Het Nederlands elftal stond bij rust in de achtste finale op het WK tegen de Verenigde Staten (3-1 winst) al met 2-0 voor, maar de kritiek in de pauze was niet mals. Rafael van der Vaart en Marco van Basten waren zeer kritisch op het spel van Oranje, dat het initiatief meer dan ooit aan de tegenstander liet. Van der Vaart moest lachen toen Daley Blind vlak voor rust de tweede countergoal maakte. "Ik heb wel honderd appjes: 'Die moet eruit, die gozer!' En dan schiet hij hem binnen", grinnikte Van der Vaart bij de NOS.
Oranje gunde het balbezit volledig aan de Verenigde Staten, dat in de openingsfase een enorme kans miste in de persoon van Christian Pulisic. Het Nederlands elftal wachtte op zijn kans en sloeg tweemaal dodelijk toe via een aanval over de rechterkant. Lage voorzetten van Denzel Dumfries werden binnengeschoten door eerst Memphis Depay en daarna Blind. In de tweede helft deden de VS iets terug via een vrij fortuinlijke goal van Haji Wright, maar Dumfries besliste het duel vrij snel daarna: 3-1.
Van der Vaart verbaasde zich in de rust over de tactiek van Oranje. "Normaal als Amerika de bal achterin heeft dan neem je iedereen er mee uit naar voren, maar dat gebeurt helemaal niet. Ze staan een beetje in de zestienmeter te wachten, ik weet het niet." Van Basten zei vooral blij te zijn 'als Nederlander' met de tussenstand. "Maar als voetballiefhebber vraag ik me echt af: waar zit ik naar te kijken? De aftrap gaat gelijk terug naar de keeper en we stonden stil. We deden helemaal niks. Er gebeurde helemaal niks, afgezien van de twee momenten die tot goals leidden. Geen initiatief, helemaal niks."
Het druist volgens Van Basten ook in tegen de filosofie van de bondscoach. "Om het op zijn Van Gaals te zeggen, want hij spreekt dan over 'hoofdmomenten'. Balbezit: geen beweging, niks vooruit. Omschakelmoment naar balbezit tegenstander: geen enkele reactie, niemand geeft druk. Balbezit tegenstander: doen we ook niks. En als we dan omschakelen naar balbezit kun je gelijk naar voren, en dat hebben we twee keer goed gedaan. Dat was het." Na afloop waren Van der Vaart en Van Basten overigens iets milder, omdat het spel in de tweede helft beter was volgens de analisten.