De droom die Beneliga heet
Op dit soort avonden stemde ik steevast ook even af op de BRT in de hoop dat Frank Raes een wedstrijd van onze Zuiderburen becommentarieerde. Schitterend, hoe hij altijd "Ja binnen!" in de microfoon kon schreeuwen, bijvoorbeeld wanneer Daniel Amokachi zojuist Club Brugge op 1-0 had gezet na een leep steekpassje van Franky van der Elst. Ik vroeg me altijd af of Raes op dat moment tegen de televisiekijker sprak, of tegen de cateraar die al balancerend met een schaal bitterballen op zijn arm zojuist voor de derde keer op de deur van de regiekamer had geklopt.
Helaas is de magie van een avondje Europacupvoetbal met het verstrijken van de jaren een beetje verdwenen, vooral wanneer de eindfase van de toernooien aanbreekt. Waar zijn de tijden gebleven dat de Nederlandse en Belgische clubs nog met enige regelmaat de eindfase van een Europees bekertoernooi bereikten? De UEFA-coëfficiëntenlijst leert ons dat de kans dat deze tijden herleven eigenlijk alleen maar kleiner wordt. Momenteel bivakkeert Nederland op de tiende plaats, en hoewel er een gerede kans is dat we Roemenië binnenkort zullen voorbijstreven, staat daartegenover dat Turkije ons waarschijnlijk weer zal inhalen. België is afgezakt naar een zeventiende plaats. Het gevolg: minder clubs die zich kwalificeren voor Europa en minder kans op aansprekende Europese resultaten.
Ga maar na, waarom is Anderlecht op nationaal niveau met enige regelmaat onaantastbaar, maar kwam het opgeteld in de groepsfase van haar laatste vijf Champions League deelnames slechts tot zeventien punten? Waarom verliest Ajax in de voorrondes van het kampioenenbal van tegenstanders uit Denemarken en Tsjechië? Waarom lijken Nederlandse clubs zich te hebben gespecialiseerd in het incasseren van fatale tegentreffers in de slotfase van een Europese wedstrijd?
Dit alles heeft te maken met het gebrek aan voldoende wedstrijden waarin de Nederlandse en Belgische ploegen op een meer dan gemiddelde weerstand stuiten, aan wedstrijden waarin tot het gaatje moet worden gegaan. Bij ons zijn te veel wedstrijden tussen een topclub en een tegenstander uit de middenmoot of daaronder al bij rust beslist. Als onze clubs dan Europa intrekken en de tegenstand zwaarder wordt, dan hebben we onvoldoende ervaring in het over de streep trekken van wedstrijden. Voorbeelden te over, alleen al dit seizoen. Daarom pleit ik voor het opzetten van een Beneliga, waarin de zestien beste clubs van Nederland en België de degens kruisen.
Voetbal is van en voor de supporters, dus het uitgangspunt is dat elke club die gemiddeld meer dan 20.000 toeschouwers bij thuiswedstrijden trekt verzekerd moet zijn van een startbewijs in de Beneliga. Dat zou betekenen dat Nederland bij aanvang van deze nieuwe competitie Ajax, Feyenoord, PSV, FC Twente, SC Heerenveen, FC Utrecht en FC Groningen zal afvaardigen. België levert Anderlecht, Standard Luik, Club Brugge en KRC Genk. Geef beide landen nog één aanwijsplek, zodat een commissie van wijze mannen kan vergaderen over welke club niet aan 20.000 toeschouwers komt, maar wel in deze nieuwe hoogste klasse vertegenwoordigd zou moeten zijn. Ik denk aan een AZ, AA Gent, dat soort gegadigden. Dan heb je acht ploegen uit Nederland en vijf uit België, een verhouding die vrijwel exact tot achter de komma in overeenstemming is met die van het aantal inwoners dat beide landen telt (ongeveer 16,5 miljoen tegen 10,5 miljoen). Ter verdeling van de laatste drie startbewijzen spelen de drie hoogst geëindigde Nederlandse en Belgische clubs een minicompetitie.
Direct onder de Beneliga spelen twee nationale divisies, een Nederlandse en een Belgische, elk bestaand uit zestien clubs. In de Nederlandse divisie spelen de overgebleven huidige Eredivisieclubs, plus de meest potentierijke clubs uit de Nederlandse Jupiler League (denk aan clubs als SC Cambuur-Leeuwarden, Go Ahead Eagles, MVV en De Graafschap). De kampioenen van beide nationale divisies promoveren naar de Beneliga. Denk je eens in, Vitesse en NEC die op de voorlaatste speeldag in een rechtstreeks duel uitmaken wie die eer toekomt.
Waarom maar zestien clubs in de Beneliga? Simpel, minder wedstrijden, maar zwaardere tegenstanders. Verder wordt op die manier wat ruimte gemaakt in de speelkalender om meerdere bekertoernooien mogelijk te maken. Ik pleit voor een gecombineerd bekertoernooi waarbij de winnaar zich direct plaatst voor de Europa League. Daarnaast behouden Nederland en België nog hun eigen nationale bekertoernooi. Zo hebben de Nederlandse clubs die bijvoorbeeld de Beneliga net mislopen toch nog de mogelijkheid dat Ajax, Feyenoord of PSV op bezoek komen. De winnaars van beide nationale bekercompetities spelen in de finale tegen elkaar, waarbij de uiteindelijke winnaar zich voor de Europa League of één van de voorrondes ervan plaatst, afhankelijk van hoeveel tickets Michel Platini voor onze gecombineerde competitie heeft klaarliggen.
Dit zijn zo eens wat hersenspinsels die eraan kunnen bijdragen dat Nederlandse en Belgische clubs, via het principe van een grotere weerstand, ook in de Europese toernooien weer beter voor de dag komen. En tot die tijd? Niet getreurd, dan schakelen we gewoon op Europacupavonden over naar de ARD, waar de opvolger van Fassbender de televisiekijker vertelt over een kämpferisch starke Leistung. De volgende dag heb je wellicht moeite om te herinneren of het woord voorafgaand aan entgegen nu de derde of vierde naamval krijgt, maar weet je mogelijk wél dat Schwaben een gebied in het zuidwesten van Duitsland is!
