Hoe je het wendt of keert: Dusan Tadic heeft een punt

Door Dominic Mostert

Het was een opvallend eerlijk antwoord van de spits, die in de laatste wedstrijd voor de stop van de Eredivisie nog tweemaal scoorde op bezoek bij sc Heerenveen (1-3). "Okay, het kan altijd beter. Het belangrijkste is dat je er als speler alles aan doet om met je team te presteren", benadrukte Tadic tot slot. De routinier lijkt zich niet zo druk te maken om de mening van de buitenwacht. En wie naar de statistieken kijkt, merkt op dat Tadic' uitspraken zeker te verdedigen zijn. Zo productief als vorig seizoen is de aanvoerder van Ajax niet, maar veel spitsen dromen van de cijfers die hij dit seizoen overlegt.

'Meest waardevolle spelers', of MVP's, worden doorgaans gekroond via de optelsom van het aantal doelpunten en assists. Met 11 doelpunten is Tadic niet de meest productieve speler van de Eredivisie - Quincy Promes, Tim Matavz (beiden 12), Oussama Idrissi (13), Myron Boadu, Bryan Linssen (beiden 14), Steven Berghuis en Cyriel Dessers (beiden 15) maakten er meer - maar niemand kan tippen aan het aantal assists dat hij verzorgde. Omdat Tadic 14 treffers voorbereidde, was hij dit seizoen betrokken bij 25 doelpunten. Berghuis komt daar het dichtst bij in de buurt: de smaakmaker van Feyenoord speelde een hoofdrol bij 22 goals. Cyriel Dessers en Myron Boadu komen als enige andere spelers aan de 20.

Statistieken kunnen vertekenen. Het is waardevol om ook het aantal gespeelde minuten in ogenschouw te nemen, om zo na te gaan of Tadic ook in relatieve zin goed scoort. Dat blijkt het geval: gemiddeld iedere 87 minuten is hij betrokken bij een doelpunt. Van alle spelers uit de Eredivisie die dit seizoen minstens 1000 speelminuten hadden, presteert hij daarmee het best. De inmiddels uit de Eredivisie vertrokken Steven Bergwijn komt in de buurt: hij was namens PSV iedere 89 minuten betrokken bij een doelpunt. Voor Hakim Ziyech, ploeggenoot van Tadic bij Ajax, is dat iedere 90 minuten het geval; verder blijft in de Eredivisie enkel Quincy Promes (93 minuten) onder de grens van 100 minuten.

"En ik creëer de meeste kansen", zei Tadic ook nog. Dat klopt, en de concurrentie blijft ver uit zicht. Tadic creëerde dit seizoen 91 kansen volgens de data van Opta; Ziyech (77) en Berghuis (63) volgen op gepaste afstand en completeren de top drie. Het verschil is des te opvallender wanneer men beseft dat Tadic zich zelden ontfermt over corners en vrije trappen bij Ajax. Zo nam hij dit seizoen 20 corners, terwijl Ziyech (93) en Berghuis (90) aan kop gaan in de Eredivisie als het gaat om het aantal genomen hoekschoppen. Jezelf ontfermen over standaardsituaties biedt spelers extra mogelijkheden om kansen te creëren. Maar op die wijze deed Tadic dat slechts 8 keer; liefst 26 spelers creëerden vaker kansen uit standaardsituaties. Maar als puur wordt gekeken naar de gecreëerde kansen uit open spel, steekt Tadic er met kop en schouders bovenuit: 83 kansen, tegenover 52 van Calvin Stengs en 51 van Mitchell van Bergen.

Opta maakt bovendien onderscheid tussen 'kansen' en 'grote kansen'. Een grote kans wordt door het statistiekenbureau gedefinieerd als 'een situatie waarin redelijkerwijs verwacht mag worden dat de speler scoort, meestal in een één-op-één-situatie of van dichtbij, waarbij er voor de bal een duidelijke weg richting het doel is en er weinig tot enige druk staat op de speler die schiet'. En ook in dit klassement eindigt Tadic bovenaan, zij het op gelijke hoogte met Ziyech. Allebei bereidden ze 23 grote kansen voor; Berghuis volgt met 16 gecreëerde grote kansen. In dit geval dient vermeld te worden dat Ziyech minder minuten op het veld stond dan Tadic (1617 tegenover 2172), en dat hij in relatieve zin dus meer grote kansen voorbereidt.

Het zijn in ieder geval cijfers waar elke spits tevreden over mag zijn. Ook een spits van Ajax. Maar er klinkt inderdaad aanzienlijk meer gemor op Tadic dan vorig seizoen het geval was. Ajax Life laat de eigen supporters na iedere wedstrijd stemmen op de Ajacied van de Wedstrijd, en de resultaten tellen mee voor de door de supportersvereniging georganiseerde Ajacied van het Jaar-verkiezing. Eindigde Tadic vorig jaar als derde, nu staat hij slechts elfde. Positief ten opzichte van vorig seizoen is wel dat doelpunten vaker voortkomen uit open spel (vorig seizoen benutte hij 11 penalty's; dit seizoen 3). Bovendien heeft Tadic na 25 duels al een assist meer gegeven dan vorig seizoen na 34 wedstrijden.

Over de linie zijn de cijfers inderdaad minder dan vorig seizoen. Scoorde hij in het seizoen 2018/19 gemiddeld nog iedere 104 minuten in de Eredivisie, deze jaargang doet hij dat iedere 197 minuten. Het verschil in de statistieken kan meerdere verklaringen hebben. De algehele vorm van Ajax en van Tadic specifiek, en het feit dat hij een jaar ouder is (31 jaar) dan toen hij in de vorm van zijn leven verkeerde, liggen voor de hand. Als argument voor de eerste conclusie kan het 'breekpunt' in het seizoen van de aanvaller worden aangewezen. In zijn eerste 10 officiële optredens, dus in alle competities, noteerde hij dit seizoen 8 doelpunten. Vervolgens had hij 32 duels nodig om tot datzelfde aantal te komen. Een verklaring die echter over het hoofd gezien kan worden, is de rol die hij bekleedt in de ploeg van Erik ten Hag.

Tadic speelde dit seizoen 1209 minuten, ofwel 55,7 procent van al zijn speeltijd, als 'valse' centrumspits in de Eredivisie. Daarin scoorde hij 4 keer en leverde hij 11 assists: als centrumspits was hij dus gemiddeld iedere 81 minuten betrokken bij een doelpunt. Als buitenspeler, zowel op de linker- als rechterflank, noteerde Tadic 963 speelminuten (44,3 procent van het totaal), waarin hij 7 keer scoorde en 3 assists gaf. Gemiddeld was hij als buitenspeler iedere 96 minuten betrokken bij een doelpunt. Het verschil tussen iedere 81 minuten en iedere 96 minuten lijkt niet zo groot, maar het wordt wel duidelijk hoe Tadic' kwaliteiten tot uiting komen. Als valse spits is hij goed in het vasthouden van ballen met zijn rug naar het doel toe, om vanuit die positie kansen voor medespelers te creëren. Wie Tadic dus in de spits opstelt, hoeft niet per veel doelpunten te verwachten. Maar op die plek is hij wel relatief vaker betrokken bij goals dan op de flank.

De vergelijking met vorig seizoen zal nog wel even aanhouden. Toen was Tadic niet alleen betrokken bij 41 doelpunten in de Eredivisie (28 treffers, 13 assists), maar leverde hij ook magnifieke optredens in de Champions League, met name in de uitwedstrijd tegen Real Madrid (1-4). Het was wellicht niet realistisch om van Tadic, of van zijn ploeggenoten, te verwachten dat ze dat niveau zouden vasthouden. Vermoedelijk heeft de Serviër het beste seizoen uit zijn loopbaan al gespeeld. Maar een goed seizoen draait hij wel degelijk. "Vorig seizoen was fantastisch", stelde hij zelf. "We wonnen de dubbel en grepen net naast de Champions League-finale. Als je dan gaat vergelijken en constateert dat het nu minder is, dan kun je datzelfde verhaal voor elke speler ophouden."

Op zoek naar een nieuwe carrièrekans? Laat je omscholen bij ESNW!