GOS-competitie
De aanleiding voor dit plan is de gestaakte competitiewedstrijd tussen Dynamo Moskou en Zenit Sint-Petersburg. Bij een 1-0 voorsprong voor de hoofdstedelingen liep doelman Anton Shunin door een vuurwerkbom hoor- en oogschade op. Het projectiel kwam uit het bezoekersvak en er werd één vrouwelijke verdachte opgepakt. Zenit, dat de laatste twee jaar kampioen werd van Rusland, kreeg een reglementaire 3-0 nederlaag opgelegd en moest twee thuiswedstrijden zonder publiek afwerken. En daar waren ze in Peter niet blij mee.
Klopjacht
Clubdirecteur Maksim Mitrofanov en Aleksey Miller, de algemeen directeur van hoofdsponsor Gazprom, dreigden al met Zenit uit de competitie te stappen en de aandeelhouders vergaderden zelfs over een verhuizing naar broederstad Sevastopol, dat in Oekraïne aan de Zwarte Zee ligt. Het is Zenit menens. Voor de blauwwitte vereniging waren de straffen naar aanleiding van het gestaakte treffen met Dynamo de druppels die de emmer deden overlopen. Volgens Zenit is er een klopjacht gaande op de ploeg die in eigen land alles wint wat er te winnen valt. Scheidsrechterlijke dwalingen zouden dat beeld bevestigen, zo is de gedachtegang in Sint-Petersburg.
Zenit polste direct de meningen van andere clubs over een GOS-competitie en die waren verrassend positief. Het plan voor een dergelijke competitie werd een paar jaar geleden al bedacht en voorgesteld, maar toen kon het op te weinig steun rekenen. Nu dus wel. Zelfs het Kremlin is om. “Veel, erg veel mensen denken dat we in een GOS-competitie kunnen spelen en ik ben ook een groot voorstander van dit plan”, zegt Gazprom-topman Miller. “Als het daadwerkelijk zover komt, dan zullen we het stap voor stap behandelen tot we een akkoord hebben bereikt met de mensen die dit plan ondersteunen.”
Akkoord van Minsk
GOS is de afkorting van het Gemenebest van Onafhankelijke Staten, dat na de val van de Sovjet-Unie eind 1999 werd opgericht als samenwerkingsverband tussen de republieken. In het Akkoord van Minsk, zoals het ook wel wordt genoemd, staat dat alle lidstaten zich ten doel stellen om de onderlinge samenwerking op het gebied van grensoverschrijdende problemen te bevorderen. Daarbij moet je denken aan milieu, energie en criminaliteit. Het GOS stimuleert ook de democratisering in de hele regio. Dat laatste is trouwens een wassen neus, want de GOS-lidstaten doen maar moeizaam afstand van hun nationale bevoegdheden.
Het aantal lidstaten van het GOS is tien. Rusland, Oekraïne, Armenië, Azerbeidzjan, Kazachstan, Kirgizië, Moldavië, Oezbekistan, Tadzjikistan en Turkmenistan. De beste clubs uit die landen zouden dus een nieuwe liga moeten vormen. Een plan dat de interesse in hoge maten heeft gewekt. Ook CSKA Moskou, dat momenteel eerste staat in de Russische Premjer Liga, is positief. “Zo een competitie zou erg interessant zijn. Dit project trekt mij erg aan”, zegt voorzitter Evgeny Giner.
Champions League
“Als deze competitie er komt, dan hebben we een krachtige en vermakelijke competitie. En die kampioen zou dan echt voor de eindwinst in de Champions League kunnen spelen, dat weet ik zeker”, zegt Giner. “Wedstrijden als Spartak Moskou tegen Dynamo Kiev of Shakhtar Donetsk tegen Zenit wekken veel interesse. Dat helpt om de competitie naar een hoger level te tillen.”
Ook het Anzhi Makhachkala van Guus Hiddink krijgt warme gevoelens bij de GOS-competitie. De Dagestanen noemen het plan 'interessant op zowel op sportief als commercieel vlak'. “Maar er is ook nog veel onduidelijk”, vertelt directeur Ayvaz Kaziakhmedov. “Wie gaat er naar die competitie? Hoeveel clubs kunnen zich kwalificeren voor Europa en zo zijn er wel meer vragen. Het duurt denk ik jaren voordat dit plan tot in de praktijk is gebracht.” De vertwijfeling van de Anzhi-afgezant is terecht. Het is ook nog niet bekend hoeveel clubs het eens moeten zijn met de nieuwbakken topcompetitie. Er strubbelen er echter weinig tegen. Azerbeidzjan wél.
De voetbalbond van Azerbeidzjan is fel tegen de GOS-competitie. “Ik zie veel nadelen, bijvoorbeeld met de arbitrage. In Rusland zijn er constant schandalen. Wij doen het beter. Onze competitie is eerlijker dan die van Rusland. Bij ons zullen er nooit wedstrijden worden omgekocht”, zegt Ramin Musaev, de bondsvoorzitter van Azerbeidzjan.
Gedateerd
De GOS-competitie zou zich volgens de voorstanders kunnen meten met het traditionele kwintet aan topcompetities in Europa: Engeland, Italië, Spanje, Duitsland en Frankrijk. Je likt je vingers af bij de mogelijke affiches, maar de keerzijde van de medaille weerspiegelt ook hier het kwaad. Clubs die niet in aanmerking komen voor de GOS-competitie en met financiële moeilijkheden kampen, zullen in een afgrond vallen.
De reisafstanden zijn vooral in Rusland al een probleem en die zullen met het opzetten van een GOS-competitie alleen maar verergeren. Een fan die met Rubin Kazan wilt meereizen voor een uitwedstrijd tegen Pyunik Erevan in Armenië, zal al gauw 2300 kilometer afleggen. Bovendien is het GOS gedate erd en heeft het nagenoeg niets bijgedragen aan de opbouw van de republieken na de val van de Unie. Het GOS geniet derhalve geen goede naam en zal moeten hopen dat de publieke opinie de politiek los ziet van de sport. En dat zie ik niet gebeuren.
Luchtkasteel
Er zullen hooguit zes of zeven clubs zijn die zich via de GOS-competitie Europa in zouden kunnen spelen. Ik kan me voorstellen dat veel clubeigenaren een goede kans op kwalificatie voor de Europa League in eigen land niet willen opgeven voor het vormen van een GOS-league. Ook ben ik nog niet overtuigd van de kwaliteitsinjectie die de competitie voor de Russische clubs zou ondergaan. Ploegen als Sheriff Tiraspol uit Moldavië of Bunyodkor uit Oezbekistan zijn echt niet beter dan de laagvliegers van de huidige Russische Premjer Liga. Tot slot moeten ook de fans gehoord worden. En dan kan dit plan weleens een groot luchtkasteel zijn geweest.
