8 mei: de dag die om drie redenen vervloekt wordt door alle Ajacieden

Door Yanick Vos

De problemen van Ajax op 8 mei ontstonden na 1966. Daarvoor kende de club weinig negatieve ervaringen met deze datum, zo toont het archief van Opta aan. In 1955 werd met 1-1 gelijkgespeeld tegen FC Eindhoven en vijf jaar volgde dezelfde uitslag tegen USV Elinkwijk. Op 8 mei 1963 volgde een 2-1 bekerzege op KFC en op dezelfde dag in 1966 waren de Amsterdammers met 3-1 te sterk voor Willem II. Het zou de laatste keer zijn dat Ajax op deze dag een overwinning zou boeken. In de jaren die volgden trad de Nederlandse recordkampioen zes keer aan op 8 mei en geen enkele keer werd gewonnen.

Resultaten Ajax op 8 mei in alle competities

Datum	Tegenstander	Uit of thuis	Uitslag	Resultaat	Competitie
08/05/1955	FC Eindhoven	Thuis	1-1	Gelijkspel	Eerste Klasse
08/05/1960	Elinkwijk	Thuis	1-1	Gelijkspel	Eredivisie
08/05/1963	KFC	Uit	1-2	Winst	KNVB Beker
08/05/1966	Willem II	Thuis	3-1	Winst	Eredivisie
08/05/1977	Roda JC	Thuis	1-2	Verlies	Eredivisie
08/05/1988	FC Groningen	Uit	1-2	Verlies	Eredivisie
08/05/1994	Willem II	Uit	1-2	Verlies	Eredivisie
08/05/2011	FC Twente	Neutraal	2-3	Verlies	KNVB Beker
08/05/2016	De Graafschap	Uit	1-1	Gelijkspel	Eredivisie
08/05/2019	Tottenham Hotspur	Thuis	2-3	Verlies	Champions League

8 mei 2011
Ajax had op 8 mei 1977, 1988 en 1994 achtereenvolgens verloren van Roda JC Kerkrade (1-2), FC Groningen (1-2) en Willem II (1-2), toen de KNVB die datum in 2011 omcirkelde voor de bekerfinale. De ploeg van trainer Frank de Boer nam het in De Kuip op tegen FC Twente, de club waarmee ook de titelstrijd werd uitgevochten. Alles leek goed te gaan voor Ajax, want door goals van Demy de Zeeuw en Lorenzo Ebecilio werd FC Twente op een 2-0 achterstand gezet. Echter, Wout Brama tekende nog voor rust voor de aansluitingstreffer en de 2-2 kwam op naam van Theo Janssen. In de verlenging tekende invaller Marc Janko voor de 2-3. Ajax droop af, maar toonde zich strijdbaar op weg naar de kampioenswedstrijd.

"Zo'n derde treffer vlak voor het verstrijken van de tweede helft van de verlenging voelde even als een dreun. Maar ik spreek nu liever van een tikje. Want wij kunnen zondag winnen van FC Twente. Dat weet ik nu zeker", zei Jan Vertonghen na afloop tegenover het ANP. "Het klinkt misschien raar, maar ik heb geen heel vervelend gevoel aan deze wedstrijd overgehouden. Uiteraard had ik graag gewonnen. Maar ik weet dat FC Twente zondag te pakken is. En dan gaan wij feest vieren", vulde Toby Alderweireld zijn ploeggenoot aan. De Belgen van Ajax kregen gelijk, want precies een week later werd op historische wijze wraak genomen. Ajax won op eigen veld dankzij twee goals van Siem de Jong en een eigen doelpunt van Denny Landzaat met 3-1 en werd voor de dertigste keer in de clubgeschiedenis landskampioen.

Jan Vertonghen baalt na de verloren bekerfinale tegen FC Twente.

8 mei 2016
Ajax ging de laatste speelronde in als koploper van de Eredivisie. Om niet afhankelijk te zijn van het resultaat van titelconcurrent PSV moest het team van De Boer winnen. Een uitwedstrijd tegen De Graafschap zou geen problemen op moeten leveren. De champagne werd zelfs al voorzichtig koud gelegd toen Amin Younes na een kwartier spelen de 0-1 maakte. De bezoekers lieten het na om de score verder uit te breiden, waarna Bryan Smeets tien minuten na rust voor de 1-1 zorgde. De tijd tikte weg in het nadeel van de Amsterdammers en De Boer greep in. De trainer zorgde bij veel fans voor verbazing door na 66 minuten spelen clubtopscorer Arek Milik (21 doelpunten) te wisselen. Zijn wisselbeleid pakte niet goed uit, want gescoord werd er niet meer. Circa honderd kilometer ten noorden van Doetinchem wist PSV met 1-3 te winnen van PEC Zwolle door goals van Luuk de Jong (2) en Jürgen Locadia. Voor de derde keer deze eeuw wisten de Eindhovenaren de landstitel tijdens de laatste speelronde veilig te stellen.

Nadat Ajax de titel verspeelde op De Vijverberg was er vooral veel kritiek op De Boer en de wissel van Milik ten faveure van Anwar El Ghazi. De trainer zei later dat hij misschien beter Davy Klaassen had kunnen wisselen. "Dat heb ik overwogen. Een paar weken eerder, in de thuiswedstrijd tegen FC Utrecht, speelde Davy ook heel matig, maar scoorde hij toch vlak voor tijd. Dat nam ik mee in mijn afweging. Het zijn keuzes die je op dat moment maakt, met de beste bedoelingen", zei de trainer later tegen Voetbal International. Het duurde niet lang voordat De Boer zijn vertrek bij Ajax bekendmaakte. "Die wedstrijd dreunde behoorlijk lang na. Als ik eraan terugdacht, zat ik meteen weer te vloeken. Er spookte van alles door mijn hoofd. Bijvoorbeeld de keuzes die ik heb gemaakt. Aan de andere kant: al had ik tien verkeerde keuzes gemaakt, dan nóg hadden we moeten winnen van De Graafschap." Dat de verspeelde landstitel vier jaar na dato nog steeds pijn doet, blijkt wel uit het feit dat toenmalig aanvoerder Klaassen er tegenover Voetbalzone liever niet over wil praten omdat het nog altijd een erg gevoelig onderwerp is bij Ajax.

Verdriet bij Ajacieden na het mislopen van de titel in 2016.

8 mei 2019
Het had zo mooi kunnen zijn voor Ajax. Na een 0-1 overwinning in Londen door een goal van Donny van de Beek had de ploeg van Ten Hag de beste kaarten voor een plek in de Champions League-finale. In een kolkende Johan Cruijff ArenA leek het niet meer mis te kunnen gaan toen Ajax in de return op een 2-0 voorsprong kwam via Matthijs de Ligt en Hakim Ziyech. The Spurs traden gehavend aan, want onder meer Davinson Sánchez en aanvoerder Harry Kane ontbraken door blessures. Volgens Valentijn Driessen, chef voetbal van de Telegraaf, kon het niet meer mis gaan. Ajax zou zich volgens hem alleen maar op Heung-Min Son hoeven te focussen. "Want Lucas Moura kan je gerust alleen voor de keeper zetten, die scoort toch nooit." De Braziliaanse aanvaller bewees het tegendeel, want met een hattrick kegelde hij Ajax uit de Champions League. Bij een 2-2 tussenstand moest de thuisploeg nog maar een paar seconden overleven, toen Moura in de 95ste minuut voor de neus van André Onana opdook: 2-3.

"Toen het na de eerste helft 2-0 stond, dacht ik dat het klaar was", zegt Martin Jol, ex-trainer van Ajax en Tottenham op de website van de Engelse club. "Ajax was beter, scoorde twee keer en speelde ontzettend sterk. Ik heb nog nooit een wedstrijd zo zien omslaan. Het was bijna onmogelijk om daar weg te komen met een goed resultaat. Zelfs na de aansluitingstreffer was het nog een onmogelijke opgave. Ik denk dat niemand het gevoel had dat Spurs drie keer zou scoren." Jol was aanwezig in het stadion en zat als gast bij de clubleiding van Ajax. "In de laatste minuten zat niemand meer op zijn stoel. Ajax-fans waren klaar om hun ploeg een staande ovatie te geven. Toen Spurs scoorde hebben we elkaar geknepen, want we konden niet opspringen omdat dat genant zou zijn. We waren namelijk te gast in de lounge van Edwin van der Sar, Marc Overmars en dat soort mannen. Na afloop was het ongemakkelijk, want je moet toch in gesprek met de mensen daar. Iedereen was sprakeloos, niemand wist wat er was gebeurd."

Jan Vertonghen deed met Tottenham zijn oude club Ajax pijn in de Champions League.

De teleurstelling bij Ajax was gigantisch. De fans zagen een historische reis naar Madrid voor de Champions League-finale in rook opgaan. Toch maakte de diepe teleurstelling al snel plaats voor trots. Ondanks de nederlaag volgde een ovationeel applaus in de ArenA voor een onvergetelijk seizoen in het miljardenbal. "Dat heb ik in heel mijn leven nog nooit meegemaakt", aldus Jol. Ook BT Sport-verslaggever Darren Fletcher spreekt een jaar later van een onvergetelijke avond. "Wat me het meest is bijgebleven is het nummer dat tijdens de rust werd afgespeeld in het stadion (Three Little Birds van Bob Marley, red.). Iedereen zong mee, inclusief alle Ajax-legendes. Ik herinner me nog het beeld van Patrick Kluivert die mee stond te schreeuwen. Het drong toen bij me binnen dat er nog 45 minuten te spelen waren. Toen het 2-2 werd dacht ik terug aan de tekst: don't worry about a thing. Maar Ajax had genoeg om zich zorgen over te maken. Toen Jan Vertonghen in de 87ste minuut de lat raakte, dacht ik dat het voorbij was." Na de goal van Moura was Fletcher door het dolle heen. "Het was een complete explosie."

Net als bij veel Ajacieden is de halve finale van de Champions League een open wond. Ook bij clubicoon Sjaak Swart. "Ik word er nog steeds beroerd van als ik eraan denk", zegt Mister Ajax tegen De Telegraaf. "Dat we dit nog hebben weggegeven… Onvoorstelbaar. Die ballen hadden in de slotfase desnoods de Noordzee in gemoeten. En ik zeg je: in de finale waren we niet kansloos geweest tegen Liverpool." Een jaar later kan Swart de situatie relativeren. "Destijds na Ajax - Spurs leek de wereld in te storten. Maar waar hebben we het over als je ziet waar we een jaar later staan? Laat iedereen gezond blijven. Dat is duizend keer belangrijker."

pic.twitter.com/LS4YjEzxWJ
— AFC Ajax (@AFCAjax) May 8, 2020

Ajax nog slechter op 4 oktober en 17 mei
Vergeleken met andere speeldagen is het verliespercentage van Ajax van vijftig procent hoog, maar niet het allerhoogst. Van alle dagen waarop Ajax minimaal 5 keer in actie kwam waren 17 mei (63% - 3 keer winst, 5 keer verlies) en 4 oktober (55% - 2 keer, 6 keer verlies) procentueel gezien de minst goede voor de Amsterdammers. Natuurlijk is het ene verlies het andere niet, dus zou er inderdaad zomaar eens geen dag voor Ajax zo vervloekt kunnen zijn als 8 mei, zo meldt Opta.

Hoogste verliespercentage Ajax per dag in alle competities

Datum	Duels	Winst	Gelijk	Verlies	Verliespercentage
17 mei	8	3	0	5	63%
4 oktober	11	2	3	6	55%
4 maart	10	3	2	5	50%
8 mei	10	2	3	5	50%
12 november	8	3	1	4	50%
8 augustus	6	2	1	3	50%

Ajax heeft acht data waarop het in de geschiedenis (sinds de invoering van het betaald voetbal 1956/57) minstens vijf wedstrijden afwerkte en ze allemaal won. 24 januari en 22 augustus blijken de data waarop de Amsterdammers het meeste succes hebben, want alle 11 de wedstrijden die op beie data werden gespeeld werden in winst omgezet. Opta: als het seizoen 2020/21 daadwerkelijk in september aftrapt moet Ajax gezien de historie hopen dat ze in het eerste weekend een zaterdagduel spelen, want 5 september valt dit kalenderjaar op zaterdag.