Nog 6 dagen tot het EK: Kroatië wacht op een nieuwe gouden generatie
KWALIFICATIEROUTE
Guus Hiddink zal nog weleens terugdenken aan 11 november 2011. Dat was namelijk de dag dat zijn Turkije (de nummer twee van kwalificatiegroep A) in eigen huis met ruime cijfers klop kreeg in de play-off tegen Kroatië (de nummer twee van Groep F). Door doelpunten van Ivica Olic, Mario Mandzukic en Vedran Corluka werd het 0-3 en daarmee was de return in Zagreb een formaliteit. De ploeg van bondscoach Slaven Bilic liet de Turken niet scoren (0-0) en verzekerde zich zodoende van een plek in de eindronde.
De route naar het EK begon voor Kroatië onder leiding van een Nederlander. Tijdens de eerste kwalificatiewedstrijd, op 3 september 2010, was Björn Kuipers namelijk de scheidsrechter in het duel met Letland. Kroatië won eenvoudig met 0-3 en vier dagen later volgde de op papier sterkste tegenstander van de groep, Griekenland. In het kolkende Maksimir Stadion in Zagreb werd het 0-0, maar omdat Griekenland in de openingswedstrijd had gelijkgespeeld tegen Georgië (1-1) was het simpelweg zaak voor Kroatië om geen schade op te lopen tegen de andere tegenstanders in de groep (naast Letland en Georgië waren dat Israël en Malta).
De equipe van Bilic won knap bij Israël (1-2) en verschalkte Malta (3-0), alvorens een nederlaag te lijden die het land de overwinning in de groep zou kosten. In Tbilisi bezorgde Levan Kobiashvili zijn Georgië met een doelpunt in de laatste minuut de overwinning en dat waren precies de drie punten die Kroatië nodig had om als eerste in de groep te eindigen. Griekenland liet namelijk geen punten meer liggen, in Piraeus wonnen de Grieken zelfs met 2-0 van de Kroaten, waardoor Bilic' mannen waren aangewezen op de play-offs. In Turkije lootte men zeker niet de eenvoudigste tegenstander, maar de klus werd geklaard: het land met het prachtige geblokte shirt is er weer bij.
DE BONDSCOACH
Slaven Bilic (Split, 11 september 1968) is een opmerkelijk figuur. De oud-speler van onder meer West Ham United en Everton rookt als een ketter, luistert het liefst naar keiharde rockmuziek, is afgestudeerd advocaat en verdient zijn brood als bondscoach van Kroatië. "Met alle respect voor vrouwen, maar voetbal is toch wel het mooiste wat er is", liet hij zich ooit ontvallen. Bilic mag gerust de kroonprins, of tegenwoordig misschien al wel de koning, van het Kroatische trainersgilde genoemd worden.
De 43-jarige oefenmeester werd al in 2006 bondscoach van de nationale ploeg en hij maakte zich in eigen land onsterfelijk door ervoor te zorgen dat niet Engeland, maar Kroatië naar het EK 2008 mocht. Daar werd hij de jongste bondscoach ooit op een eindronde. Ondanks dat 44-voudig international Bilic door zijn optredens als verdediger op het EK van 1996 en WK van 1998 al in het bezit was van een soort heldenstatus, Kroatië werd dat jaar met de 'gouden generatie' derde, heeft hij moeten vechten om het respect te verdienen als coach. In de beginfase was lang niet iedereen positief.
Zo zette hij sleutelspelers als Darijo Srna, Ivica Olic and Bosko Balaban tijdelijk uit de selectie en dat kwam hem op een storm van kritiek te staan. Het is hem gelukt om de kritische volgers voor zich te winnen, maar tot extreem goede resultaten op een eindtoernooi heeft het eigenlijk nog niet geleid. Het toernooi in Polen en Oekraïne de laatste kans voor Bilic, want hij verkast na de eindronde naar het Russische Lokomotiv Moskou. "Ik heb altijd mijn best gedaan en richt me nu volledig op het EK. Na dit toernooi zal ik de grootste fan van de Kroatische ploeg zijn. In Oostenrijk en Zwitserland wilden we het toernooi winnen en we gaan nu naar het EK met dezelfde ambitie", zei hij.
HET TEAM
Slaven Bilic is een van de weinige trainers die zich niet heeft laten verleiden tot het spelen van het moderne 4-2-3-1-systeem. De oefenmeester hanteert het oude vertrouwde 4-4-2, niet in een ruit, maar met de buitenste middenvelders wat dieper dan de centrale middenvelders. In het centrum is sterspeler Luka Modric (Tottenham Hotspur) zeker van een basisplaats, terwijl aanvoerder Darijo Srna (Shakhtar Donetsk) de plek rechts aan de buitenkant inneemt. Om de andere twee plekken op de middenlinie is het vechten: daar komen onder anderen Ognjen Vukojevic (Dynamo Kiev), Niko Kranjcar (Tottenham Hotspur) en Ivan Rakitic (Sevilla) voor in aanmerking.
De aanvallers staan eigenlijk zo goed als vast: in vrijwel alle belangrijke wedstrijden speelt Bilic met Mario Mandzukic (VfL Wolfsburg) en Ivica Olic (nu nog onder contract bij Bayern München, na het EK eveneens actief in Wolfsburg) als de twee spitsen. Mogelijk kan Nikica Jelavic zijn uitmuntende vorm bij Everton vertalen in een basisplaats, of misschien is Eduardo da Silva van Shakhtar Donetsk weer op topniveau? Absolute wereldtoppers in de aanval heeft Bilic dan misschien niet tot zijn beschikking, maar het zijn allemaal spitsen die het klappen van de zweep kennen en weten hoe ze doelpunten moeten maken in een topcompetitie.
Door naar de achterhoede, het meest ervaren gedeelte van de ploeg. Er lijken twee spelers zeker van een basisplek te zijn: Josip Simunic (Dinamo Zagreb, centraal) die op het EK de grens van honderd interlands kan passeren en Vedran Corluka (door Tottenham Hotspur uitgeleend aan Bayer Leverkusen, links- of rechtsachter). Voor de overige posities kunnen we de geblesseerde Dejan Lovren (Olympique Lyon) wegstrepen, maar Danijel Pranjic (Bayern München) en Gordon Schildenfeld (Eintracht Frankfurt) maken wel een goede kans op een basisplek. Over de keeper bestaat geen twijfel: dat is de 33-jarige Stipe Pletikosa, die de honderd interlands nadert en tegenwoordig in Rusland speelt bij FC Rostov.
DE STERSPELERS
Hoewel de in 1983 overleden Bernard Vukas door de Kroatische voetbalbond werd verkozen tot beste speler aller tijden, gaan onze gedachten vooral terug naar Davor Suker en Zvonomir Boban. Beiden maakten deel uit van de 'gouden generatie' die op het WK 1998 de derde plaats veroverde. Suker is met 45 interlanddoelpunten nog altijd topscorer aller tijden van Kroatië. Wereldsterren van dat formaat zijn er eigenlijk niet meer in Kroatië, of het moet Luka Modric zijn. De 26-jarige spelmaker van Tottenham Hotspur, 54-voudig international, is zonder twijfel de grote man in het elftal van Slaven Bilic.
Vier jaar geleden werd Modric verkozen in het Elftal van het Toernooi en hij zal die prestatie willen herhalen, al ambieert hij eerder een topklassering met zijn land. Modric zal bovendien uit zijn op wraak, want in 2008 miste hij in de knock-outfase een penalty in de strafschoppenserie tegen Turkije. Mede daarom werd zijn ploeg, die dat jaar na een sterke groepsfase werd gezien als een van de outsiders voor de titel, uitgeschakeld.
Een van zijn teamgenoten die we eveneens kunnen bestempelen als sterspeler, is Mario Mandzukic. De 25-jarige spits van VfL Wolfsburg heeft misschien niet de wereldfaam die Modric wel geniet, maar het is zeker een speler om rekening mee te houden. Bij Dinamo Zagreb scoorde hij al aan de lopende band en in de Bundesliga heeft hij dit seizoen de dubbele cijfers gehaald. Mandzukic zal zijn naam willen vestigen op het hoogste podium, want in de nationale ploeg blijven zijn cijfers nog wat achter bij zijn collega-spitsen. In 27 interlands scoorde de aanvaller pas vijf keer.
EK HISTORIE
Eigenlijk begint de historie voor Kroatië pas na de onafhankelijkheid in 1991, maar in de beginjaren van het toernooi deed het la
