UEFA staat voor historische dag: alle scenario's op tafel bij mega meeting
De getroffen maatregelen gingen de afgelopen weken steeds een stapje verder. In eerste instantie kozen sommige bonden ervoor om wedstrijden in lege stadions af te werken. Het duurde niet lang voordat wedstrijden werden afgelast en competities volledig stil kwamen te liggen. Donderdag bracht de UEFA een statement naar buiten waarin een grote videovergadering werd aangekondigd: "In verband met het coronavirus dat momenteel door heel Europa verspreid wordt, heeft de UEFA vandaag gegadigden van alle nationale voetbalbonden uitgenodigd om aanstaande dinsdag bijeen te komen voor een overleg. De discussie zal gaan over alle Europese voetbalcompetities evenals het EK 2020", zo liet de Europese voetbalbond weten. Namens Nederland zullen KNVB bondsvoorzitter Just Spee en secretaris generaal Gijs de Jong inbellen bij de vergadering. Zij worden bijgestaan door KNVB-jurist Mark Boetekees.
As it stands now in European football with leagues suspended or playing on @EuropeanLeagues pic.twitter.com/S98UR314KJ
— Rob Harris (@RobHarris) March 16, 2020
EURO 2020 naar 2021?
Dinsdag om 13.00 uur gaat het crisisoverleg van UEFA-voorzitter Aleksander Ceferin van start. Bestuurders van de 55 aangesloten voetbalbonden bellen in, evenals de European Club Association en European Leagues. De laatste organisatie behartigt de belangen van 36 profcompetities in 27 Europese landen en representeert meer dan 950 clubs. Jacco Swart, voormalig directeur van onder meer De Graafschap, Go Ahead Eagles en NEC, is directeur van deze organisatie en neemt ook deel aan de vergadering. "Dit is een situatie die we nog nooit eerder hebben meegemaakt", zegt hij in een interview met het NRC Handelsblad. Een van de belangrijkste agendapunten van de vergadering is het EK, dat voor 12 juni tot en met 12 juli op het programma staat, maar naar alle waarschijnlijkheid verplaatst moet worden. Diverse media meldden reeds dat het verplaatsen van het Europese eindtoernooi naar de zomer van 2021 de meest logische oplossing zou zijn.
"Het EK moet uitgesteld worden, dat is het meest wenselijke besluit dat de UEFA kan nemen", zegt Eredivisie CV-directeur Mattijs Manders tegen het Algemeen Dagblad. Hij vertelt dat hij samen met de aangesloten competities in een appgroep zit en intensief contact heeft. "En ook met Jacco. European Leagues vertegenwoordigt onze stem in de vergadering van de UEFA, de KNVB doet dat vanuit bondsperspectief namens het Nederlandse voetbal. En in de ECA zitten ook Nederlandse clubs. Dinsdag gaan al die partijen met elkaar in gesprek om te zoeken naar oplossingen. Als de grootste problemen achter de rug zijn, moeten we eerst zorgen dat we de landelijke competities weer opstarten en af krijgen. Met of zonder publiek, dat zien we dan wel. Je kan net als de Japanners over de Olympische Spelen wel blijven volhouden dat het EK gewoon doorgaat, maar we moeten niet wegduiken voor de werkelijkheid. Het wordt vrijwel onmogelijk om het EK in de zomer te houden."
Volgens Swart, van 2013 tot medio 2019 algemeen directeur van de Eredivisie CV, heeft het verzetten van het EK meer voeten in de aarde. In de zomer van 2021 staat immers ook de eindronde van de Nations League op het programma, terwijl de FIFA daarna in China het WK voor 24 clubs wil laten afwerken. Daarnaast organiseert de UEFA dan ook nog eens het EK voor vrouwen. "De voetbalkalender zit bijna 365 dagen per jaar vol, iedere zomer is er wat", aldus Swart, die benadrukt dat de voetbalwereld met problemen van ongekende omvang te maken heeft. Normaliter zouden alle competities op maandag 1 juni afgerond moeten zijn, omdat dan de vrijgavedatum voor de nationale teams voor het EK is. "Dan is er twaalf dagen voorbereidingstijd voor het EK. Zaterdag 30 mei staat, of stond, nog de Champions Leauge-finale gepland." Of alle nationale competities hoe dan ook afgerond moeten worden? "Als er tot 1 september niet gevoetbald kan worden, wordt dat heel moeilijk. Wat ik vandaag als waarheid neerzet, kan gezien de huidige situatie morgen achterhaald zijn."
Nationale competities en bekertoernooien
De complete voetbalkalender moet opnieuw worden vormgegeven. Het tot een goed einde brengen van de grootste voetbalcompetities is de prioriteit voor alle betrokken partijen. Omdat het onduidelijk is wanneer de competities weer op gang kunnen komen, is het de vraag op welke termijn en in welke vorm dit gaat gebeuren. Met oog op kampioenschappen, promotie, degradatie en de verdeling van Europese tickets is het van groot belang voor alle bonden om de competities tot een goed einde te brengen. In buitenlandse media opperden sommige kopstukken uit het voetbal om de competities per direct te beëindigden en de huidige stand als einduitslag op te nemen, maar dat scenario lijkt men te willen voorkomen. Daarnaast moeten in de meeste competities ook nog de beslissingen vallen in de bekertoernooien. In alle landen is de eindfase van de bekertoernooien aangebroken, waardoor het aantal in te halen wedstrijden minder groot is dan de aantallen van de competities.
Champions League en Europa League
Naar verluidt wil de UEFA de Champions League en Europa League in aangepaste vorm verder laten gaan. Volgens AS zal gestemd worden over een voorstel van de Europese voetbalbond om de twee clubtoernooien vanaf de halve finales af te werken in de vorm van een mini-toernooi. De Spaanse krant schrijft dat de Europese voetbalbond creatief moet zijn met oog op de laatste fase van de twee toernooien. Wanneer de returns van de achtste finales zijn gespeeld, is het de bedoeling dat de kwartfinales in afgeslankte vorm verdergaan. Het idee is om deze ronde over slechts één duel af te werken op neutraal terrein. Een andere optie is via loting te bepalen welke van de twee teams voor eigen publiek te spelen, zodat alsnog een van de twee clubs in eigen stadion speelt.
De UEFA denkt voor de laatste vier aan een format dat vergelijkbaar is met de finaleronde van de Nations League. Omdat Istanbul en Gdansk zijn aangewezen als speelsteden voor de finales van respectievelijk de Champions League en Europa League, zal worden voorgesteld dat in deze twee steden het mini-toernooi in vier dagen tijd wordt afgewerkt. In de Final Four zal via loting bepaald worden welke teams elkaar tegenkomen in de halve finales, die over één duel gespeeld worden en dus zonder return. Giorgio Marchetti, toernooidirecteur van de UEFA, zal het voorstel dinsdag op tafel leggen tijdens een conference call met de 55 leden van de bond. Een stemming zal bepalen of het plan uitgevoerd zal worden.
'UEFA komt met inventief plan: 'Final Four' in Champions League'
Contractsituaties en financiële gevolgen
Mochten de voetbalbonden weer groen licht krijgen om de competities te hervatten, zal het nog even duren voordat de wedstrijden daadwerkelijk afgewerkt kunnen worden. In Europa mogen de meeste clubs ook niet trainen, waardoor selecties de tijd nodig zullen hebben om weer opgetraind te raken. Wanneer de competities na 30 juni nog altijd niet zijn afgerond, dan raken clubs in de problemen daar sommige spelerscontracten op die datum aflopen. "Nieuwe spelerscontracten die ingaan op 1 juli als gevolg van verlenging of transfers dienen onder voorbehoud gerespecteerd te worden. Kunnen competities pas na 1 juli uitgespeeld worden dan zullen getransfereerde spelers waarschijnlijk niet speelgerechtigd zijn voor hun oude- en nieuwe club", zo schrijft De Telegraaf.
Wat er dinsdag ook besloten zal worden, de financiële gevolgen voor de clubs zullen groot zijn. "Voetbalclubs streven over het algemeen geen maximale winst na en bouwen dus ook veelal geen grote reserves op", legt Swart uit. "Clubs willen vooral sportieve prestaties leveren. Dat houdt in dat als opeens de bedrijfsvoering ernstig wordt ontregeld, zoals nu, je ook meteen in de knel komt met de financiële huishouding." Swart geeft aan dat hij die signalen ontvangt en de geluiden de komende dagen sterker zullen worden. "De cyclus van een club is vaak zo dat de inkomsten aan het begin van het seizoen worden gegenereerd. In de tweede helft van het seizoen zit er bij veel clubs meer druk op de cashflow. Als er zoals nu inkomsten uit de kaartverkoop en horeca wegvallen omdat duels niet worden gespeeld, terwijl het gros van de lasten doorloopt, is het wachten tot clubs in de problemen komen."
