Van Nicki Minaj tot alcohol: de lage vaccinatiegraad in de Premier League
De cijfers in Engeland staan in schril contrast met de vaccinatiegraad in de Serie A (98 procent), Ligue 1 (95 procent) en de Bundesliga (94 procent). In Spanje is 97 beschermd door vaccinatie ofwel opgebouwde immuniteit door een eerdere besmetting, zo communiceerde LaLiga. Het verschil is niet simpel te verklaren. The New York Times sprak met voetballers, adviseurs, directeurs en leden van de medische staf, die meestal anoniem hun verhaal deden. "De gesprekken boden een complex, onvolmaakt beeld over de aarzeling voor het vaccin in de rijkste voetbalcompetitie ter wereld", schrijft de Amerikaanse krant.
De voornaamste conclusie is dat er niet één specifieke verklaring is. De motieven zijn divers. Eerder dit jaar ging onder Premier League-spelers een document rond dat is gemaakt door een een website die claimt te volgen hoeveel 'jonge atleten ernstige medische problemen hadden in 2021 na een of meerdere coronavaccinaties'. In het rapport werden negentien 'atleten' benoemd, de meeste afkomstig uit de Verenigde Staten, die hartaanvallen zouden hebben ervaren na vaccinatie. Sommige spelers namen het rapport mee naar de medische staf van hun clubs en vroegen om advies.
Dokters die zich over het rapport bogen, hadden meteen de nodige aanmerkingen. Zo werd Hank Aaron in het document genoemd: de voormalig basketballer overleed in januari 2021, zeventien dagen na een vaccinatieprik. Hij was echter 86 jaar en zijn dood had volgens lijkschouwers niets te maken met het vaccin. Andere, jongere personen op de lijst hadden onderliggende gezondheidsproblemen. Dertien van de negentien 'atleten' waren niet meer actief in de sport. Familieleden van meerdere personen op de lijst wezen op andere oorzaken voor de medische problemen of sterftegevallen. Zo stierf voormalig hockeyer Jimmy Hayes, die worstelde met een drugsverslaving, aan een overdosis. Overigens werd in zestien van de negentien gevallen niet eens bewijs geleverd dat de betreffende persoon überhaupt gevaccineerd was.
Toch ging het document 'als een lopend vuurtje' rond onder spelers in de Premier League. De twijfels namen toe door de hartstilstand van Christian Eriksen op het EK, al was de aanvallende middenvelder op dat moment niet gevaccineerd volgens een verklaring van de clubarts van Internazionale. De hartproblemen van Sergio Agüero, die zijn carrière moest beëindigen, hebben de twijfels versterkt bij sommige spelers. Clubartsen uit de Premier League uitten richting The New York Times tevens hun zorgen over uitspraken van oud-spelers als Matthew Le Tissier en Trevor Sinclair, die zich uitspraken over hartproblemen bij voetballers en een link trokken met het vaccin, zonder direct te claimen dat er een verband was.
Er zijn echter meer redenen waarom ongeveer honderd spelers in de hoogste competitie van Engeland het vaccin niet nemen. "Meerdere spelers hebben zorgen geuit dat het vaccin hun spermacellen kan doen afnemen, en sommige dokters hebben aangegeven dat ze vragen kregen over verminderde mannelijkheid, met name nadat Nicki Minaj tweette dat een vriend van de familie 'opgezwollen testikels' overhield aan het vaccin." Er is geen onderbouwing voor deze claims. Directeur Maheta Molango van spelersvakbond PFA benoemt ook religieuze redenen die spelers kunnen hebben om zich niet te laten vaccineren.
De PFA en de Premier League nodigden overheidsadviseur Jonathan Van-Tam, vaak aanwezig naast premier Boris Johnson bij persconferenties over corona, uit voor een gesprek met de twintig Premier League-aanvoerders. In het gesprek werd hij gevraagd of het vaccin alcohol bevat, een zorg van islamitische spelers. Hij gaf aan dat het vaccin van Pfizer-BioNTech geen alcohol bevat, maar dat andere vaccins minuscule sporen van alcohol kunnen bevatten. "Maar er zat waarschijnlijk meer alcohol in het brood dat je vanochtend hebt gegeten", voegde Van-Tam toe. Verder werd 'de betrouwbaarheid' van personen die het vaccin bepleiten in twijfel getrokken door sommige spelers.
Waar clubs als Liverpool en Leeds United zich volledig achter het vaccin hebben geschaard, stellen andere clubs zich voorzichtiger op. Ze gaven spelers niet vanaf het begin begeleiding en advies, waardoor desinformatie makkelijker voet aan de grond kreeg. "Sommige spelers merkten ook op dat ze vorig jaar weer terug naar hun werk mochten, toen er nog geen vaccin was ontwikkeld, en dat ze het niet op prijs stellen dat ze zich nu moeten laten vaccineren om te kunnen blijven spelen." Sommige spelers weigeren het vaccin daadwerkelijk op ideologische gronden, maar de meeste spelers 'zijn eerder terughoudend dan tegenstander', merken werknemers van clubs op. Ze denken als jonge, gezonde mannen niet vatbaar te zijn voor ernstige ziekte als ze het coronavirus oplopen. Het is daarom zinloos om enig risico te nemen met een vaccin, redeneren ze.
Intussen begint de houding van sommige clubs te veranderen. Zo besloot één Premier League-club een 'vaccinatieteam' uit te nodigen op het trainingscomplex, nadat een verzoek aan de spelers om zich in hun eigen tijd te laten vaccineren niet het gewenste resultaat opleverde. In de zomer werden transfers afgerond met een contractuele voorwaarde dat de speler gevaccineerd moest zijn. Trainers als Jürgen Klopp (Liverpool), Steven Gerrard (Aston Villa) en Mikel Arteta (Arsenal) zien liever geen ongevaccineerde spelers meer binnenkomen via transfers. Minstens één Premier League-club laat ongevaccineerde spelers niet meer met hun ploeggenoten eten en eist dat ze omgekleed aankomen bij de club, in plaats van zich in de kleedkamer om te kleden. De Premier League overweegt soortgelijke regels in te voeren in de gehele competitie, in de hoop dat er uiteindelijk alleen nog 'een paar standvastige weigeraars' zijn.
