien. Het is nu of nooit."
Dat was in de beker tegen Volendam?
"Ja, ik mocht invallen en gaf een assist op Lasse Schöne. De week erna kreeg ik mijn eerste basisplek tegen Go Ahead Eagles. Het was echt een droom die uitkwam; ik kan het gevoel niet omschrijven. Toen we positiespel gingen spelen, gooide Frank plots een hesje naar me en de jongens begonnen plots 'Hey Lessa, basis, basis!' te roepen. De spanning greep me meteen bij mijn strot en ik heb het thuis tegen niemand gezegd. Normaal doe ik op de ochtend van de wedstrijddag helemaal niks, maar nu stond ik plots langs de lijn bij mijn zusje te kijken bij CSW in Wilnis. Toen had mijn vader wel in de gaten dat er iets aan de hand was. Die middag was de eerste helft wat moeizaam, maar vervolgens bekroonde ik mijn basisdebuut in de tweede helft met een goal en een assist."
Wie nam jou bij de hand bij Ajax?
"Ik weet nog goed dat André Ooijer op de training meteen 'Saatje' riep, terwijl ik hem verder helemaal niet kende. Daardoor voelde ik me meteen geaccepteerd. Ook jongens als Lasse Schöne hielpen me, terwijl ik destijds een concurrent van hem was op rechtsbuiten. Als jonge jongen is het prettig als je soms een complimentje krijgt of goede aanwijzingen. Verder speelde Kenneth Vermeer een belangrijke rol. Hij zei altijd dat ik veel dingen moest vragen en zelf goed op moest letten. Hij was heel benaderbaar en gaf me ook speeltips, zoals dat ik niet hard hoefde te schieten, maar vooral goed moest kijken. Zelfs toen ik later met Willem II tegen hem bij Feyenoord een grote kans mistte zei hij: 'Ik zag gewoon al wat je ging doen, je moet niet naar beneden, maar naar mij kijken!'"
Uiteindelijk lukt het zowel jou als Jody niet echt door te breken. Waar lag dat aan?
"De buitenwacht roemde vaak onze snelheid, maar had het ook over een gebrek aan techniek en spelinzicht. Daar was ik het ook wel mee eens, maar hoe langer je in het eerste zit en met die jongens speelt, hoe beter die dingen worden. Het fijne balgevoel dat veel snelle spelers missen, is denk ik wel aan te leren. Je moet ook niet alles op snelheid willen doen en soms temporiseren. Aan het eind van de voorbereiding van het nieuwe seizoen kwam De Boer naar me toe en zei: 'Ik weet niet of ik je de speelminuten kan geven die je wilt, dus denk zelf maar even na over wat je wil'. Toen ben ik verhuurd aan Go Ahead Eagles en kwamen Anwar El Ghazi en Ricardo Kishna bij de selectie."
Deel twee van het interview met Lesly de Sa verschijnt dinsdag 2 juli op Voetbalzone.
