Flat Earth FC: de eerste club ter wereld die een complottheorie uitdraagt
Door Tim Siekman
In 2016 werd Poves voorzitter van Flat Earth FC, dat destijds nog CD Móstoles heette. Na de promotie naar het vierde niveau besloot de Spanjaard het roer om te gooien en de club te vernoemen naar de beweging die wereldwijd miljoenen volgers heeft. Waar clubs doorgaans bepaalde steden of regio's vertegenwoordigen, spreekt Flat Earth FC mensen op mondiale schaal aan. "Ik ga Flat Earth FC gebruiken als middel om het idee achter deze beweging te verspreiden", zegt Poves in gesprek met Copa90. "Op dezelfde manier zoals de mensen van Real Madrid hun imago gebruiken om een bepaalde positie te verkrijgen, op dezelfde manier zoals de mensen van Barcelona, nu meer dan ooit, hun club gebruiken voor politieke doeleinden. Ik ga mijn club gebruiken om ervoor te zorgen dat mensen vragen gaan stellen over hun leven."
Poves benadrukt dat hij de naamsverandering niet doorvoerde als publiciteitsstunt. De oud-voetballer wil een club bouwen waarbij mensen niet worden verenigd door nationaliteit of een stad, maar door een idee. Iedereen, ieder persoon over de hele wereld, kan onderdeel zijn van de club. De president geeft aan dat de Madrileense club fans uit bijvoorbeeld de Verenigde Staten, Argentinië, Australië, Japan, Kazachstan en Rusland heeft. "Kijk, als ik uit was op geld, dan zijn er veel betere manieren om dat te verkrijgen", stelt Poves tegenover Bleacher Report. "Hier valt niet zoveel geld mee te verdienen. Als het een marketingstunt was, was het eenvoudig geweest mij te ontmaskeren. Het zou dan al snel duidelijk worden dat ik hier niet oprecht in ben. Ik zou dan ook niet alle vragen over dit onderwerp kunnen beantwoorden. Maar ik heb alles gewoon twee jaar onderzocht."
Rutger Hauer
Poves begon met de droom die bijna iedere kleine jongen koestert: profvoetballer worden. Het spelletje zit bij hem in de genen. Zo maakte zijn neef Óscar Téllez onderdeel uit van het Alavés dat in 2001 de UEFA Cup-finale verloor van Liverpool in het Westfalenstadion in Dortmund. Net als Téllez was Poves een degelijke centrumverdediger. Via de opleidingen van Atlético Madrid en Rayo Vallecano kwam Poves bij Sporting Gijón terecht, waar hij met zijn hersenspinsels een buitenbeentje was. Toen hij zijn eerste salaris kreeg gestort, ging hij naar de club met de vraag of ze hem cash konden betalen, want hij wilde geen onderdeel zijn van het bancaire systeem. En toen de club hem een auto gaf, bracht hij het dezelfde dag nog terug. Hij had geen twee auto's nodig, hij had al een Smart.
In mei 2011 maakte hij zijn profdebuut voor Sporting Gijón, een moment later was hij prof af. Hij was er klaar mee, tot verdriet van zijn vader. Toch kon Poves niet anders, zo verklaarde hij in de Spaanse pers. "Profvoetbal gaat alleen maar over geld en corruptie. Het is kapitalisme en kapitalisme is dood. Ik wil geen onderdeel uitmaken van een systeem dat gebaseerd is op geld verdienen aan de dood van anderen in Zuid-Amerika, Afrika en Azië. Om het simpel te stellen: mijn geweten staat mij niet om hiermee door te gaan." Poves nam afscheid van zijn bekende bestaan en ging over de wereld reizen. Om zijn trip te bekostigen, verhuurde hij zijn appartement in Madrid. "Ik ben niet tegen geld, maar wel tegen hoe het functioneert. De geldstromen in de wereld zijn het probleem. Het systeem is zo Machiavellistisch. Ik ben geen communist en vindt niet dat iedereen gelijk moet zijn, maar ik vind ook niet dat iemand een miljard dollar moet hebben terwijl iemand anders op straat moet leven."
Iran, Los Angeles, Caracas, Kyoto, Novosibirsk, Buenos Aires, Senegal: Poves leerde de aarde kennen. "Mensen zeggen: voetbal is het allerbeste. Nee, absoluut niet. Ik heb vijf jaar over de wereld gereisd. Ik heb dingen beleefd die je niet voor mogelijk kan houden. Ken je de film Blade Runner? Het personage van Rutger Hauer zei op het eind: ik heb dingen gezien die jullie niet geloven. Dat is hoe ik me voelde." Op reis werd hij verliefd. Hij en zijn vriendin keerden terug naar Madrid en begonnen een café. De relatie strandde, waarna Poves de liefde voor het voetbal hervond. Of beter gesteld: het zakelijke voordeel van voetbal. "Ik vertrok bij Sporting omdat ik er klaar mee was om orders te volgen. Nu neem ik de beslissingen. Ik kan doen wat ik leuk vind. En ik kan veel bereiken. Ik zie voetbal als iets dat ik kan gebruiken. Ik wil niet over sport of tactiek praten. Profvoetbal is een middel, een mechanisme waarmee ik mijn boodschap kan verkondigen."
'Deze mensen zitten niet op mijn intellectuele niveau'
Samen met vriend Dani Márquez, met wie hij de jeugdopleiding van Atlético Madrid had doorlopen, besloot Poves CD Móstoles over te nemen. Na twee promoties besloot laatstgenoemde oud-voetballer de naam van de club te veranderen in Flat Earth FC. Márquez koos een ander pad. Met het raamwerk van zijn oude club en circa 150 leden kwam er een nieuwe voetbalvereniging genaamd UD Móstoles Balompie. De actie van Poves betekende een complete tweedeling. "Er bestaat geen enkele relatie tussen beide clubs", verzekert Walter Zimmermann, directeur communicatie en marketing van UD Móstoles Balompie, in gesprek met Bleacher Report.
"We hebben niets meer met elkaar. De relatie is volledig verdwenen. We zijn nu twee clubs die compleet van elkaar verschillen, net als Atlético Madrid en Athletic Club", aldus Zimmermann, die erkent dat Poves voor veel verbaasde gezichten zorgde. "Als je iets koopt, kan je ermee doen wat je wil. Maar natuurlijk waren wij verbijsterd. We wisten het pas enkele dagen voordat het wereldkundig werd gemaakt. Om geassocieerd te worden met dat Flat Earth-gedoe is erg beschadigend. Het zou meer kwaad dan goed doen, dus natuurlijk wilden we ons zo snel mogelijk afscheiden. We willen benadrukken dat wij honderd procent van mening zijn dat de aarde rond is. We begrijpen gewoon niet waarom je iets anders zou geloven. De meeste mensen van de oude club zijn gewoon normale mensen. Ik wist niet eens van het bestaan van de Flat Earth Society af totdat ik Javi ontmoette."
Poves beweert dat hij, naast nare en cynische reacties, ook veel steun heeft gekregen, ook van bekende acteurs en zangers. Zijn vader blijft echter sceptisch. "Hij wil geen twijfels kennen. Hij is erg lui. Hij houdt er niet van om na te denken, om je dingen af te vragen", aldus Poves, die het wel kan hebben dat mensen hem belachelijk maken. "Het overkomt me vaak. Ik heb het nodig. Mijn motivatie begint met jouw antagonisme. Ik heb jouw energie nodig om over iets te discussiëren. Het is goed om een reactie te krijgen, of het nou positief, negatief of ongewoon is." Dat hij ook in tv-programma's werd aangepakt, zegt volgens Poves voldoende. "Ik geloof oprecht dat deze mensen niet op mijn intellectuele niveau zitten, op mijn ervaringsniveau. Deze mensen zitten nu nog aan de grond, bij wijze van spreken. Dus als je inferieur bent, je werkt bij zo'n tv-zender, dan is je enige uitweg beledigen."
De maanlanding
Poves heeft meerdere redenen om te geloven dat de aarde niet rond is. Zo wijst hij naar een wateroppervlak van een oceaan en geeft hij aan dat er toch enige ronding moet worden vastgesteld als je naar de horizon kijkt. "Toen ik de wereld afreisde, dacht ik nog dat de aarde rond was. Het was pas toen ik terugkeerde in Madrid dat ik tot de conclusie kwam dat de aarde plat was. Ik dacht op een dag aan het water. Hoe is het mogelijk dat er geen ronding is? Water 'buigt' niet en dat is onmogelijk. Water en andere vloeistoffen komen altijd volledig op gelijke hoogte terecht. Waterpas. Niemand had ook een goed antwoord op mijn vragen. Vanwege de zwaartekracht, zeggen ze dan. Ik vroeg mij af wanneer er dan wel een ronding zou zijn. Het komt niet voor bij een glas water, in mijn badkuip, in het zwembad bij mij om de hoek of bij een meer. Dus wanneer zien we een ronding? Op planetaire schaal, zeggen ze. Kan het bewezen worden? Nee. Nou, dan hebben we een probleem."
Daniel J. Clark, regisseur van Behind the Curve, een documentaire uit 2018 over de Flat Earth Society, weerlegt in gesprek met Bleacher Report alle argumenten van Poves. "Er is geen enkel bewijs dat aantoont dat de aarde plat is, dat het geen bol is. Al deze gevoelens zijn niet wetenschappelijk te onderbouwen. Als je iedere wetenschapper vraagt, gaan ze je dit ook vertellen." Clark weet dat leden van de Flat Earth Society wel meer 'waanideeën' hebben. Poves over klimaatverandering: "Het is mogelijk dat er klimaatverandering is, maar dit is vanwege veranderingen in de zon. Het is een natuurlijk proces." Poves over de evolutietheorie: "Charles Darwin was een theoloog, geen wetenschapper. Er zitten veel onjuistheden in zijn model. Waarom wordt zijn theorie gezien als een perfect model? Omdat het parallellen vertoont met de neo-liberale ideeën over de economie van Adam Smith. Het diende destijds het kapitalisme. Ik weet dat ik niet afstam van een aap."
De wetenschap, inclusief astronauten die met hun eigen ogen hebben gezien dat de aarde rond is, wil niets weten van de Flat Earth Society, beseft Clark. "Iedereen werkt niet in het geheim samen, niet alles is een complot. Dat slaat nergens op. Als je gelooft dat de aarde plat is, dan denk je ook dat andere complottheorieën plausibel klinken. De maanlanding is een goed voorbeeld. Als je denkt dat de aarde geen bol is maar plat, dan is er geen ruimte en geen maan. Dus hoe hebben we op iets kunnen landen als het niet bestaat? Het moet wel in scène zijn gezet", zo redeneert Clark over de denkwijze van de Flat Earth Society. "Het is heel makkelijk om met de beschuldigende vinger naar iets te wijzen en zeggen: dat is nep. Zeker als je niet de last draagt om je bewering te moeten staven. Het verbaast me niet dat een persoon van de Flat Earth Society gelooft in tal van andere complottheorieën."
'Natuurlijk was hun reactie: die gast is gek!'
Poves trekt zich weinig aan van alle weerstand. Met Flat Earth FC wil hij, net als iedere andere club, de absolute top halen. Promoveren, schitteren in LaLiga en uiteindelijk ook voetballen in de Champions League blijven het doel op de lange termijn. Voorlopig moet de Madrileense club het doen met een positie in de middenmoot op het vierde Spaanse niveau. De spelers, die tussen de tweehonderd en duizend euro per maand verdienen, zetten zich volledig in voor de markante vereniging, die de aarde als logo heeft en een astronaut als mascotte. Een speler hoeft geen aanhanger van de Flat Earth Society te zijn om in aanmerking te komen voor minuten bij de club.
"Ik had geen enkel idee over die hele beweging", zegt Christian Martín Villar, de linksback die zich na de naamsverandering aansloot bij Flat Earth FC. "Ik kwam hier omdat deze club uniek is. Zoals Poves zegt: we hopen gewoon een goed seizoen te draaien, net als iedere club. Dat is het enige wat telt. Of de aarde plat of rond is? Ik weet het niet. Ik sta aan geen enkele kant", aldus de verdediger. "Er is niet veel bewijs. En uiteindelijk kan je concluderen dat hij (Poves, red.) geen leugens verkoopt. Mijn familie en vrienden? Ze hebben geen uitgesproken mening over de gedachtegang van deze club. Ze zijn meer in mij geïnteresseerd. Ik heb een goede relatie met Poves, met de trainer, met de voetbalfilosofie. Mijn familie en vrienden staan niet stil bij de filosofie van de club. Natuurlijk was hun eerste reactie: die gast is gek! Maar echt, het is niet zo dat hij leugens verkondigt."
Poves weet dat de Spaanse voetbalbond RFEF niet blij zal zijn geweest met de naamsverandering. "Ik denk niet dat de bond staat te juichen, maar het is legaal wat ik heb gedaan. Het kan zijn dat de bond dit ziet als iets gevaarlijks, dat volgend jaar meer clubs van naam willen veranderen. Dus misschien worden de regels veranderd om een club tegen vaccinaties of een NASA FC te voorkomen." De voorzitter van Flat Earth FC kan echter niet anders dan alles in werking te stellen om zijn ideeën aan de man te brengen, zo vertelde hij aan AS. "Ik weet dat een revolutie niet snel gaat gebeuren, maar ik wil wel bewerkstelligen dat mensen hun levens gaan overzien. Wij zijn de eerste club ter wereld die is gecreëerd om mensen te laten nadenken."
