AZ heeft bewezen dat Ajax helemaal niet zo superieur in elkaar steekt
Vanwaar discutabel? Omdat de arbitrage de winnende 3-2 van Siem de Jong niet had mogen goedkeuren. Om de UEFA te plezieren experimenteerde de KNVB met twee extra assistenten naast het doel. Het zestal ontging de alom zichtbare overtreding van Joel Veltman op Willie Overtoom. De charge zweefde zelfs op de rand van een strafschop, maar Richard Liesveld stopte het spel niet en gunde zodoende Ajax de winnende treffer. Daar klonk dus direct weer het oude liedje van een twijfelde scheidsrechter, wiens fouten tot in de uitslag doorwerkten. Op zijn beurt mocht Frank de Boer zich beklagen over de inleiding tot de 1-0 van AZ, na de botsing tussen Jeffrey Gouweleeuw en Daley Blind.
Het hele gedoe met zes officials flopte finaal, wat hoe dan ook was te verwachten. Zes arbiters op één wedstrijd resulteert steevast in een ridicule verwarring en onderlinge miscommunicatie. Waar de grensrechter een hoekschop waarnam, seinde de collega naast het doel de correctie door naar de referee in het veld. Het was een hoekschop en de ingreep van de overbodige controleur naast het doel versterkte de kritiek na afloop van beide trainers. Het vaak te billijken gemopper op de arbitrage zal dit seizoen absoluut niet verstommen. In dat opzicht sloot AZ - Ajax al meteen naadloos aan bij de teneur van vorig seizoen. Ook qua amusement trok het een lijn door. De ouverturen van de competitie smaakte een beetje flauw, zouteloos en zelfs enigszins oudbakken. Ajax was het meest in balbezit, zonder veel kansen te creëren.
De landskampioen heeft, in navolging van Barcelona, het positiespel heilig verklaard. De Boer streeft dit seizoen naar nog meer perfectie, maar dat kan zich wel eens tegen de ploeg gaan keren. De verdedigende tactiek van AZ ontregelde vrij consequent en resoluut de chronische gewoonte tot breien van de Amsterdammers. Eenmaal op achterstand openbaarde zich de zwakte van het huidige Ajax. Het kon niet overschakelen naar plan-B. Het verstrikte zich zelfs meer en meer in de eigen patronen. Zeker als de vleugels vrij constant naar binnen knijpen, ook bij het Nederlands elftal gauw de verkeerde keuze en ingeslepen neiging. Ajax had de 2-2 puur te danken aan defensieve slippertjes van de Alkmaarders. Twee goedkope weggevertjes, die niet pasten in het soliede en sterke verweer van AZ. Ze vertekenden ook de score, in het voordeel van de titelhouder. Dat was dubbel jammer, omdat de winst nu iets te simpel de kant van de Amsterdammers oprolde.
Ajax gaat dit seizoen van start als de uitgesproken favoriet voor een vierde titel op rij, maar die hoofdrol maakte het tegen AZ allerminst waar. Het team van De Boer bleek kwetsbaar, zocht te weinig de diepte en te gedwee en slordig de oplossing door het centrum, varieerde veel te weinig in de combinaties, hanteerde langdurig een te laag tempo en verdedigde matig en knullig. AZ fungeerde als voorbeeld voor menig opponent van Ajax. Geconcentreerd inzakken en loeren op het gunstige moment van de counter. De nummer tien van vorig seizoen oogde goed aangesterkt, opgefrist en weer ambitieus als in de betere jaren. Het vertrek van Jozy Altidore en Adam Maher, toch de smaakmakers van het recente verleden, blijkt meer dan adequaat opgevangen.
Zeker in de achterhoede heeft AZ aan kwaliteit gewonnen. De linie Mattias Johansson-Gouweleeuw-Wuytens-Viergever kapselde het getik van Ajax lang hermetisch in en inspireerde ook nog eens de opbouw. In de hele Eredivisie lijkt nauwelijks een hechter kwartet aanwezig. Het is een zeer betrouwbaar fundament voor de revival in de top. Op het middenveld ontbeert AZ vanzelfsprekend de creativiteit van Maher, maar met Nemanja Gudelj harmonieert en scharniert de halflinie toch soepeler dan vorig seizoen. Er is als het ware meer balans met Markus Henriksen en Viktor Elm. Trainer Gertjan Verbeek heeft daarbij de luxe ook nog de herstelde Maarten Martens en Overtoom te kunnen inzetten.
De aanval zou kunnen lijden onder het gemis van de 23 doelpunten, waarmee Altidore zijn 33 duels opluisterde. Maar Aron Johannsson diende zich al bij de eerste serieuze introductie aan als een volwaardig alternatief. De 22-jarige IJslander pijnigde niet zelden de centrale verdedigers van Ajax en lijkt te kunnen concurreren met de reputatie van zijn landsgenoten Kolbeinn Sigthorsson en vooral Alfred Finnbogason, getipt als de aankomende topscorer. Vooraf wilde Verbeek niets weten van de inschatting dat AZ sterker de Eredivisie zou induiken dan vorig seizoen met de rits aan hardnekkige tegenvallers, maar hij heeft het elftal toch opgelapt tot een mogelijke revelatie. Het kan, nee, moet meedoen in de rondedans om de eerste vijf plaatsen. Nu FC Twente, Vitesse en FC Utrecht aanzienlijke schade hebben opgelopen in de huidige transferperiode, maken de Alkmaarders wel degelijk aanspraak op een klassering in de top.
Het blijft turen in de als altijd wazige glazen bol, maar een beetje gefundeerde voorspelling stuurt toch aan op een kampioenschap van Ajax, met Feyenoord als meest gevaarlijke en kleverige rivaal. Volgens de leiding in Rotterdam-Zuid is het niet realistisch om het team van Ronald Koeman op te nemen in het dunne rijtje van kanshebbers. Hoezo eigenlijk niet? Het legioen in De Kuip eist heel logisch de hoogste eer en gaat alleen maar voor de hoofdprijs. En nog voor het startschot heeft geklonken, heeft AZ onmiskenbaar bewezen dat Ajax valt te bestrijden en minder superieur in elkaar steekt dan nog steeds in de hoofdstad wordt aangenomen….
LEX MULLER
Sportjournalist sinds mensenheugenis. Schrijft al sinds 1966 over voetbal. Bezocht WK's vanaf 1974. Werkte tot 1994 voor kranten, waaronder twintig jaar bij het Algemeen Dagblad. Switchte daarna naar de televisie, maar legt zich sinds 1 januari 2011 volledig toe op sport op internet.
