Leedvermaak in Nederland om de val van Uli Hoeness
In München speelde Hoeness met hetzelfde rugnummer (14) als Johan Cruijff. Dat was feitelijk al een gotspe. Uitgerekend hij vloerde, onhandig met het rechterbeen, de maestro al in de tweede minuut van de ontknoping. Het was een moment van uitersten. De sierlijke en onhoudbare demarrage van de ranke Oranje-aanvoerder contra het houterige gestuntel van de West-Duitse Mannschaft.
Maar de schijn zou bedriegen. De vroege strafschop prikkelde en versterkte de arrogantie in het Nederlands elftal, dat die zondag 7 juli 1974 in het Olympisch Stadion onder het niveau van het oppermachtige totaalvoetbal wegzakte. Mede dankzij de tomeloze inzet, overgave en het doorzetten van onder meer Hoeness. Het symbool van de onverzettelijke en onvermoeibare oosterbuur. Een loopwonder met een longinhoud van een triatlonatleet. Heel slim, of sluw, had bondscoach Helmut Schön hem gekoppeld aan Willem van Hanegem. Bepaald minder snel en geen liefhebber van al dat gesjouw en geren op het middenveld. Het bleek één van de verkeerde (tactische) inschattingen aan Nederlandse zijde, waar Rinus Michels zich ook al verkeek op het tijdig herstel van de spierblessure bij Rob Rensenbrink.
De lang meest traumatische nederlaag onder alle nederlagen oogde onbillijk, onrechtvaardig en onverdiend. De schwalbe van Bernd Hölzenbein over het been van Wim Jansen, het vlot aangereikte presentje van de Engelse scheidsrechter Jack Taylor aan de West-Duitsers, het winnende maar houdbare doelpunt van Gerd Müller. Het was moeilijk te verteren na al die demonstratiewedstrijden van Oranje. En het voedde de (overdreven) haat jegens de aartsvijand, als erfenis van een wereldoorlog.
De wereldkampioen van 1974 telde azen als Franz Beckenbauer, Gerd Müller, Wolfgang Overath, Paul Breitner en doelman Sepp Maier. Hoeness was pas 22 jaar en nog niet zo lang international. Hij presteerde wisselvallig in de Mannschaft en kwam uiteindelijk nog tot 35 interlands en 5 doelpunten. Geen stralend getuigschrift, zoals hij ook bij Bayern München meer als een stille kracht (239 duels in 8 jaar) meewerkte aan de ontluikende hegemonie in Europa. Een knieblessure joeg hem, in 1978 voor een jaar, weg naar het nabije 1. FC Nürnberg. Al jong etaleerde Hoeness een bijna ongezonde eerzucht en ambitie, vooral om zo snel mogelijk rijk te worden dankzij het voetbal. Op het WK van 1974 resulteerde dat al in een extra bonus van 125.000 Duitse Mark, samen met zijn vriend Breitner opgehaald met het uitdelen van gesigneerde boeken. Zijn drang naar geld leidde tenslotte naar de val in 2014, wegens schaamteloze ontduiking van de fiscus.
In de lente van 1979 keerde Hoeness, 27 jaar nog maar, terug bij Bayern München, als manager. Hij zou in dertig jaar de club als zijn levenswerk uitbouwen tot een fantastisch en alom geprezen bolwerk van macht en rijkdom. Eer hij in 2009 tot voorzitter werd benoemd, stuwde hij in gepaste stilte ook zijn eigen Zwitserse bankrekening gestaag omhoog. Hij benutte, als het even kon, zijn eigen positie voor verrijking van zijn miljoenensaldo. Verhalen over dubbele agenda's met sponsors als Adidas zoemen al jaren rond het steeds meer kalende hoofd van deze soms stuitend arrogante bobo.
Eigenaar nog eens van HoWe Wurstwaren KG in Neurenberg, waarvan zijn vrouw Susi 65 procent aandelen bezit, zoon Florian en dochter Sabine 12,5 procent en hijzelf nog slechts 10 procent. Een florerende fabriek met een dagelijkse productie van liefst vier miljoen braadworsten. Volgens BILD moet Hoeness, naast zijn gevangenisstraf van drieënhalf jaar, zo'n veertig miljoen euro aan de belasting overmaken. Maar door zijn vele speculaties zou zijn geheime kapitaal (op het hoogtepunt geschat op 155 miljoen) vrijwel geheel zijn opgedroogd. Waar of niet, BILD voorspelt nu al dat hij dat geld straks gerust mag lenen van Bayern München (minimaal 300 miljoen in kas), als dankbetuiging voor het opstoten van de club naar het walhalla van het internationale voetbal.
In Beieren overheerst wellicht medeleven met deze 'Gutmensch' annex graaier, maar in Nederland leeft begrijpelijk het nodige leedvermaak…
LEX MULLER
Sportjournalist sinds mensenheugenis. Schrijft al sinds 1966 over voetbal. Bezocht WK's vanaf 1974. Werkte tot 1994 voor kranten, waaronder twintig jaar bij het Algemeen Dagblad. Switchte daarna naar de televisie, maar legt zich sinds 1 januari 2011 volledig toe op sport op internet.
