De Hollandse School is dood
Wanneer is de Hollandse School dan overleden? In Nederland moeten we daarvoor teruggaan naar de laatste grote spelers van de vaandeldrager van het totaalvoetbal, Ajax. Wesley Sneijder en Rafael van der Vaart vormden de laatste stuiptrekkingen van het doodzieke Nederlandse systeem. Fantastische voetballers die beiden teruggezakt zijn naar clubs op een bedenkelijk niveau. Subtop in Europa en degradatiekandidaat in Duitsland.
Tegenwoordig stelt Ajax internationaal gezien niet meer veel voor. Verder dan een derde plaats in de Champions League poulefase komen ze niet en de manier waarop van Red Bull Salzburg verloren werd was ontluisterend. Uitgerekend tegen het grootste buitenlandse totaalvoetbal kadaver wist Ajax zijn meest indrukwekkende zege te behalen. Dan komen we gelijk bij het ultieme overlijden van de Hollandse School: FC Barcelona.
Op 2 mei 2013 werd de kop van Barcelona's romp gescheiden door een enorme Bayernse bijl. Nadat de Catalanen in Zuid-Duitsland al het stof moesten happen van de motor die Bayern München heet, werd dit in het eigen Camp Nou nog eens dunnetjes over gedaan. Barça werd over de knie gelegd en daarmee overleed ook het tiki-taka, voortvloeisel van de Hollandse School. Tegenwoordig draagt de reus uit Spanje zichzelf alleen nog door het surplus aan individuele kwaliteit in de voorhoede. De pioniers van het voetbal zijn echter de huidige Champions League-titelhouders.
Bayern München heeft de standaard voor voetbal verhoogd. Niet langer is het oogstrelende totaalvoetbal voldoende om de allerbeste te kunnen zijn. Duitsland heeft haar manier van voetballen compleet opnieuw uitgevonden. De architecten hiervan lopen in München en Dortmund rond. Door onwaarschijnlijk veel druk te zetten en tegenstanders geen seconde rust te geven weten de Duitse kilometervreters vrijwel elk duel naar zich toe te trekken. Het team bestaat uit de perfecte balans van architecten, werkpaarden en siervoetballers. Daar konden acht Catalaanse paradepaarden, twee slagers en een keeper niet tegenop. De combinatie van Duits werkvoetbal en technische verfijning heeft elk ander spelsysteem volledig tot pulp verwerkt.
Een van de weinige Nederlanders die doorhad dat het oude vertrouwde Nederlandse voetbal niet meer werkte is Bert van Marwijk. Het Nederlands elftal schopte en kliefde zich langs elke tegenstander op het wereldkampioenschap van 2010, tot het Spaanse elftal, met een mix van technisch verfijnde Catalanen en Madrileense beulen een einde maakte aan dit sprookje. Van Marwijk had echter allang door dat zonder de muur van zijn schoonzoon Marc van Bommel en Nigel de Jong Oranje geen schijn van kans zou hebben. Daarnaast had hij het geluk dat Wesley Sneijder zijn tot nu toe laatste kunstje liet zien en op vaak onwaarschijnlijke manieren het doel trof.
Nu is het Nederlandse elftal overgeleverd aan de man die voor het laatst écht succesvol was met het ouderwets, Hollandse spelsysteem. Louis van Gaal trekt zich de haren uit zijn hoofd, omdat geen enkel talent over de extra kwaliteiten beschikt om het totaalvoetbal wel te laten werken. Tot wanhoop gedreven overweegt hij nu Kenneth Vermeer in het doel te zetten, want die kan zo goed meevoetballen. Daarnaast plaatst hij half ontwikkelde talenten in de verdediging, maar negeert spelers als Virgil van Dijk, Alexander Büttner en Urby Emanuelson, die wél ervaring opdoen op het hoogste niveau of in de belangstelling staan van absolute topclubs.
Nederlandse spelers moeten, zoals Co Adriaanse het in Studio Voetbal verklaarde, een 'goeie kop' hebben, technisch vaardig zijn ten alle tijde met prachtige passes strooien. Ronald de Boer en Jack van Gelder knikten instemmend. Stel je voor dat een speler voor het Nederlands elftal over andere eigenschappen zou beschikken. Vandaar redeneerden zij, kwam Lex Immers nooit in aanmerking voor het Nederlands elftal. Hij heeft een verkeerde kop, verkeerde tatoeages, werkt veel te hard, is te houterig en scoort te weinig. Wie een beetje research pleegt komt er achter dat Immers statistisch juist een van de beste middenvelders van Nederland is.
Behalve Ronald Koeman, een handvol Feyenoord- en Ado den Haag fans zijn er maar weinig enthousiastelingen te vinden voor een type als Lex Immers in Oranje. Als je gaat kijken naar het spel van Immers, lijkt hij echter zijn tijd vooruit. Hij zet vroeg druk, jaagt, onderschept en heeft een nauwkeurige pass in zijn benen. 'Haagse Lexie' lijkt warempel net een Duitser. Maar verder dan wat complimentjes over hoe hard hij kan werken zullen Nederlandse analytici en voetballiefhebbers niet gaan. 'Wij' kijken liever naar het historische graf van wat ooit een revolutie was. Rust in vrede.
