'Willen we dat ons voetbal in Monty Python's Flying Circus verandert?'
Door Gijs Freriks
Ruim drieënhalf jaar geleden brak het geweld los in Mariupol, een stad van 450.000 inwoners gelegen nabij de Russische grens. Twee dagen voordat er in een referendum gestemd zou worden over de toekomst van de zelfverklaarde Volksrepubliek Donetsk (DNR), kwam het tot schietpartijen tussen pro-Russische activisten en het Oekraïense leger waarbij meerdere doden en gewonden vielen. In de zomer van 2014 slaagde het leger erin de rebellen te verdrijven, maar nog altijd leeft Mariupol onder oorlogsdreiging en is het een van de meest gemilitariseerde steden van Oekraïne. Afgelopen zondag nog waren er in het noordoosten van Mariupol mitrailleurschoten te horen en dinsdag nam de politie van een 'burger' een arsenaal aan munitie in beslag, waaronder zeven handgranaten, vier mortiergranaten en twee kisten met patronen. De lome rust die over de stad hangt, lijkt kortom bedrieglijk te zijn.
Dynamo Kiev durfde het niet aan om naar Mariupol af te reizen voor de uitwedstrijd van 27 augustus. Alleen als de wetshandhavingsinstanties de veiligheid van het team voor de volle honderd procent konden garanderen, en dat ook zwart op wit wilden zetten, kon dat Dynamo Kiev nog van gedachten doen veranderen. "Onder de huidige omstandigheden gaan we niet, natuurlijk niet", zei vicevoorzitter Andriy Madzianovsky. "Het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de Veiligheidsdienst hebben ons en de voetbalbond een negatief reisadvies afgegeven. Er kan momenteel niet gevoetbald worden in Mariupol, helaas." Het uitvoerend comité van de voetbalbond was het daar echter niet mee eens en kende Dynamo Kiev op 12 september - met 28 stemmen voor en 2 tegen - een reglementaire 3-0 nederlaag toe. Vrijwel niemand steunde Dynamo Kiev, ook de president niet.
Tribuna schreef begin november dat Petro Poroshenko zijn ongenoegen over de houding van Dynamo Kiev kenbaar had gemaakt en dat de beleidsbepalers van de club in dat onderhoud hun excuses hebben aangeboden. Dynamo Kiev zwichtte en liet vervolgens weten de uitwedstrijd tegen Mariupol tóch te willen spelen, op 14 november. Men eiste ook geen veiligheidsgaranties meer. De voetbalbond stond hier welwillend tegenover, maar de clubs moesten in meerderheid ook nog akkoord gaan met het voorstel van Dynamo Kiev. En deden dat niet. Een van de ploegen die tegen stemde, was Mariupol zelf. "Wij zijn zuinig op onze naam en reputatie, dus er komt geen rematch. Want anders gaat de doos van Pandora open en verandert het Oekraïense voetbal in een chaos", zei vicevoorzitter Andrei Sanin.
"Clubs zouden dan beroep kunnen aantekenen tegen wedstrijden waarin ze onterechte strafschoppen tegen hebben gekregen, bijvoorbeeld. Het zou een precedent kunnen scheppen. Als Dynamo Kiev gewoon naar Mariupol was gekomen, was er niets aan de hand geweest. Wij hebben Dynamo laten weten dat ook wij de voorkeur geven aan een sportief behaald resultaat, maar dat de competitieregels niet genegeerd mogen worden, ook niet door een club die een grootheid is in het Oekraïense voetbal. We moeten de regels naleven, anders verandert het Oekraïense voetbal in Monty Python's Flying Circus. Willen we dat? Nou, ik niet", aldus Sanin. Dynamo Kiev ging in beroep tegen de reglementaire nederlaag, maar werd door het comité van de FFU in het ongelijk gesteld. De zaak leek daarmee afgedaan, maar niet voor Dynamo Kiev. De club stapte naar internationaal sporttribunaal CAS en verwacht in de tweede seizoenshelft een uitspraak.
Volgens advocaat Ilya Skoropashkin maakt Dynamo Kiev 'een grote kans' om te winnen, zo vertelde hij twee weken geleden in de Oekraïense pers: "Men zal rekening houden met het standpunt van de wetshandhavingsinstanties dat ze het niet verstandig vonden om de wedstrijd te houden aan de vooravond van de Onafhankelijkheidsdag van Oekraïne. Daarnaast werd Dynamo weliswaar niet door een meerderheid van de clubs in het gelijk gesteld, maar wel door zeven clubs! Dat argument weegt zwaar in het voordeel van Dynamo Kiev." Voormalig international Evgeni Levchenko denkt er echter anders over: "Met alle respect voor Dynamo, maar ik denk niet dat ze veel kansen hebben in Lausanne."
"Het niet komen opdagen voor een wedstrijd in de Oekraïense competitie is simpelweg het overtreden van een regel", schreef de oud-middenvelder van onder meer Vitesse en FC Groningen op Twitter. Het besluit van Dynamo Kiev om naar het CAS te stappen, viel volledig verkeerd bij Mariupol-directeur Sanin. Hij besloot de draak met Dynamo Kiev te steken door op social media memes te plaatsen onder de hashtag #Mariupolgate. Zo plaatste hij een afbeelding waarop te zien is hoe een reiziger met een koffer van Dynamo Kiev aan de hand de trein naar Mariupol mist en publiceerde hij een foto van een meisje dat met een knuffel onder het bed schuilt. Het fotobijschrift luidde: 'Waar is Dynamo? Waar? Ze durven niet!'
Als klap op de vuurpijl zette hij een foto online van een vrouw die aan het wandelen is met zeven honden. De vrouw draagt een vest van Dynamo Kiev en heeft de dieren, die slaan op de zeven clubs die vóór een rematch stemden, 'aan het lijntje'. Die clubs zijn Zorya, Chornomorets, Olimpik, Oleksandria, Zirka, Stal en Karpaty. Vorskla Poltava, Shakhtar Donetsk en natuurlijk Mariupol stemden tegen, terwijl Veres zich onthield van stemming. Om de memes van Sanin werd veel gelachen, maar ze werden ook bekritiseerd, bijvoorbeeld door commentator en presentator Igor Tsygank op televisiezender Futbol: "Ironisch genoeg speelde Mariupol een jaar geleden, op 14 november 2016, in de tweede divisie tegen Hirnyk-Sport. Mariupol won met 3-1 na bij rust met 0-1 achter te hebben gestaan", zei Tsygank.
"Er zijn op deze wedstrijd ongelooflijke weddenschappen afgesloten: op dat Mariupol de eerste helft zou verliezen, op dat Mariupol de tweede zou winnen, op dat Mariupol met twee goals verschil zou winnen en dat er meer dan drie treffers zouden vallen. Al deze weddenschappen kwamen uit! Iedereen heeft het over deze wedstrijd gehad. Er lag bewijs voor matchfixing, het hele land weet dat deze wedstrijd gewoon is omgekocht. Feitelijk hoort Mariupol dus niet eens in de Premier Liga te spelen en dat zeg ik zonder blikken of blozen. Als Mariupol dus andere clubs gaat beledigen, dan placht ik nogmaals te zeggen dat Mariupol geen enkel recht heeft om in de huidige competitie uit te komen", foeterde Tsygank.
Ook de aanvoerder van Dynamo Kiev, aanvaller Sergiy Sydorchuk, kon niet echt lachen om de plaatjes van Mariupol-directeur Sanin: "Ze zijn Dynamo flink aan het trollen. Waarom doet die persoon dat? Hij heeft een volwassen leeftijd bereikt, maar om op dit niveau te trollen… Ik weet het niet. Ik vind het smadelijk." De voorzitter van Dynamo Kiev, Igor Surkis, heeft vooralsnog geweigerd om inhoudelijk te reageren op de internetgrappen van Mariupol: "Wij beperken ons tot de juridische weg, verder geef ik nergens commentaar op. Een onafhankelijke instantie als het CAS moet nu het juiste doen", zei hij op televisiekanaal 2+2. Over drie dagen staat dus alsnog een ontmoeting tussen Dynamo Kiev en Mariupol op het programma, in het NSC Olimpiyskiy van eerstgenoemde club.
Dat de spanning voor dit duel door #Mariupolgate nu al om te snijden is, is evident. Bij Mariupol maakt men zich echter geen zorgen: men heeft vertrouwen in het CAS en heeft zelfs al 'een formele claim voor een compensatie van een zes cijfers tellend bedrag' neergelegd bij Dynamo Kiev. Mariupol zegt geld te willen zien vanwege reputatieschade en omdat men vanwege de misgelopen wedstrijd van augustus onder meer televisiegeld is misgelopen. "En we zijn benieuwd waar ze na zondag weer mee komen, waar we nu van zullen worden beschuldigd…", aldus vicevoorzitter Sanin. "Misschien van de Toengoeska-explosie? Van de brandstichting van de Bibliotheek van Alexandrië? Of van de moord op Kennedy wellicht?"
