Ebecilio en Blind: de 'redders' van Ajax
Tekenend zijn de vele interviews en rondleidingen die men de laatste jaren rond De Toekomst heeft laten zien. Jeugdspelers die elk jaar kampioen waren geworden, elke wedstrijd met 5-0 wonnen en een Jan Olde Riekerink die dit tevens met trots wist te beamen. De jeugdopleiding was bijna tot een wetenschap verworden als je Olde Riekerink erover hoorde praten. Cijfermatige analyses, wetenschappelijk onderzoek, rendement, de nadruk op fysieke training in de onderbouw, het in teamverband leren presteren, en een 'ons-kent-ons'-sfeertje. Bij uitstek de kernpunten van de jeugdopleiding van Ajax de laatste jaren, zoals Louis van Gaal het ooit heeft geïntroduceerd. Spelers als Blind, Siem de Jong (beiden zelfs Talent van het Jaar geweest) en Ebecilio wisten hierin door te breken: ze konden goed taakbewust voetballen, hard werken, voldeden fysiek goed en konden verder ook nog een beetje voetballen. Oh ja, en de één had een invloedrijke vader. Zodoende zijn ze er door heen gekomen.
Ondertussen liep een geweldig technisch begaafde voetballer als Oussama Assaidi in de eigen achtertuin rond zonder opgemerkt te worden. Nou ja, hij werd ongetwijfeld opgemerkt bij Ajax destijds maar voldeed niet aan de kernpunten van de opleiding. Het was altijd al goed te zien wat voor potentieel Assaidi had; het ontbrak hem wel teveel aan rendement. Op een dergelijke leeftijd moet je juist nooit naar rendement kijken maar puur naar creativiteit, spelplezier en intrinsieke kwaliteiten (talent). Zo blijkt inmiddels ook uit de realiteit van vandaag: we mogen blij zijn als we Assaidi voor minder dan tien miljoen binnen kunnen halen. Ik wilde dat het bij dit schrijnende voorbeeld bleef; helaas zijn er nog legio voorbeelden van spelers die Ajax recht onder haar neus heeft laten lopen of weldegelijk in de jeugd heeft gehad en weggestuurd heeft (nog pijnlijker). Ik noem een Luciano Narsingh, weggestuurd vanwege zijn fysiek en mentaliteit. Inmiddels een sensatie in de Eredivisie en geselecteerd voor Oranje. Een Eljero Elia, talentvolle buitenspeler met alle vereiste intrinsieke kwaliteiten die een Ajaxvleugelspeler nodig heeft, maar afgewezen op zijn mentaliteit. Jeremain Lens, die altijd moeite heeft gehad om taakbewust te voetballen maar wel barst van de creativiteit en individuele klasse. En nog andere voorbeelden zijn Marko Vejinovic en Nordin Amrabat. Het punt is duidelijk.
Natuurlijk was niet elke speler die ik noem een onbetwiste basisspeler bij Ajax geworden. Het is slechts bedoeld ter illustratie: het geeft aan wat voor accenten er jarenlang in de jeugd zijn gelegd. Totaal verkeerde accenten, zo blijkt. Het is ook echt geen toeval dat er al jarenlang geen creatief aanvallend talent is doorgebroken uit de jeugd (de laatste spits moet Kluivert zijn geweest). Veelzeggend is ook de reactie van Wim Jonk, reeds vier jaar jeugdtrainer en inmiddels deel van het technisch hart. Met de grootste verbazing merkte hij op dat het de jeugd aan de simpelste basistechniek ontbreekt. Men is teveel gefocust op fysieke training in de onderbouw terwijl de techniektraining juist in die fase het belangrijkst is. Jeugdspelers moeten alle basistechnieken tot in de hoogste facetten beheersen; alleen dan kan je in de bovenbouw op de details trainen. Jeugdspelers hebben daarnaast individuele training nodig; het liefst van ex-topvoetballers. Zij weten het beste wat voor extra tips en begeleiding een jeugdspeler nodig heeft. Die extra klasse. Dat kan het verschil maken tussen een degelijke speler en een topspeler. Jeugdteams moeten niet meer gericht zijn op presteren in teamverband, maar moeten gericht zijn op opleiden. Het eerste elftal moet juist presteren met behulp van deze spelers. Voetbal is geen wiskunde, het kan niet berekend worden aan de hand van cijfermatige analyses en statistisch onderzoek. Voetbal is simpel, doch ongrijpbaar door de wetenschap. Er moet een bepaald klimaat gecreëerd worden, een 'laboratorium' van oud-topvoetballers die de focus leggen op individuele technische klasse, creativiteit, spelplezier en spelinzicht.
Het is om bovenstaande redenen dat ik Ebecilio en Blind de redders van Ajax noem. Dat deze twee spelers exponenten van onze jeugdopleiding zijn en zelfs in de basis staan bij Ajax, moet toch voor iedereen een grote wake-up call zijn. Je kan er niet meer om heen. Niemand niet. Zij zijn de voedingsbodem van Cruijffs revolutie, die een zegen voor de club is. De jeugdopleiding moet radicaal omgegooid worden en ik ben dan ook blij met het ingezette proces. Hopelijk wordt de organisatie na het Steven ten Have-fiasco wél goed ingevuld en wordt het proces ditmaal zo min mogelijk tegengewerkt. Alleen in een stabiele en goed georganiseerde georganiseerde jeugdopleiding, het epicentrum van Ajax, zal dit proces slagen en zal 'De Toekomst' deze naam met recht dragen.
